Το βιβλίο "Ευρωπαϊκή ιστορία" όπως αναφέρει στον πρόλογό του για την τέταρτη έκδοση ο καθηγητής Ιωάννης Κολιόπουλος, δικαιούται τον χαρακτηρισμό "επικό" με την έννοια ότι παρουσιάζει τα κατορθώματα και τα επιτεύγματα των Ευρωπαίων από τότε που προβλήθηκαν στο παγκόσμιο προσκήνιο των πολιτισμών έως τις μέρες μας.
Η Ευρώπη, αυτή η διακριτή ιστορική, πολιτιστική, οικονομική και δυνάμει πολιτική ενότητα, παρουσιάζεται σ’ αυτό το έργο στη νεώτερη ιστορική της διαδρομή.
Από την αυγή των νεωτέρων χρόνων, από τον 14ο αιώνα δηλαδή, και ως τις μέρες μας ο Edward Burns παρουσιάζει την ιστορία και τον πολιτισμό της Ευρώπης κατά τους νεώτερους χρόνους, όταν δηλαδή η Ευρώπη καλλιέργησε τον ιδιαίτερο πολιτισμό της, τον εξήγαγε σε όλον τον κόσμο και έπλασε αυτόν τον κόσμο κατ’ εικόνα και ομοίωσή της.
Τα θέματα παρουσιάζονται κάτω την οπτική γωνία της σημασίας της ιστορίας και του πολιτισμού της νεώτερης Ευρώπης για το σύγχρονο κόσμο και αφορούν κυρίως στη δυτική Ευρώπη, στις χώρες-«πυρήνες» του παγκόσμιου οικονομικού συστήματος.
Μολονότι γίνονται συχνά συγκεκριμένες και εκτεταμένες αναφορές στην εξέλιξη των διάφορων εθνικών κρατών της Ευρώπης, το έργο δεν αποτελεί σύνολο ιστοριών των επιμέρους χωρών της ηπείρου, αλλά ταυτόχρονη πραγμάτευση ορισμένων εξελίξεων, που διαμόρφωσαν το σύγχρονο κόσμο με επίκεντρο τις χώρες της δυτικής Ευρώπης και με αφετηρία την περίοδο, κατά την οποία μετατοπίστηκε το κέντρο βάρους της ηπείρου από τις χώρες της Μεσογείου στις χώρες που βρέχονται από το βόρειο Ατλαντικό.
Κλείνοντας τον πρόλογό του ο καθηγητής Κολιόπουλος προτείνει να μείνει αυτό το έργο στην ελληνική έκδοσή του ως λαμπρή αποτύπωση ενός από τους μεγαλύτερους πολιτισμούς του ανθρώπου.