Εξαντλημένο και χωρίς δυνατότητα παραγγελίας στον εκδότη
Τιμή Λεμόνι: 14,93 €
Κολάζ
Αποκοπή, επικόλληση
Μετάφραση: ·Γλώσσημα & Wehrheim
Γλώσσημα & Wehrheim
Μενέλαος Σταματέλος
Επιμέλεια: ·Θοδωρής Μάρκογλου
Θοδωρής Μάρκογλου
Άννα Μυκονιάτη
Καλλιτεχνική επιμέλεια: ·Λένα Αθανασοπούλου
Λένα Αθανασοπούλου
Αλέξης Ακριθάκης
Ο Αλέξης Ακριθάκης (1939-1994) γεννήθηκε στην Αθήνα. Το 1955 αποβλήθηκε "δια παντός" από το σχολείο, ως ταραξίας, και την επόμενη χρονιά γνωρίστηκε με τον φιλόσοφο Γιώργο Μακρή, που αναγνώρισε το ταλέντο του και τον ενθάρρυνε να ασχοληθεί με τη ζωγραφική. Έγκατέλειψε την Αθήνα για το Παρίσι, όπου έζησε μεταξύ 1957 και 1960 σαν μποέμ, γνωρίζοντας σημαντικά πρόσωπα της εποχής του. Έκανε τις πρώτες ατομικές του εκθέσεις στην Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη, μεταξύ 1965 και 1966. Το 1968 κερδίζει μια υποτροφία του γερμανικού κράτους (D.A.A.D.) και φεύγει για το Βερολίνο, όπου θα παραμείνει και μετά το τέλος των σπουδών του, το 1970, μοιράζοντας το χρόνο του ανάμεσα στην Αθήνα και τη Γερμανία. Το 1984 επέστρεψε οριστικά και εγκαταστάθηκε στην Αθήνα. Πραγματοποίησε ατομικές εκθέσεις στην Ελλάδα και το εξωτερικό (Βερολίνο, Αμβούργο, Μόναχο, Τορίνο, Γενεύη) και συμμετείχε σε σημαντικές ομαδικές παρουσιάσεις στην Ευρώπη. Ασχολήθηκε, επίσης, με την εικονογράφηση βιβλίων, τη σκηνογραφία και το design. Πέθανε στις 19 Σεπτεμβρίου 1994. Το 1997 πραγματοποιήθηκε μεγάλη αναδρομική έκθεση του έργου του στην Εθνική Πικακοθήκη, και το 1998 στο Μακεδονικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης. (φωτογραφία: Νίκη Μαραγκού, 1968)
Μανόλης Α. Αναγνωστάκης
Ο Μανόλης Αναγνωστάκης (1925-2005) γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη. Σπούδασε ιατρική και ειδικεύτηκε ως ακτινολόγος στη Βιέννη (1955-1956). Άσκησε το επάγγελμα του ακτινολόγου στη Θεσσαλονίκη και το 1978 μετεγκαταστάθηκε στην Αθήνα. Για την πολιτική του δράση στο φοιτητικό κίνημα φυλακίστηκε στο διάστημα 1948-1951, ενώ το 1949 καταδικάστηκε σε θάνατο από έκτακτο στρατοδικείο. Εμφανίστηκε στα γράμματα νεότατος, στη διάρκεια της Κατοχής, στο περιοδικό "Πειραϊκά Γράμματα" (1942) και στο φοιτητικό περιοδικό "Ξεκίνημα" (1944). Του τελευταίου περιοδικού διετέλεσε και αρχισυντάκτης, από το τεύχος 1 (15 Φεβρ. 1944) μέχρι και το 11-12 (1 και 15 Οκτ. 1944). Δημοσίευσε ποιήματα και κριτικά σημειώματα σε πολλά περιοδικά, ενώ είχε πυκνή παρουσία στην εφημερίδα "Αυγή", με κείμενα για θέματα λογοτεχνικά και πολιτικά. Εξέδωσε το περιοδικό "Κριτική" (Θεσσαλονίκη, 1959-1961), υπήρξε μέλος της εκδοτικής ομάδας των "Δεκαοχτώ κειμένων" (1970), των "Νέων κειμένων" και του περιοδικού "Η συνέχεια" (1973). Έγραψε ποίηση, κριτικά κείμενα και δοκίμια: "Εποχές", 1945, "Εποχές 2", 1948, "Εποχές 3", 1951, "Η συνέχεια", 1954, "Τα ποιήματα 1941-1956" (συγκεντρωτική έκδοση των τεσσάρων πρώτων ποιητικών συλλογών, μαζί με τις "Παρενθέσεις" και το "Η συνέχεια 2"), 1956, "Η συνέχεια 3", 1962, "Υπέρ και κατά", 1965, "Τα ποιήματα", 1971 (συγκεντρωτική έκδοση όλων των προηγούμενων ποιητικών συλλογών καθώς και του "Στόχου", που ένα μέρος του περιλήφθηκε στα "Δεκαοχτώ κείμενα"), "Αντιδογματικά, άρθρα και σημειώματα", 1978, "Το περιθώριο '68-'69", 1979, "Μανούσος Φάσσης: παιδική μούσα", 1980, "ΥΓ.", 1992, "Τα συμπληρωματικά", 1985, "Μανούσος Φάσσης: ο κατήφορος", 1986, "Ο ποιητής Μανούσος Φάσσης. Η ζωή και το έργο του. Μια πρώτη απόπειρα κριτικής προσέγγισης", 1987, "Η χαμηλή φωνή. Τα λυρικά μιας άλλης εποχής στους παλιούς ρυθμούς-μια προσωπική ανθολογία του Μανόλη Αναγνωστάκη", 1990. Ποιήματά του μεταφράστηκαν στα αγγλικά, γαλλικά, γερμανικά, ιταλικά και μελοποίησαν ο Μίκης Θεοδωράκης, ο Θάνος Μικρούτσικος, η Αγγελική Ιονάτου και ο Μιχάλης Γρηγορίου. Πέθανε σε ηλικία 80 ετών, στην Αθήνα, τα ξημερώματα της Πέμπτης 23 Ιουνίου 2005.
Stephen Antonakos
Ο Stephen Antonakos (Στυλιανός Αντωνάκος) γεννήθηκε το 1926 στο ορεινό χωριό Άγιος Νικόλαος Λακωνίας. Σε ηλικία τεσσάρων ετών οι γονείς του μετανάστευσαν στις ΗΠΑ (Νέα Υόρκη) όπου πήγε σχολείο. Με την έναρξη του Β' Παγκοσμίου Πολέμου η οικογένειά του μετακόμισε στην περιοχή Bay Ridge του Brooklyn, όπου φοίτησε στο γυμνάσιο Fort Hamilton. Στη διάρκεια του τελευταίου έτους των σπουδών του (1945) επιστρατεύτηκε και υπηρέτησε τη θητεία του στον Ειρηνικό. Επιστρέφοντας στις ΗΠΑ, εγγράφεται στο τμήμα τέχνης του Brooklyn Community College, από όπου αποφοιτά το 1949. Στην αρχή της σταδιοδρομίας του ο Antonakos δημιουργεί σχέδια και ζωγραφικές φιγούρες σε αρχιτεκτονικά περιβάλλοντα και χρησιμοποιεί συχνά υφάσματα και "τυχαία αντικείμενα" (objets trouves) σε τεχνικές κολάζ. Η έντονη υλική υπόσταση των πρώιμων έργων του και, στη συνέχεια, η χρήση επαναλαμβανόμενων γραμμικών στοιχείων στο σχέδιο -το οποίο δεν παύει να παίζει κυρίαρχο ρόλο καθόλη τη διάρκεια της καλλιτεχνικής του πορείας- τον οδηγούν, το 1960, στην "ανακάλυψη" των σωλήνων με Νέον, που αφθονούν στις φωτεινές επιγραφές του κεντρικού Μανχάταν. Το έντονο χρώμα, η γραμμική και ταυτόχρονα τρισδιάστατη εικόνα του Νέον και η δυνατότητά του να "πλάθεται", κάνουν τον καλλιτέχνη να το χαρακτηρίσει "ελεγχόμενο παράδεισο". Αδιαφορώντας για την αναπαράσταση και με σαφή προτίμηση στις γεωμετρικές φόρμες, υιοθετεί το υλικό αυτό που του επιτρέπει να κάνει μια τέχνη "από αληθινά πράγματα σε αληθινούς χώρους". O Antonakos θεωρήθηκε από τους κριτικούς τέχνης ένας από τους σημαντικότερους light artists και, ταυτόχρονα, ένας από τους σημαντικότερους μινιμαλιστές καλλιτέχνες στον κόσμο. Παράλληλα, η δουλειά του προσαρμοζόταν σε όλο και μεγαλύτερο βαθμό στα κτίσματα, στην αρχή με εγκαταστάσεις σε γκαλερί και από τα τέλη της δεκαετίας του '70 με κατασκευές μεγάλης κλίμακας σε δημόσιους χώρους και κτίρια. Στη σειρά των έργων αυτών εντάσσονται και τα "Παρεκκλήσια", αρχικά με τη μορφή μακετών και αργότερα ως μεσαίου μεγέθους τρισδιάστατες γεωμετρικές κατασκευές ("Chapel of the Martyrs", 1988, "Chapel of St. John the Baptist", 1991, "Underground Chapel", 1992-96, "Chapel of the Heavenly Ladder", 47η Μπιενάλε της Βενετίας, 1997, "Chapel of Theotokos", Shirn Kunsthalle, Φρανκφούρτη 2001, "Chapel for Saint Dionysios", Μουσείο Μπενάκη/Αναδρομική Έκθεση, 2007, κ.ά.). Τα έργα αυτά, σύμφωνα με τον καλλιτέχνη, όπως και τα "Panels" του, λειτούργησαν πέρα από έναν στενά χριστιανικό συμβολισμό, ως ένα περιβάλλον ανοικτό, το οποίο ενθαρρύνει τον διάλογο με την τέχνη και ταυτόχρονα την "εσωτερική" εμπειρία του θεατή/χρήστη. Τα τελευταία χρόνια εργάστηκε και τιμήθηκε αρκετές φορές και στη χώρα μας (εγκατάσταση έργων στο Μετρό της Αθήνας, εκθέσεις στο Κρατικό και στο Μακεδονικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, στη Γκαλερί Kalfayan, στα "Αισχύλεια" της Ελευσίνας, κλπ.). Πέθανε στη Νέα Υόρκη τον Αύγουστο του 2013, σε ηλικία 87 ετών.
Νάνος Βαλαωρίτης
Ο Νάνος Βαλαωρίτης γεννήθηκε στη Λωζάνη της Ελβετίας το 1921. Σπούδασε φιλολογία και νομικά στα πανεπιστήμια Αθηνών, Λονδίνου, Σορβόνης. Παρουσίασε άρθρα και μετέφρασε πρώτος στο Λονδίνο εκτενώς Έλληνες ποιητές του 1930 -Σεφέρη, Ελύτη, Εμπειρίκο, Εγγονόπουλο, Γκάτσο. Στην Αγγλία έζησε από το 1944 έως το 1953 και γνώρισε τον Έλιοτ και όλο τον κύκλο του. Το διάστημα 1954-60 έμεινε στο Παρίσι και γνώρισε τον Αντρέ Μπρετόν και τους υπερρεαλιστές. Το 1960 γύρισε στην Ελλάδα και διηύθυνε το περιοδικό "Πάλι" (1963-1966). Το 1969 παρουσίασε ελληνική ποίηση στο γαλλικό περιοδικό "Lettres Nouvelles". Από το 1968 έως το 1993 δίδαξε συγκριτική λογοτεχνία και δημιουργική γραφή στο Πολιτειακό Πανεπιστήμιο του Σαν Φρανσίσκο. Εκεί, ποιητικά του κείμενα εκδόθηκαν από τον οίκο City Lights του Λώρενς Φερλινγκέττι. Οργάνωσε παρουσίαση των Ελλήνων υπερρεαλιστών στο Κέντρο Πομπιντού το 1990-91. Διηύθυνε από το 1989 έως το 1995 με τον ποιητή Αντρέα Παγουλάτο το περιοδικό "Συντέλεια", το οποίο επανεκδόθηκε το 2004 με τίτλο "Νέα Συντέλεια". Το 1959 βραβεύτηκε με το Β΄ Κρατικό Βραβείο Ποίησης το οποίο και αρνήθηκε. Πήρε το Κρατικό Βραβείο Ποίησης (1982) και το Κρατικό Βραβείο Χρονικού - Μαρτυρίας (1998). Επίσης έλαβε κι ένα βραβείο του Ν.Ρ.Α. [National Poetry Association (Αμερικανική Εταιρεία Ποίησης)] το 1996 -βραβείο που είχε δοθεί προηγουμένως στους Φερλινγκέττι, Γκίνσμπεργκ και άλλους. Έχει λάβει το Βραβείο Ουράνη της Ακαδημίας Αθηνών για το ποιητικό του έργο (2006). Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας του απένειμε τον Χρυσό Σταυρό του Τάγματος Τιμής (2006). Το 2009 τιμήθηκε με το Μεγάλο Κρατικό Βραβείο Λογοτεχνίας για το σύνολο του έργου του. Βιβλία του έχουν εκδοθεί στο εξωτερικό σε αγγλικές και γαλλικές μεταφράσεις. Είναι μέλος της Εταιρείας Συγγραφέων. Στην Ελλάδα επέστρεψε μόνιμα το 2004. Εργογραφία: Ποίηση - "Η τιμωρία των μάγων", Λονδίνο 1947 - "Κεντρική στοά", Αθήνα 1958 - "Εστίες μικροβίων", εκδ. Καλώδιο, Σαν Φρανσίσκο 1977 - "Ανώνυμο ποίημα του Φωτεινού Αηγιάννη", Ίκαρος 1978 - "Ο ήρωας του τυχαίου", Τραμ, Θεσσαλονίκη 1979 - "Η πουπουλένια εξομολόγηση", Ίκαρος 1982 - "Στο κάτω κάτω της γραφής", Νεφέλη 1984 - "Ο έγχρωμος στυλογράφος", Δωδώνη 1986 - "Ποιήματα Ι", Ύψιλον 1987, "Ποιήματα ΙΙ", Ύψιλον 1987 - "Ανιδεογράμματα", Καστανιώτης 1996 - "Ήλιος ο δήμιος μιας πράσινης σκέψης", Καστανιώτης 1996 - "Αλληγορική Κασσάνδρα", Καστανιώτης 1998 - "Η κάθοδος των Μ", Ύψιλον 2002 - "Μια αλφάβητος των κωφαλάλων", Άγκυρα 2003 - "Άστεγος ο Μέγας", Ύψιλον 2004 - "Το ξανανοιγμένο κουτί της Πανδώρας", Άγκυρα 2006 Πεζογραφία - "Ο προδότης του γραπτού λόγου", Ίκαρος 1980 - "Απ' τα κόκκαλα βγαλμένη", Νεφέλη 1982, β΄ έκδοση 1999 - "Μερικές γυναίκες", Θεμέλιο 1982 - "Ο θησαυρός του Ξέρξη", Εστία 1984, Άγκυρα 2008 - "Η δολοφονία", Θεμέλιο 1984 - "Η ζωή μου μετά θάνατον εγγυημένη", Νεφέλη 1995 - "Παραμυθολογία", Νεφέλη 1996 - "Ο σκύλος του Θεού", Καστανιώτης 1998, β΄ έκδοση 2004 - "Τα σπασμένα χέρια της Αφροδίτης της Μήλου", Άγρα 2002 - "Γνωρίζετε την Ελπινίκη;" Ηλέκτρα 2005 Δοκίμια - "Ανδρέας Εμπειρίκος", Ύψιλον 1989 - "Για μια θεωρία της γραφής", Εξάντας 1990 - "Μοντερνισμός, πρωτοπορία και πάλι", Καστανιώτης 1997 - "Αλληλογραφία Γ. Σεφέρη - Ν. Βαλαωρίτη 1945-1958", Ύψιλον 2004 - "Για μια θεωρία της γραφής, Β", Ηλέκτρα 2006
Κωστής Βελώνης
O Κωστής Βελώνης γεννήθηκε στην Αθήνα όπου ζει και εργάζεται. Σπούδασε πολιτισμικές και ανθρωπιστικές σπουδές (MRes) στο London Consortium και Καλές Τέχνες στο Paris VIII University, (Maitrise, D.E.A). Είναι διδάκτωρ στο Τμήμα Αρχιτεκτονικής του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου. Στις πρόσφατες ατομικές εκθέσεις του περιλαμβάνονται οι ακόλουθες : 2013 The Gra(m)mary of Puppetry" Monitor Gallery, Rome, Ιταλία 2012 Signal Center for Contemporary Art, Malmo, Sweden, 2010 «"Μοναξιά σε κοινό έδαφος: Πως μπορεί η κοινωνία να πράξει αυτό που ο καθένας ονειρεύεται", Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, Αθήνα (2010), "Pastoral Dreams in the Days of Bankruptcy", Dana Charkasi Gallery, Βιέννη 2010 "Marx in Arcadia", Alpha Delta Gallery, Athens, (2010), "How one can think freely in the shadow of a temple", Kunstverein Hamburg, Αμβούργο(2009) "Craft Boy", Monitor Gallery, Ρώμη (2008)"...was einmal uber heute gesagt werden wird: Koln Show2, BQ Gallery, European Kunsthalle, Κολωνία (2007). Επιλογες πρόσφατων ομαδικών εκθέσεων . 2013 Direct Democracy", MUMA /Monash University Museum of Art, Melbourne, Αυστραλία, "HELL AS PAVILION", Palais de Tokyo, Paris, 2012 "Newtopia. The State of Human Rights" Mechelen Cultural Centre,The Academy of Fine Arts, Scheppers Institute, Mechelen, "Material and Culture" - MAK Center for Art and Architecture-Schindler House, Los Angeles, ΗΠΑ, 2011 "Melanchotopia", Witte de With Contemporary Art Center, Rotterdam, 2011, 3η Biennale Θεσσαλονίκης , 2η Biennale της Αθήνας (2009), Brussels Biennial 1 for Contemporary Art, Βρυξέλλες (2008), 9e Biennale de Lyon, Villeurbanne (2007).
Γιώργος Γκολφίνος
Ο Γιώργος Γκολφίνος γεννήθηκε στο Βέλο Κορινθίας το 1948. Σπούδασε στην Α.Σ.Κ.Τ. Αθήνας με δάσκαλο τον Γ. Μόραλη και σκηνογραφία με τον Β. Βασιλειάδη. Από το 1981 έως το 1984 υπότροφος του Ι.Κ.Υ. στο Παρίσι, στην E.N.S.B.A. atelier Lagrance και L. Gremonini. Ζει και εργάζεται στην Αθήνα και το Βέλο Κορινθίας.
Οδυσσέας Ελύτης
Το πραγματικό του όνομα είναι Οδυσσέας Αλεπουδέλης και γεννήθηκε το 1911 στο Ηράκλειο της Κρήτης, αλλά η καταγωγή του ήταν από την Λέσβο. Το 1914 η οικογένεια Αλεπουδέλη εγκαταστάθηκε στην Αθήνα. Εκεί έκανε τις εγκύκλιες σπουδές του ο νεαρός Οδυσσέας και στη συνέχεια άρχισε πανεπιστημιακές σπουδές στη Νομική Σχολή που τις εγκατέλειψε το 1936 για να υπηρετήσει τη θητεία του στη Σχολή Εφέδρων Αξιωματικών της Κέρκυρας. Στα γράμματα ο Ελύτης εμφανίστηκε το 1935, δημοσιεύοντας ποιήματά του στο περιοδικό "Τα Νέα Γράμματα" που συγκέντρωνε τους περισσότερους λογοτέχνες της ονομαζόμενης "Γενιάς του Τριάντα". Η γνωριμία του τον ίδιο χρόνο με τον Ανδρέα Εμπειρίκο ενίσχυσε τις επαναστατικές υπερρεαλιστικές του απόψεις. Κατά την ιταλική επίθεση το 1940 κατά της Ελλάδας κατατάχτηκε στο στρατό και πολέμησε στο μέτωπο της Αλβανίας. Στην κατεχόμενη Αθήνα έγραψε τον "Ήλιο τον πρώτο" και τα πρώτα σημαντικά πεζά του. Από το 1948 ως το 1951 πραγματοποίησε διάφορα ταξίδια στη δυτική Ευρώπη, με ορμητήριο το Παρίσι, όπου, μέσα στο εχθρικό γι' αυτόν κλίμα της υπαρξιακής στράτευσης, στερεώθηκαν οι δικές του πεποιθήσεις, αυτές που διακυρύσσονται στο "Άξιον Εστί". Το 1969 εγκαταστάθηκε στο Παρίσι, όπου, ανάμεσα στο σύνθημα "η φαντασία στην εξουσία" που εξήγγειλε η επανάσταση του Μάη, και τη δυσφορία για την Απριλιανή δικτατορία στην Ελλάδα, έγραψε τα ποιήματα "Το φωτόδεντρο", "Το μονόγραμμα", "Ο ήλιος ο ηλιάτορας", "Τα ρω του έρωτα". Στην Αθήνα επέστρεψε το 1971. Την περίοδο αυτή και ως την βράβευσή του το 1979 από τη Σουηδική Ακαδημία με το Βραβείο Νόμπελ, έγραψε πεζά κείμενα για το Θεόφιλο ("Ο ζωγράφος Θεόφιλος", 1973), τον Παπαδιαμάντη ("Η μαγεία του Παπαδιαμάντη", 1974), τον Εμπειρίκο ("Αναφορά στον Ανδρέα Εμπειρίκο", 1979) και το "σκηνικό ποίημα" "Η Μαρία Νεφέλη" (1978). Πριν και ύστερα από το διεθνές βραβείο, ανακηρύχτηκε διδάκτορας από διάφορα πανεπιστήμια, όπως της Θεσσαλονίκης (1975), του Παρισίου (Σορβόνη, 1980) και του Λονδίνου (1981). Άλλα έργα του: "Άσμα ηρωικό και πένθιμο για τον χαμένο ανθυπολοχαγό της Αλβανίας" (1945), "Καλοσύνη στις λυκοποριές" (1947), "Αλβανιάδα" (1962), "Ετεροθαλή" (1974), το "Σηματολόγιον" (1977), "Τρία ποιήματα με σημαία ευκαιρίας" (1982), το "Ημερολόγιο ενός αθέατου Απριλίου" (1984), μια σύνθεση-μετάφραση των σωζόμενων αποσπασμάτων της Σαπφώς με τίτλο "Σαπφώ, ανασύνθεση και απόδοση" (1984), "Αποκάλυψη του Ιωάννη" (1985), και "Ο μικρός ναυτίλος" (1985). Ποιήματα του μελοποιήθηκαν από τους Μ.Χατζιδάκη, Μ.Θεοδωράκη, Γ.Μαρκόπουλο, κ.ά.Τα έργα του έχουν μεταφραστεί στα γαλλικά, αγγλικά, ιταλικά, γερμανικά, ισπανικά, και σε άλλες γλώσσες. Πέθανε το 1996 σε ηλικία 85 ετών.
Ελένη Καμμά
Χρίστος Καράς
Ο Χρίστος Καρράς γεννήθηκε στα Τρίκαλα Θεσσαλίας στις 9 Δεκεμβρίου 1930. Μετά από σύντομες σπουδές στο Πάντειο Πανεπιστήμιο (1948-1950), γράφεται στη Σχολή Καλών Τεχνών των Αθηνών (1951), παίρνει το δίπλωμά του (1955) και με υποτροφία του Ιδρύματος Κρατικών Υποτροφιών (1957) σπουδάζει φρέσκο στη Σχολή Καλών Τεχνών του Παρισιού για τρία χρόνια. Στο Παρίσι μένει μέχρι το 1963. Συγχρόνως ταξιδεύει στο Βέλγιο, Ολλανδία, Ισπανία, Ιταλία και Αγγλία. Αργότερα πραγματοποιεί πολλά ταξίδια στη Βενετία, Βασιλεία, Κάσσελ, Βρυξέλλες και στο Βερολίνο, παρακολουθώντας τις μεγάλες διεθνείς εκθέσεις. Με την επιστροφή του στην Ελλάδα μετέχει ενεργά στην προσπάθεια για τη δημιουργία ενός σύγχρονου καλλιτεχνικού κλίματος, με πολλές ατομικές και ομαδικές εκθέσεις, τηλεοπτικές παρουσίες και συνεντεύξεις σε εφημερίδες και περιοδικά. Ιδρύει επίσης με άλλους καλλιτέχνες την ομάδα "Τομή" (1963) και τον "Σύνδεσμο Ελλήνων Καλλιτεχνών" (1976). Συμμετέχει στην οργάνωση του "Α' Συνεδρίου Ελλήνων Καλλιτεχνών Πλαστικών Τεχνών" (1963), του Συμποσίου με θέμα: "Ίδρυση Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης στην Ελλάδα" (1977) και του Συμποσίου με θέμα: "Σύγχρονη τέχνη και παράδοση" (1981). Το 1984 εκπροσώπησε την Ελλάδα στην 41η Μπιενάλε Βενετίας. Το 2001 η Ακαδημία Αθηνών του απένειμε βραβείο για το σύνολο του έργου του.
Νίκος Κεσσανλής
Ο Νίκος Κεσσανλής (Θεσσαλονίκη 1930 - Αθήνα 2004), ασυμβίβαστος και επαναστάτης μέχρι το τέλος, μέτοχος των εξελίξεων στην Ευρώπη από τη δεκαετία του 1950, ανανέωσε τον ελληνικό εικαστικό λόγο. Κατά τη διάρκεια των τεσσάρων σχεδόν δεκαετιών παρουσίας του στο καλλιτεχνικό προσκήνιο, ο Κεσσανλής έχει στο ενεργητικό του περισσότερες από 30 ατομικές εκθέσεις στην Ευρώπη και την Ελλάδα και πολυάριθμες συμμετοχές σε σημαντικές διεθνείς εκδηλώσεις. Το 1959 του απονεμήθηκε το βραβείο Modigliani, ενώ το 1961 βραβεύτηκε με τιμητικό έπαινο στη Biennale του Sao Paulo και με τον σημαντικό ευρωπαϊκό τίτλο Premio Lissone. Το πρώτο βραβείο απέσπασε επίσης το 1997 στη Γαλλία από το Conseil regional, στο Salon de Montrouge, ενώ υπήρξε και ένας από τους θεμελιωτές της μηχανικής τέχνης Mec-art, ενώ κατάφερε να λύσει το κτιριακό πρόβλημα της Σχολής Καλών Τεχνών, κατά τη θητεία του ως πρύτανης.
Χρήστος Κούντουρας
Κλείτος Κύρου
Ο Κλείτος Κύρου γεννήθηκε στις 13.8.1921 στη Θεσσαλονίκη και πέθανε στις 10.4.2006, σε ηλικία 85 ετών. Εργάστηκε στον τραπεζικό τομέα από το 1951 ως το 1983. Διετέλεσε γενικός γραμματέας του Κρατικού Θεάτρου Βορείου Ελλάδος από το 1974 ως το 1976. Συνεργάστηκε με πολλά λογοτεχνικά περιοδικά, ενώ ποιήματά του έχουν μεταφραστεί σε διάφορες γλώσσες. Ασχολήθηκε με την κριτική κινηματογράφου. Το 1988 του απονεμήθηκε το Β΄ Κρατικό βραβείο ποίησης, που δεν το δέχτηκε. Βιβλία: "Αναζήτηση" 1949, "Σε πρώτο πρόσωπο" 1957, "Κραυγές της νύχτας" 1960, "Κλειδάριθμοι" 1963, "Απολογία" 1966, "Απολογία Β΄" (έκδ. συμπληρωμένη) 1976, "Οι κατασκευές (1949-1979)" 1980, "Τα πουλιά και η αφύπνιση" 1987, "Περίοδος χάριτος" 1992, "Ο πρωθύστερος λόγος" 1995. Ασχολήθηκε επίσης με τη μετάφραση ξένης ποίησης (ιδιαίτερα των Έλιοτ, Πάουντ, Μακλής, Ώντεν, Κητς, Απολλιναίρ, Σαντράρ, Λόρκα, Νερούντα) και θεάτρου (Φορντ, Μάρλοου, Λόρκα, Σέλλεϋ). Έχει τιμηθεί με το βραβείο της Ελληνικής Εταιρείας Μεταφραστών για το έργο του Μάρλοου "Δόκτορ Φάουστους" (1991) και το κρατικό βραβείο μετάφρασης για το έργο "Οι Τσέντσι του Σέλλεϋ" (1994) και τα δύο στις εκδόσεις Άγρα. Τον Νοέμβριο του 2001 κυκλοφόρησε επίσης από τις εκδόσεις Άγρα το αυτοβιογραφικό βιβλίο του "Οπισθοδρομήσεις: αναδρομή ζωής". (φωτογραφία: Κώστας Μητρόπουλος)
Γιώργος Λαζόγκας
Γιώργος Λαζόγκας, studio rue Malard, Paris, 1976. (φωτογραφία: Γιώργος Πούπης)
Ηλίας Πετρόπουλος
Ο Ηλίας Πετρόπουλος γεννήθηκε στην Αθήνα το 1928. Σπούδασε νομικά και πολιτικές επιστήμες στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης και τουρκολογία στο Παρίσι, όπου έζησε μετά το 1975. Δημοσίευσε κάπου ογδόντα βιβλία και σχεδόν χίλια άρθρα. Πέθανε στο Παρίσι στις 3 Σεπτεμβρίου 2003.
Χρύσα Ρωμανού
Νίκος Σαχίνης
Γιάννης Σπυρόπουλος
Ο Γιάννης Σπυρόπουλος (Πύλος 1912 - Αθήνα 1990) έλληνας ζωγράφος, είναι εκφραστής του ρεύματος της Αφαίρεσης με τα έργα που φιλοτέχνησε μετά τη δεκαετία του '50. "Ο Γιάννης Σπυρόπουλος υπήρξε ένας μοναχικός καλλιτέχνης. Με την έννοια ότι δια των επί μία πεντηκονταετία εικαστικών του αναζητήσεων διαμόρφωσε στην Ελλάδα ένα προσωπικό σύμπαν αφαιρετικής τέχνης που ήταν εκ των πραγμάτων αδύνατον να δημιουργήσει άμεσους μιμητές στη χώρα. Αδύνατον, διότι ο ίδιος με το έργο του εγκαθίδρυσε εν Ελλάδι τα αγεωγράφητα όρια της αφαιρετικότητας ή, πιο σωστά: τα όρια της όποιας μετάβασης από το αληθοφανές στο αφαιρετικό. Ο Γιάννης Σπυρόπουλος σπούδασε στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών (1930-1936), με δασκάλους τους: Αργυρό Βικάτο και Θωμόπουλο. Συνέχισε σπουδές στο Παρίσι (στην Ecole de Beaux-Arts και σε ελεύθερα εργαστήρια). Το 1939 επιστρέφει στην Ελλάδα. Η αφετηρία του υπήρξε νατουραλιστική. Στα πορτρέτα, τις νεκρές φύσεις και τα τοπία που φιλοτέχνησε στη δεκαετία μετά τις σπουδές του (περίοδος της "γκρίζας πινελιάς", περίοδος της "κάθετης πινελιάς", κ.λπ.), η αφομοιωμένη επίδραση του Σεζάν είναι εμφανής. Γύρω στα 1950 και μέχρι το 1955 επιμένει στο ελληνικό τοπίο, το οποίο, όμως ως προς την αληθοφανή του αναπαράσταση, "διαβάζει" με μια συνειδητώς "απλουστευτική" ματιά. Από εδώ και μετά ο Σπυρόπουλος εξελίσσεται προς την αφαίρεση. Καταργεί τη συμβατική προοπτική, ελαχιστοποιεί τον ορίζοντα, "βλέπει" τα πράγματα από απόσταση που δικαιολογεί την κάποια αφαιρετικότητα στην απόδοση των θεμάτων. Προς το τέλος της δεκαετίας του πενήντα, ο καλλιτέχνης βαθμιαία αδιαφορεί για τις σαφείς αναφορές στο πραγματικό και αντιθέτως, προσδίδει όλο και μεγαλύτερη αυτονομία στις χρωματικές του επιφάνειες. Στο στάδιο αυτό, η χειρονομία της πινελιάς του αποκτά εμφανή ένταση και γίνεται καθοριστικό πλαστικό στοιχείο του πίνακα. Το 1960 βραβεύεται στην Μπιενάλε της Βενετίας, γεγονός που τον καταξιώνει διεθνώς και του επιτρέπει να ερευνήσει με μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση τις προοπτικές της ανεικονικής αναπαράστασης. Από την εποχή αυτή και μετά, ο Σπυρόπουλος με πραγματικό πάθος δημιουργεί τη ζωγραφική με την οποία κατοχυρώνεται δια παντός στη συνείδηση της εικαστικής κοινότητας ως ο κατεξοχήν αφαιρετικός Έλληνας ζωγράφος. Δημιουργεί έργα που διαβάζονται όχι ως άμεσες αναπαραστάσεις του πραγματικού, αλλά ως αναπαραστάσεις της εικαστικής δημιουργίας, ως μνήμες ή συνειδήσεις μιας ιδέας, μιας ενόρασης, μιας ανάφλεξης του νου... " (Άρης Μαραγκόπουλος)
Γιάννης Τσαρούχης
Ο Γιάννης Τσαρούχης (Πειραιάς 1910 - Αθήνα 1989) ήταν ζωγράφος. Φοίτησε στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών (1929 - 1935). Παράλληλα μαθήτευσε κοντά στον Φ. Κόντογλου (1931 - 1934), ο οποίος τον μύησε στη βυζαντινή ζωγραφική, ενώ μελέτησε την λαϊκή αρχιτεκτονική και ενδυμασία. Μαζί με τους Πικιώνη, Κόντογλου και Αγγ. Χατζημιχάλη πρωτοστάτησε στο αίτημα της εποχής για την ελληνικότητα της τέχνης. Στα 1935 - 1936 αφού πρώτα επισκέφτηκε τη Κωνσταντινούπολη μετά ταξίδεψε στο Παρίσι και στην Ιταλία. Ήρθε σε επαφή με δημιουργίες της Αναγέννησης & του Εμπρεσιονισμού. Ανακάλυψε το έργο του Θεόφιλου και γνώρισε καλλιτέχνες όπως ο Ματίς και ο Τζακομέτι κ.ά. Το '38, δυό χρόνια μετά την επιστροφή του στην Ελλάδα πραγματοποίησε την πρώτη του ατομική έκθεση στο κατάστημα Αλεξοπούλου της οδού Νίκης/Αθήνα. Το '40 επιστρατεύτηκε και υπηρέτησε στο Μηχανικό. Το '47 πραγματοποίησε 2 ατομικές εκθέσεις με υδατογραφίες και θεατρικά προσχέδια. Το ΄51 εξέθεσε στο Παρίσι και στο Λονδίνο και το '53 υπέγραψε συμβόλαιο με τη γκαλερί Ιόλας της Ν. Υόρκης. Το ΄56 υπήρξε υποψήφιος για το βραβείο Γκούγκενχαϊμ και το '58 πήρε μέρος στη Μπιενάλε της Βενετίας. Το '67 εγκαταστάθηκε στο Παρίσι. Το '82 άνοιξε το Μουσείο Γ. Τσαρούχη στο Μαρούσι στο σπίτι του καλλιτέχνη, που ο ίδιος μετέτρεψε σε Μουσείο παραχωρώντας την προσωπική συλλογή των έργων του. Παράλληλα λειτουργεί το Ίδρυμα Τσαρούχη με σκοπό τη διάδοση του έργου του ζωγράφου Συνεργάστηκε με την Ντάλας Σίβικ Όπερα του Τέξας, τη Σκάλα του Μιλάνου, το Κόβεντ Γκάρντεν, το Εθνικό Λαϊκό Θέατρο της Γαλλίας, το Τεάτρο Ολύμπικο της Βιτσέντζα. Το ΄77 ανέβασε ο ίδιος τις Τρωάδες του Ευριπίδη σε δική του νεοελληνική απόδοση με δική του διδασκαλία & σκηνογραφία. Ασχολήθηκε επίσης με την εικονογράφηση βιβλίων, την μετάφραση και συγγραφή βιβλίων για την τέχνη. Στην Ελλάδα εγκαταστάθηκε μετά από πολύχρονη παραμονή στο Παρίσι το ΄80, όπου και πέθανε το ΄89. Ο Γιάννης Τσαρούχης υπήρξε ίσως ο πλέον διακεκριμένος εκπρόσωπος της εικαστικής γενιάς του ΄30, που προσπάθησε ιδιαίτερα να συγκεράσει τις επιταγές της "ελληνικότητας" με το ιδίωμα του "μοντερνισμού". Ως ζωγράφος των παθών του σώματος ναρκοθέτησε την μικροαστική αισθητική της δεκαετίας του ΄50. Αργότερα στράφηκε σε μια ζωγραφική πιο δυτικότροπη. Ο ίδιος πέραν του εικαστικού του έργου θα μείνει στην ιστορία ως ο κορυφαίος έλληνας σκηνογράφος. Η διαφορά πάντως του Τσαρούχη και του διεθνισμού της γενιάς του ΄60 έγκειται κυρίως στο ότι αυτός ενεργούσε ως κληρονόμος ενός πολιτισμού εν ισχύ ενώ οι άλλοι ακολουθούσαν ένα πολιτιστικό σχήμα, που δεν είχε ακόμη μορφοποιηθεί. Υλικά της δουλειάς του ήταν η λιτή χρωματική κλίμακα του Πολύγνωτου και η αυστηρά κομψή γραμμή της βυζαντινής εικόνας. Αποτέλεσμα αυτών ήταν να αναβιώσει μέσα από τα έργα του χαριέσσα η παράδοση, αλλά και να εκφράζεται ένα ισχυρό πλαστικό ένστικτο. Διαμόρφωσε με το ευρύ φάσμα των καλλιτεχνικών του δραστηριοτήτων την αισθητική των Νεοελλήνων μεταπολεμικά περισσότερο από οποιονδήποτε άλλον. (Πηγή: Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος - Λαρούς - Μπριτάνικα )
Γιώργος Τσεριώνης
Κάρολος Τσίζεκ
Ο Κάρολος Τσίζεκ είναι εικαστικός καλλιτέχνης και ποιητής της Θεσσαλονίκης. Μαζί με τον Ντίνο Χριστιανόπουλο ήταν υπεύθυνοι για την έκδοση του περιοδικού "Διαγώνιος", από το 1958 έως το 1983 (τυπώθηκαν 60, συνολικά, τεύχη και 30 ανάτυπα, όλα στο τυπογραφείο του Νίκου Νικολαΐδη, που σήμερα δεν υπάρχει), καθώς και για τις εκδόσεις του ίδιου εκδοτικού οίκου (περίπου 170 βιβλία, με δική του γραφική και καλλιτεχνική επιμέλεια). Δημοσίευσε μεταφράσεις έργων από τα τσεχικά και τα ιταλικά, μεταξύ των οποίων: - Γίρζι Βολκρ, "Οκτώ ποιήματα", Θεσσαλονίκη, ανάτυπο από το περιοδικό "Διαγώνιος", 1959 - Πετρ Μπέζρους, "Τραγούδια της Σιλεσίας", μτφρ. Κάρολος Τσίζεκ - Γιώργος Ιωάννου, Θεσσαλονίκη, ανάτυπο από το περιοδικό "Διαγώνιος", 1959/2 - Ίβαν Όλμπραχτ, "Ο θάνατος του ληστή Νίκολα Σούγαϊ" (απόσπασμα από μυθιστόρημα), Θεσσαλονίκη, ανάτυπο από το περιοδικό "Διαγώνιος", 1960/2 - Γιόζεφ Γιόρα, "Πέντε ποιήματα", Θεσσαλονίκη, ανάτυπο από το περιοδικό "Διαγώνιος", 1961 - Φράνια Σράμεκ, "Το φεγγάρι πάνω στον ποταμό" (απόσπασμα από θεατρικό έργο), Θεσσαλονίκη, ανάτυπο από το περιοδικό "Διαγώνιος", 1961/1 - Αδελφοί Τσάπεκ, "Από τη ζωή των εντόμων" (απόσπασμα από θεατρικό έργο), Θεσσαλονίκη, ανάτυπο από το περιοδικό "Διαγώνιος", 1962 - "Τρία δοκίμια του Εμίλιο Τσέκκι", μτφρ. Γιάννη Ροσολάτου και Καρόλου Τσίζεκ, δίγλωσση έκδοση, Τετράδια του Ιταλικού Επιμορφωτικού Ινστιτούτου, Θεσσαλονίκη, 1974 - Ντάλιμπορ Πέσεκ, "Ακολουθώντας την συνταγή. Ποιήματα", μτφρ. Κάρολος Τσίζεκ - Μαρία Καραγιάννη, Παιανία, "Το οκτασέλιδο του Μπιλιέτου" 32/2002 - Jaroslav Seifert, "Η γλυκειά συμφορά της ποίησης. Επιλογή από το έργο του", Ποταμός, Αθήνα 2003, καθώς και τεχνοκριτικά σημειώματα: - "Ο ζωγράφος Τάκης Ιατρού", Θεσσαλονίκη, ανάτυπο από το περιοδικό "Διαγώνιος", 1967/9 - "Άγγελος Καλογερόπουλος", Θεσσαλονίκη, ανάτυπο από το περιοδικό "Διαγώνιος", 1967/ΙΙ - "Το ξυλόγλυπτα του Δημήτρη Αγοραστή", Θεσσαλονίκη, ανάτυπο από το περιοδικό "Διαγώνιος", 1969/19 Τα ποιήματά του με τίτλο "Στίχοι έρωτα και αγάπης", εκδόθηκαν σε συγκεντρωτική έκδοση από τις εκδόσεις Μπιλιέτο τον Ιανουάριο του 2005.
Κώστας Τσόκλης
Ο Κώστας Τσόκλης είναι Έλληνας εικαστικός καλλιτέχνης. Γεννήθηκε στην Αθήνα το 1930. Σπούδασε στην Ανώτατη Σχολή Καλών Τεχνών έως το 1954. Από το 1957 έως το 1960 συνέχισε τις σπουδές του στη Ρώμη με υποτροφία του Ι.Κ.Υ. Από το 1960 έως το 1984 έζησε και εργάστηκε στο Παρίσι, με μια μικρή διακοπή το 1971-72 όπου έμεινε στο Βερολίνο καλεσμένος από τη D.A.A.D. Το 1984 εγκαταστάθηκε μόνιμα στην Αθήνα. Το έργο του απέκτησε διεθνή απήχηση από τα τέλη της δεκαετίας του 1960 όταν άρχισε να εκθέτει τα προοπτικά "Αντικείμενα". Από τότε συνέχισε να πειραματίζεται συστηματικά με διάφορα μέσα έκφρασης, τη ζωγραφική, τη γλυπτική, το σχέδιο, τη φωτογραφία, τις κατασκευές, το βίντεο, την performance, το φως και τον ήχο, αναζητώντας νέους τρόπους προσέγγισης των αντικειμένων, της φύσης, των μύθων αλλά και των κοινωνικών προβλημάτων. Σταθμό σε αυτόν τον αδιάκοπο προβληματισμό αποτέλεσε η συμμετοχή του στη Μπιενάλε της Βενετίας του 1986, όπου εκπροσώπησε την Ελλάδα με μια σειρά έργων όπως το "Καμακωμένο ψάρι" και τα "Πορτρέτα", ζωγραφικούς πίνακες πάνω στους οποίους προβαλλόταν η βιντεογραφημένη εικόνα. Αυτά αποτέλεσαν την πρόταση για μια "ζωντανή ζωγραφική" (living painting), την οποία εξέλιξε το 1990 με την εισαγωγή του συγκεκριμένου χρόνου θέασης στο εικαστικό έργο τέχνης, για το σύνθετο πολυθέαμα "Μήδεια", που παρουσιάστηκε στο Cadran Solaire στην πόλη Troyes (Γαλλία). Ο Κώστας Τσόκλης έχει πραγματοποιήσει πάνω από εκατό ατομικές εκθέσεις σε Μουσεία και γκαλερί όλου του κόσμου, στο Palais des Beaux-Arts στις Βρυξέλλες (1971), στην Kunsthalle του Ντίσελντορφ (1972), στην Πινακοθήκη Πιερίδη στην Αθήνα (1983), στο Μουσείο Luigi Pecci στο Πράτο της Ιταλίας (2000), στο Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης της Αθήνας (2000-2001), στο Palazzo Strozzi της Φλωρεντίας (2003) κ.ά. Παρουσίασε το έργο του σε ατομικές εκθέσεις στις μεγαλύτερες ευρωπαϊκές και αμερικανικές πόλεις και συμμετείχε σε σημαντικές ομαδικές διεθνείς διοργανώσεις, όπως η Μπιενάλε του Παρισιού (1963 και 1965), του Sao Paulo (1965) και η Documenta του Κάσσελ (1975). Το 1986 εκπροσώπησε, μαζί με το Χρίστο Καρά, την Ελλάδα στη Biennale της Βενετίας. Το Μουσείο Φρυσίρα παρουσίασε αφιέρωμα στα νεανικά του έργα (1950-59) το 2001. Την ίδια χρονιά πραγματοποιήθηκε μεγάλη αναδρομική του έργου του στο Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης. Μαζί με τους Βλάση Κανιάρη, Γιάννη Γαΐτη, Νίκο Κεσσανλή και Δημήτρη Κοντό, συμμετείχε στην καλλιτεχνική ομάδα Gruppo Sigma, στη Ρώμη στα τέλη της δεκαετίας του 1950. Έργα του κοσμούν δημόσιους χώρους, όπως το προαύλιο του Αρχαιολογικού Μουσείου Θεσσαλονίκης (Αφιέρωμα στον Αλέξανδρο Ιόλα) και το Σταθμό Εθνικής Αμύνης του Μετρό της Αθήνας (Υπόγειο πάρκο).
Έλλη Χρυσίδου
Γιάννης Ψυχοπαίδης
Ο Γιάννης Ψυχοπαίδης γεννήθηκε στην Αθήνα το 1945. Σπούδασε στην Ανώτατη Σχολή Καλών Τεχνών στην Αθήνα (1963-1968) και έκανε μεταπτυχιακές σπουδές, με υποτροφία του γερμανικού κράτους, στην Ακαδημία Καλών Τεχνών του Μονάχου (1971-1976). Αποτέλεσε ιδρυτικό μέλος της ομάδας "Νέοι Έλληνες ρεαλιστές" (1971-1971) και του Κέντρου Εικαστικών Τεχνών (ΚΕΙ, Αθήνα 1974-1976). Ήταν επίσης μέλος της καλιτεχνικής ομάδας 10/9 του Μονάχου (1975). Υπήρξε προσκεκλημένος του καλλιτεχνικού προγράμματος του Δυτικού Βερολίνου DAAD (1977). Από το 1977 μέχρι και το 1986 ζει και εργάζεται στο Βερολίνο. Από το 1986 μέχρι και το 1992 ζει και εργάζεται στις Βρυξέλες. Το 1994 εκλέγεται καθηγητής στην Ανώτατη Σχολή Καλών Τεχνών στην Αθήνα. Έχει κάνει πολλές ατομικές και ομαδικές παρουσιάσεις του έργου του στην Ελλάδα, στη Γαλλία, στη Δυτική και Ανατολική Γερμανία, στο Λουξεμβούργο, στην Ισπανία, στη Γιουκοσλαβία, στη Ρουμανία, στην Ιρλανδία, στην Αλβανία, στην Κύπρο, στις ΗΠΑ, στη Σουηδία, στο Ισραήλ, στην Αγγλία, στην Ολλανδία, στην Τουρκία, στην Αίγυπτο, στην Ιταλία, στον Καναδά κ.λπ., σε ιδιωτικές γκαλερί, πινακοθήκες και μουσεία.
κ.ά.
Έκδοση: Οκτώβριος 2008 από "Κρατικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης"
Σελ.:142 (21χ16), Μαλακό εξώφυλλο, ISBN: 960-89534-7-2
Θέμα: "Τέχνη, Σύγχρονη" "Τέχνη - Κατάλογοι"
Το κολάζ είναι μια τεχνική οικεία και μάλλον αγαπητή. Από τα λερωμένα με κόλλα παιδικά χέρια ως την αφισοκόλληση στους δρόμους κι από τα νεανικά ημερολόγια με τα αναμνηστικά σχέδια, σημειώσεις, εισιτήρια, φωτογραφίες και ποικίλα ευφάνταστα ενθύμια ως τους πίνακες ανακοινώσεων που διαρκώς καλούμαστε για τον έναν ή τον άλλο λόγο να συμβουλευτούμε, το κολάζ βρίσκεται στην καθημερινότητά μας από τότε που θυμόμαστε τον εαυτό μας. Από τις αρχές του 20ού αιώνα, τα κινήματα του μοντερνισμού και n εισβολή της εικόνας μέσω των διαφημίσεων και της ενημέρωσης, έδωσαν στο κολάζ μια νέα, σύγχρονη δυναμική και το κατέστησαν μέσο έκφρασης που πέρασε και στην τέχνη της τυπογραφίας άλλοτε με τη δημιουργία μοναδικών αντιτύπων και άλλοτε, αντίθετα, με τη δημιουργία πολλαπλών αντιτύπων χάρη στη νέα τεχνική του φωτομοντάζ που λόγω των επιλεκτικών δυνατοτήτων και του δυναμισμού της τελικής εικόνας βοηθά στην αποτελεσματικότητα της μετάδοσης μηνυμάτων. Γι' αυτό χρησιμοποιήθηκε εξίσου από την προπαγάνδα κα τη διαφήμιση. Πολλές μελέτες έχουν γραφτεί διεθνώς για την τεχνική του κολάζ για την εξέλιξη του, για την θέση του στα κινήματα του μοντερνισμού και της πρωτοπορίας αλλά και για τον κοινωνικό του ρόλο. Ο ιστορικός της τέχνης και επιμελητής του Κρατικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης, Θοδωρής Μάρκογλου, εξετάζει το ελληνικό παράδειγμα ακολουθώντας μια διαδρομή από τη δεκαετία του 1950 ως τις μέρες μας και από το κλασσικό κολάζ ως την εξέλιξη του μέσα από την ψηφιακή τεχνολογία. Μας καλεί να περιηγηθούμε σε μια πρωτότυπη ιστορική έκθεσή που προσφέρει τόσο αισθητική απόλαυση όσο και ουσιαστικές γνώσεις και τελικά συμβάλλει με επιστημονικό τρόπο στην μελέτη της ιστορίας της νεότερης ελληνικής τέχνης.
Μαρία Τσαντσάνογλου
Διευθύντρια Κρατικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης - Συλλογή Κωστάκη