Με το τρίτο τεύχος του έργου του «10 και μια δεκαετίες πολιτικών διαιρέσεων», ο καθηγητής Θανάσης Διαμαντόπουλος μελετάει την κρίσιμη δεκαετία του 1930, η οποία σε μεγάλο βαθμό προδιέγραψε και τις μετέπειτα εξελίξεις.

Από το ξεκίνημα της φάνηκε πως η προσπάθεια, η οποία είχε γίνει το δεύτερο μισό της δεκαετίας του 1920, για επούλωση των τραυμάτων του Εθνικού Διχασμού θα έμενε χωρίς αποτέλεσμα. Η σύγκρουση βενιζελικών και αντιβενιζελικών θα ξαναέβρισκε την παλιά ακραία βιαιότητά της, παρά την προσέγγιση που εννοούσε η κοινή αντίληψη του κομμουνιστικού κινδύνου.

Ένα μεγάλο τμήμα του βενιζελισμού –ο λεγόμενος αποκλίνων βενιζελισμός- θα στρεφόταν και αυτός, στη συνέχεια, κατά του Βενιζέλου. Ο πολιτικός και ο στρατιωτικός βενιζελισμός, τέλος, δεν θα αργούσαν να βρεθούν και επίσης σε αντιπαράθεση, με τον ίδιο τον Βενιζέλο κάποια στιγμή να συντάσσεται και να στηρίζεται από τον δεύτερο.

Και όλα αυτά πριν μπούμε στην περίοδο του μεταξικού καθεστώτος. Ενός καθεστώτος με έντονα στοιχεία απολυταρχισμού, που δεν στερείτο ωστόσο και λαϊκών ερεισμάτων. Με αρκετά φασιστικά χαρακτηριστικά, χωρίς να έχει πάντως ολοκληρωμένα φασιστικό χαρακτήρα, και με διάθεση να αναδείξει τη συνοχή ή τη μονολιθικότητά του, ενώ δεν έλειπαν οι εσωτερικές διαιρέσεις που το διαπερνούσαν.

Το όλο έργο αποτελεί… «Ένα ισχυρό αντίδοτο στην απλούστευση, τη δημαγωγία, τον ιστοριογραφικό λαϊκισμό», όπως χαρακτηριστικά επισημαίνει στο επίμετρό του ο Βαγγέλης Βενιζέλος.