Νέος, οραματιστής και φιλόδοξος, ο Γουίλι Σταρκ ξεκινά την πολιτική του σταδιοδρομία αποφασισμένος να πάρει εκδίκηση για την ταπεινή του καταγωγή, να ταχθεί στην υπηρεσία του λαού των απόκληρων και των αδικημένων, να αγωνιστεί για μια άλλη, προοδευτική Αμερική.
Τώρα πια είναι ο πανίσχυρος κυβερνήτης μιας Πολιτείας του αμερικανικού Νότου. Πεπεισμένος ότι τα αγνά ιδανικά ελάχιστη σχέση έχουν με τη σκληρή πραγματικότητα, οδηγείται στο συμπέρασμα ότι, αν θέλει να παραμείνει πιστός στους στόχους του και ταυτόχρονα να διατηρηθεί στην εξουσία, δεν πρέπει να φοβάται αλλά, αντιθέτως, να εκμεταλλεύεται τη διαφθορά που επικρατεί στις ανθρώπινες σχέσεις, και να επιδίδεται με κυνισμό στον κατάλληλο χειρισμό ανθρώπων και καταστάσεων.
Όταν ο αριστοκρατικής καταγωγής δικαστής Μόνταγκιου Ίρβιν, που έχει τη φήμη του αδιάφθορου, στέκεται απέναντί του, ο Σταρκ καλεί σε βοήθεια τον σύμβουλό του Τζακ Μπέρντεν, στον οποίο αναθέτει να ξεψαχνίσει το παρελθόν του δικαστή: είναι βέβαιος ότι και εκείνος έχει θαμμένους σκελετούς στην ντουλάπα του. Ο Τζακ είναι ο άλλος κεντρικός ήρωας του μυθιστορήματος. Πρώην δημοσιογράφος, με ιστορικές σπουδές, άνθρωπος ιδιαίτερα καλλιεργημένος, παρατηρεί τα πάντα ως αφηγητής και αυτόπτης μάρτυρας, παραμένοντας διαρκώς αποστασιοποιημένος. Έχει επίγνωση τόσο της αξίας του καλού όσο και της κυριαρχίας του κακού. Διχάζεται ανάμεσα στον θαυμασμό και την απέχθειά του για το πρόσωπο του Σταρκ, γνωρίζοντας βαθιά μέσα του πως δεν θα καταφέρει να μείνει αμέτοχος ώς το τέλος και πως η Ιστορία θα τον αδράξει.
Όλοι οι άνθρωποι του βασιλιά εμφανίζονται επί σκηνής: ανάμεσά τους η Ανν Στάντον με την αγγελική ομορφιά, η ικανή και δραστήρια Σέιντι Μπερκ που κινεί όλα τα νήματα, ο αγνός και φανατικός ιδεαλιστής Άνταμ Στάντον, o σωματοφύλακας του Σταρκ Σούγκαρ Μπόι... Και όλοι καλούνται να παίξουν τον ρόλο τους –συχνά αποφασιστικό και ποτέ ασήμαντο– σε αυτό το αριστουργηματικό μυθιστόρημα, που παρουσιάζει τη ζωή με τον πιο ακριβή και συγκινητικό τρόπο, όπως πραγματικά είναι: εύθραυστη, ευάλωτη και τρωτή.
Το Όλοι οι άνθρωποι του βασιλιά είναι ένα πολιτικό μυθιστόρημα, φιλοσοφικών και ηθικών αναζητήσεων, που αναδεικνύει το βάθος του στοχασμού και το εύρος της καλλιέργειας του συγγραφέα του, ένα έργο που εντυπωσιάζει με τη λεπτοδουλεμένη γλώσσα και με το ύφος του, συχνά λυρικό, ενίοτε απλό και λιτό, πάντα όμως νευρώδες και πλημμυρισμένο από εικόνες.
Εξαίρετη, υποβλητική ελεγεία για την τραγικότητα της ανθρώπινης ύπαρξης, το Όλοι οι άνθρωποι του βασιλιά συγκαταλέγεται στα μεγάλα μυθιστορήματα του 20ού αιώνα.
***
Σε μια από τις πλέον κομβικές σκηνές του πολύ σπουδαίου αυτού μυθιστορήματος, στο πλαίσιο μιας προεκλογικής ομιλίας του, ο Γουίλι Σταρκ, ιδεαλιστής δικηγόρος με φιλελεύθερες ιδέες και προοδευτικό όραμα για την ανάπτυξη του αμερικανικού Νότου, θέτει ένα καίριο ερώτημα στον νυν σύμβουλό του και πρώην ερευνητή Ιστορίας και δημοσιογράφο, Τζακ Μπάρντεν: Γιατί δεν κατορθώνει να κεντρίσει το ενδιαφέρον του συγκεντρωμένου πλήθους, μολονότι παραθέτει αδιάψευστα στοιχεία και στατιστικές για την εκμετάλλευση που υφίστανται και την υποβάθμιση στην οποία έχει περιέλθει η καθημερινή τους διαβίωση; Ο Μπάρντεν αναλαμβάνει να του υπενθυμίσει μια θεμελιώδη αλήθεια της πολιτικής, γεγονός που τον ωθεί να μετατραπεί αρχικά σε χαρισματικό ρήτορα και στη συνέχεια σε αδίστακτο εξολοθρευτή των πολιτικών του αντιπάλων, στο όνομα, πάντοτε, του κοινού καλού: εκτός από τα δημόσια οικονομικά, η πολιτική αφορά εξίσου και τη διαχείριση της οικονομίας των αισθημάτων.
Το μυθιστόρημα Όλοι οι άνθρωποι του βασιλιά, όπως φρόντιζε να τονίζει συχνά ο Ρόμπερτ Πεν Γουώρεν, δεν αποπειράται να ιχνηλατήσει τον βίο και την πολιτεία του διαβόητου, για την εποχή, κυβερνήτη της Λουιζιάνα, Χιούι Π. Λονγκ, μολονότι οι παραλληλισμοί σε επίπεδο βιογραφίας είναι παραπάνω από εμφανείς. Ούτε, όμως, περιορίζεται στην κατασκευή μιας περίτεχνης τοιχογραφίας της πολιτικής σκηνής και των αντιτιθέμενων ιδεολογικών παραδόσεων του αμερικανικού Νότου κατά τη δεκαετία του 1930∙ υπερβαίνει, μάλιστα, ακόμη και το εύρος μιας πολυεπίπεδης σπουδής στον λαϊκισμό και τη δημαγωγία. Βραβευμένο με το βραβείο Πούλιτζερ και θεωρούμενο τόσο ως εξέχουσα πραγμάτωση του αμερικανικού πολιτικού μυθιστορήματος όσο και ως ορόσημο για την εξέλιξη του είδους, το Όλοι οι άνθρωποι του βασιλιά ισορροπεί αριστοτεχνικά στο πλέγμα των σύνθετων αντιφάσεων που ορίζουν το δόγμα «ο σκοπός αγιάζει τα μέσα» και αντικρύζει την άσκηση πολιτικής και τους χαρακτήρες του χωρίς τις ευκολίες μανιχαϊστικών φίλτρων. Ένα διαρκώς επίκαιρο, γλωσσικά δυναμικό, νοηματικά πλούσιο και αφηγηματικά συναρπαστικό έργο: με άλλα λόγια, ένα σύγχρονο κλασικό αριστούργημα.