Σκοπός του βιβλίου δεν είναι να προβλέψει την πορεία της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης, αλλά να περιγράψει το μηχανισμό που κινείται μέσα από τις πρωτοβουλίες στο πεδίο της άμυνας και της ασφάλειας. Η κατανόηση του φαινομένου είναι περισσότερο επωφελής από τις όποιες προβλέψεις, καθώς στο συνεχόμενο ρου της ιστορίας το μοναδικό σταθερό είναι η αλλαγή.
Στην πολιτική επιστήμη, λόγω της φύσης του φαινομένου που εξετάζεται, για μία ανθρώπινη δράση χωρίς επανάληψη που είναι παράγωγη των πεποιθήσεων, αντιλήψεων, ιδεών και προσδοκιών του ανθρώπου, δεν υπάρχουν προβλέψεις και σίγουρες απαντήσεις. Όμως, η εξέταση μίας προβληματικής, όπως αυτής που επιχειρείται εδώ, εδράζεται στην πεποίθηση ότι η καλύτερη και βαθύτερη γνώση ενός θέματος/φαινομένου οδηγεί τον εκάστοτε δρώντα, είτε είναι πρόσωπο ή ομάδα, σε ποιοτικότερες και με μεγαλύτερη ανθεκτικότητα στο χρόνο αποφάσεις. Αυτός είναι και ο σκοπός έκδοσης της παρούσης μελέτης, να λειτουργήσει ως εργαλείο κατανόησης για όποιον ενδιαφέρεται για την ευρωπαϊκή πολιτική στην ασφάλεια και άμυνα και την ευρωπαϊκή ολοκλήρωση. Επίσης, ως κείμενο φιλοδοξεί να συμμετάσχει στην ευρύτερη συζήτηση σχετικά με την ευρωπαϊκή πολιτική ολοκλήρωση. Ιδιαίτερα για τον Έλληνα αναγνώστη το θέμα έχει απτό εμπειρικό περιεχόμενο, καθώς συμβαίνει τα ελληνικά σύνορα να είναι μέρος των ανατολικών ευρωπαϊκών συνόρων.