Ο Στέφανος Τραχανάς γεννήθηκε στην Ιεράπετρα της Κρήτης. Σπούδασε στο Εθνικό Μετσόβειο Πολυτεχνείο και συνέχισε με μεταπτυχιακές σπουδές στο Πανεπιστήμιο του Harvard, στον τομέα της φυσικής. Το 1983 άρχισε να διδάσκει στο Πανεπιστήμιο Κρήτης, σε προπτυχιακό και σε μεταπτυχιακό επίπεδο (όπως, λ.χ., στο θερινό σχολείο φυσικής). Από το 1985 είναι διευθυντής των Πανεπιστημιακών Εκδόσεων Κρήτης, που ανήκουν διοικητικά στο Ίδρυμα Τεχνολογίας και Έρευνας (ΙΤΕ). Είναι συγγραφέας βιβλίων που θεωρούνται, σήμερα, κλασικά και διδάσκονται σε αρκετά πανεπιστημιακά τμήματα: "Κβαντομηχανική Ι, ΙΙ & ΙΙΙ", "Σχετικιστική κβαντομηχανική", "Προβλήματα κβαντομηχανικής", "Ακριβώς επιλύσιμα κβαντομηχανικά δυναμικά", "Συνήθεις διαφορικές εξισώσεις", "Μερικές διαφορικές εξισώσεις", "Mathematica και εφαρμογές", καθώς και ενός κεφαλαίου με τίτλο "Η βιολογική καταλληλότητα των φυσικών νόμων: τύχη ή αναγκαιότητα;" στο βιβλίο "Η Φυσική σήμερα", τ. ΙΙ του Ε. Ν. Οικονόμου (εκδόσεις ΠΕΚ). (φωτογραφία: Κανάρης Τσίγκανος)