Ο πεζογράφος και ποιητής Γιώργος Δενδρινός (1904-1938) γεννήθηκε στο Νιοχώρι της Κεφαλονιάς από φτωχική οικογένεια και πέθανε, πρόωρα, στην Αθήνα από φυματίωση. Υπήρξε αυτοδίδακτος και άσκησε διάφορα επαγγέλματα στην Αθήνα, όπου εγκαταστάθηκε η οικογένειά του το 1915. Εντρύφησε στο έργο Ελλήνων αλλά, κυρίως, ξένων πεζογράφων της εποχής του και συνδέθηκε φιλικά με τον συγγραφέα Γ. Κοτζιούλα, ο οποίος υποστήριξε το έργο του. Στην πεζογραφία του διαπιστώνεται μια αξιοπρόσκετη εξέλιξη από την αστική ηθογραφία και τον ρεαλισμό προς την αλληγορία και τη λογοτεχνία του φανταστικού. Κείμενά του δημοσιεύτηκαν στα περιοδικά "Ελληνικά Γράμματα", "Νέα Εστία", "Νεοελληνικά Γράμματα", κ.ά. Όσο ζούσε εξέδωσε τα βιβλία: "Ο άνθρωπος που τα δέχονταν όλα" (διηγήματα, 1933) και "Ο Μαμμούθ" (νουβέλα, εκδ. Γκοβόστη, 1937, με πρόλογο του Γ. Κοτζιούλα). Μετά το θάνατό του εκδόθηκε η ποιητική συλλογή "Ενώ χτυπάν οι 12" (1939), το διήγημα "Ειρήνη υμίν", σε επιμέλεια Ε. Χ. Γονατά (εκδ. Στιγμή, 1988) και το μυθιστόρημα "Ιχώρ" μαζί με τη νουβέλα "Ο Μαμμούθ", σε επιμέλεια Βαγγέλη Σακάτου (εκδ. Δελφίνι, 1993). Ανέκδοτα παραμένουν τα θεατρικά του έργα "Λίγο φως στο σκοτάδι" και "Ζητώντας την αλήθεια" (που θεωρείται χαμένο), καθώς και δοκίμια, ποιήματα, διηγήματά του και άλλη μία νουβέλα. Για περισσότερες πληροφορίες γα τον Γιώργο Δενδρινό, βλ. Χάρη Πάτση, "Μεγάλη εγκυκλοπαίδεια της νεοελληνικής λογοτεχνίας", τ. 6, χ.χ. [1968], σελ. 180-183· Κ. Καλαντζής, "Λογοτεχνικές μορφές: Γιώργος Δενδρινός, η ζωή και το έργο του, 1904-1938", εκδ. Βασιλείου, 1943· Μ. Γ. Μερακλής, "Σκόπιμες αναστηλώσεις", περιοδικό "Διαβάζω", τχ. 47, 1981, σελ. 79-81· Π. Δ. Μαστροδημήτρης, "Πέντε δοκίμια για τη νεοελληνική πεζογραφία", εκδ. Λύχνος, 1987, σελ. 95-122· και Θεοδόσης Κοντάκης, "Δενδρινός, Γιώργος", στο "Λεξικό νεοελληνικής λογοτεχνίας", εκδ. Πατάκη, Αθήνα, 2007, σελ. 478-479.

Ε. Χ. Γονατάς (1924-2006). Ο Επαμεινώνδας Γονατάς γεννήθηκε και έζησε στην Αθήνα. Η καταγωγή του ήταν από το Αϊβαλί. Σπούδασε στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών και άσκησε τη δικηγορία. Στη λογοτεχνία πρωτοεμφανίστηκε το 1944 με τη δημοσίευση του ποιήματος "Η μικρή εξοχική μας πόλη" στο περιοδικό "Παλμός" με το ψευδώνυμο Ε. Γόνης. Ακολούθησε το 1945 η έκδοση του αφηγήματος "Ο ταξιδιώτης". Δεκατέσσερα χρόνια αργότερα εξέδωσε τη συλλογή ποιητικών πεζών "Η κρύπτη". Ακολούθησαν αφηγηματικά έργα με έντονα ποιητική γλώσσα. Στη γραφή του διακρίνονται καταβολές στο ρεύμα του υπερρεαλισμού αλλά και στοιχεία ρομαντισμού και αισθητισμού με εξαιρετική επιμέλεια στις λεπτομέρειες της αφήγησης και στην ατμόσφαιρα που δημιουργεί ο λόγος. Ο Ε.Χ. Γονατάς παραμένει μια ιδιόμορφη όσο και παρασιωπημένη περίπτωση στα γράμματά μας. Το έργο του, που περιλαμβάνει ένα βιβλίο με ποιητικές πρόζες, την "Κρύπτη" (1959) δύο συλλογές πεζογραφημάτων, το "Βάραθρο" (1963) και τις "Αγελάδες" (1963), τρία αυτοτελή πεζογραφήματα, "Ο ταξιδιώτης" (1945), "Ο φιλόξενος καρδινάλιος" (1986), "Η προετοιμασία" (1991) και μεταφράσεις έργων συγγραφέων όπως οι Βολς, Γκολ, Φλωμπέρ, Κόλεριτζ, Πόρτσια, Μπετενκούρ, Λίχτενμπεργκ, κ.ά., αντιμετωπίστηκε με αμηχανία από την κριτική. Πρωτοπόρος του υπερρεαλισμού στην Ελλάδα, παρόλο που δεν υπήρξε "ορθόδοξος" υπερρεαλιστής με την μπρετονική έννοια, συνεργάστηκε με τον Δ. Π. Παπαδίτσα στην έκδοση του βραχύβιου περιοδικού "Πρώτη Ύλη" (1959) και ανέπτυξε φιλίες με καλλιτέχνες όπως οι Νίκος Εγγονόπουλος, Νίκος Καχτίτσης και Μίλτος Σαχτούρης. Ωστόσο, ο ίδιος κρατήθηκε πεισματικά στην αφάνεια, προκαλώντας μόνον εκ των υστέρων το δικαιολογημένο ενδιαφέρον για το έργο του, όπως, λ.χ. με μια από τις λίγες συνεντεύξεις που έδωσε ποτέ στο περιοδικό "Διαβάζω", τ. 444 (10/2003), καθώς και με το ντοκιμαντέρ "Επισκέψεις στο σπίτι του Ε. Χ. Γονατά", της Εύας Στεφανή (1998), που προβλήθηκε στην ΕΡΤ (παραγωγή της εταιρείας CINETIC). (Πηγή: Αρχείο Ελλήνων Λογοτεχνών, Ε.ΚΕ.ΒΙ. & CINETIC) (φωτογραφία: Στέλιος Σκοπελίτης)