Η ιστορία του Ισπανικού Εμφυλίου πολέμου θα έπρεπε κανονικά να αρχίζει από το 1939, όταν αναδείχθηκε νικητής στον ένοπλο τριετή αγώνα ο στρατάρχης Φράνκο και ηττήθηκε η Αριστερά.

Όσα προηγήθηκαν θα έπρεπε να αναφέρονται ως "πρελούδιο του πολέμου", αφού ο πραγματικός πόλεμος ήταν ο ιδεολογικός, "ο πόλεμος του μελανιού", που εξαπολύθηκε εναντίον των νικητών.
Έντεχνα και μεθοδικά, κάθε αλήθεια του χθες κατέστη ένα ψέμα της σήμερον.

Η λήθη κάλυψε τόσο πολύ την αλήθεια γύρω από όλα αυτά τα γεγονότα ώστε ενώ όλοι γνωρίζουν τον βομβαρδισμό της Γκουέρνικα κανείς δεν θυμάται πια, ότι μέσα σε ένα δειλινό σφαγιάσθηκαν οκτώ χιλιάδες αιχμάλωτοι Εθνικιστές στο Παρακουέλλος δε Χαράμα.

Αυτό το βαρύ πέπλο της λήθης έρχεται να ανασύρει το ανά χείρας βιβλίο και να αναδείξει την "altera pars" των γεγονότων.
Όλοι σήμερα γνωρίζουμε το περίφημο "no pasaran" της Πασιονάρια. Καιρός είναι λοιπόν να μάθουν ότι την ημέρα της εισόδου του στρατάρχη Φράνκο στη Μαδρίτη, τα πλήθη των κατοίκων της πόλεως ξεχύθηκαν στους δρόμους πανηγυρίζοντας την είσοδο των Εθνικιστών και φωνάζοντας "Han pasado!" δηλαδή "Πέρασαν!"...