*Αποστολή σε 2-4 εργάσιμες μέρες
Τιμή Λεμόνι: 50,72 €
Έλληνες ζωγράφοι από τη συλλογή της Εθνικής Τράπεζας
Συγγραφή: · Όλγα Μεντζαφού - Πολύζου
Όλγα Μεντζαφού - Πολύζου
Η Όλγα Μεντζαφού - Πολύζου γεννήθηκε στο Βόλο το 1948. Αποφοίτησε από το ιστορικό - αρχαιολογικό τμήμα της φιλοσοφικής σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών και το 1999 αναγορεύθηκε διδάκτωρ της ιστορίας της τέχνης στο τμήμα ιστορίας και αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Από το 1976 εργάζεται ως επιμελήτρια στην Εθνική Πινακοθήκη και από το 1989 είναι επιστημονική σύμβουλος της Πινακοθήκης Ευάγγελου Αβέρωφ στο Μέτσοβο. Από τον Ιανουάριο του 2007 είναι διευθύντρια συλλογών και μουσειολογικού προγραμματισμού της Εθνικής Πινακοθήκης. Έχει ασχοληθεί με τη διοργάνωση εκθέσεων τόσο στην Εθνική Πινακοθήκη και στην Πινακοθήκη Ε. Αβέρωφ, όσο και σε άλλα ιδρύματα και πολιτιστικούς φορείς (Μακεδόνικο Κέντρο Σύγχρονης Τέχνης, Δημοτική Πινακοθήκη Θεσσαλονίκης, Βαφοπούλειο Ίδρυμα, Ίδρυμα Βασίλη και Ελίζας Γουλανδρή, Δημοτική Πινακοθήκη Λάρισας - Μουσείο Γ. Κατσίγρα, Δημοτική Πινακοθήκη Πάτρας, Δημοτική Πινακοθήκη Καρδίτσας, Κουμαντάρειος Πινακοθήκη Σπάρτης, Πνευματικό Κέντρο Δήμου Ιωαννίνων κ.ά.). Το 2000 της ανατέθηκε η οργάνωση της επανέκθεσης των συλλογών της Πινακοθήκης και η επιστημονική και εκδοτική επιμέλεια του τόμου που τη συνόδευε, "Εθνική Πινακοθήκη, 100 χρόνια". Το 2001 συμμετείχε στη διοργάνωση της έκθεσης «Μνήμες από την αρχαία Ελλάδα στη σύγχρονη τέχνη», που έγινε στο Ίδρυμα Ωνάση στη Νέα Υόρκη, και το 2003 ανέλαβε την οργάνωση του Παραρτήματος της Εθνικής Πινακοθήκης στο Ναύπλιο. Στο πλαίσιο της ευρύτερης μουσειολογικής της δραστηριότητας έχει ασχοληθεί με την ηλεκτρονική καταγραφή έργων τέχνης, και σήμερα είναι υπεύθυνη της βιβλιοθήκης και των αρχείων της Εθνικής Πινακοθήκης με κύριο στόχο τον εκσυγχρονισμό τους με ηλεκτρονική καταγραφή και ψηφιοποίηση. Έχει συγγράψει τα βιβλία: "Πινακοθήκη Αβέρωφ - Νέα αποκτήματα" (1994), "Περικλής Πανταζής 1949-1884" (σε συνεργασία, 1994), "Περικλής Πανταζής 1949-1884: Ένας Έλληνας ζωγράφος στο Βέλγιο" (1996), "Γεώργιος Ιακωβίδης" (διδακτορική διατριβή, 1999), "Δάβης" (2002) και τον κατάλογο του Παραρτήματος του Ναυπλίου. Είχε τη γενική επιμέλεια και συμμετοχή στη συγγραφή του βιβλίου "Συλλογές Ευάγγελου Αβέρωφ - Ταξιδεύοντας στο χρόνο" (2000) και την επιστημονική και εκδοτική επιμέλεια, μεταξύ άλλων, των βιβλίων: "Γιάννης Μόραλης", "Τάσος", "Σχέδια Γιαννούλη Χαλεπά", "Χρίστος Δαγκλής", "Περικλής Βυζάντιος, Ζωγραφική 1930-1940", "Εξπρεσιονιστές - Συλλογή Μπουχάιμ", "Άλεξ Μυλωνά", "Γιώργος Βακιρτζής: Ζωγραφική - Γιγαντοαφίσες", "Πινακοθήκη Αβέρωφ". Έχει δημοσιεύσει άρθρα επάνω σε θέματα ιστορίας της τέχνης και έχει συμμετάσχει σε πολλές ημερίδες και συνέδρια.
Μετάφραση: ·Geoffrey Cox
Geoffrey Cox
Φωτογραφία: ·Θάλεια Κυμπάρη
Θάλεια Κυμπάρη
Επιμέλεια: · Όλγα Μεντζαφού - Πολύζου
Όλγα Μεντζαφού - Πολύζου
Η Όλγα Μεντζαφού - Πολύζου γεννήθηκε στο Βόλο το 1948. Αποφοίτησε από το ιστορικό - αρχαιολογικό τμήμα της φιλοσοφικής σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών και το 1999 αναγορεύθηκε διδάκτωρ της ιστορίας της τέχνης στο τμήμα ιστορίας και αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Από το 1976 εργάζεται ως επιμελήτρια στην Εθνική Πινακοθήκη και από το 1989 είναι επιστημονική σύμβουλος της Πινακοθήκης Ευάγγελου Αβέρωφ στο Μέτσοβο. Από τον Ιανουάριο του 2007 είναι διευθύντρια συλλογών και μουσειολογικού προγραμματισμού της Εθνικής Πινακοθήκης. Έχει ασχοληθεί με τη διοργάνωση εκθέσεων τόσο στην Εθνική Πινακοθήκη και στην Πινακοθήκη Ε. Αβέρωφ, όσο και σε άλλα ιδρύματα και πολιτιστικούς φορείς (Μακεδόνικο Κέντρο Σύγχρονης Τέχνης, Δημοτική Πινακοθήκη Θεσσαλονίκης, Βαφοπούλειο Ίδρυμα, Ίδρυμα Βασίλη και Ελίζας Γουλανδρή, Δημοτική Πινακοθήκη Λάρισας - Μουσείο Γ. Κατσίγρα, Δημοτική Πινακοθήκη Πάτρας, Δημοτική Πινακοθήκη Καρδίτσας, Κουμαντάρειος Πινακοθήκη Σπάρτης, Πνευματικό Κέντρο Δήμου Ιωαννίνων κ.ά.). Το 2000 της ανατέθηκε η οργάνωση της επανέκθεσης των συλλογών της Πινακοθήκης και η επιστημονική και εκδοτική επιμέλεια του τόμου που τη συνόδευε, "Εθνική Πινακοθήκη, 100 χρόνια". Το 2001 συμμετείχε στη διοργάνωση της έκθεσης «Μνήμες από την αρχαία Ελλάδα στη σύγχρονη τέχνη», που έγινε στο Ίδρυμα Ωνάση στη Νέα Υόρκη, και το 2003 ανέλαβε την οργάνωση του Παραρτήματος της Εθνικής Πινακοθήκης στο Ναύπλιο. Στο πλαίσιο της ευρύτερης μουσειολογικής της δραστηριότητας έχει ασχοληθεί με την ηλεκτρονική καταγραφή έργων τέχνης, και σήμερα είναι υπεύθυνη της βιβλιοθήκης και των αρχείων της Εθνικής Πινακοθήκης με κύριο στόχο τον εκσυγχρονισμό τους με ηλεκτρονική καταγραφή και ψηφιοποίηση. Έχει συγγράψει τα βιβλία: "Πινακοθήκη Αβέρωφ - Νέα αποκτήματα" (1994), "Περικλής Πανταζής 1949-1884" (σε συνεργασία, 1994), "Περικλής Πανταζής 1949-1884: Ένας Έλληνας ζωγράφος στο Βέλγιο" (1996), "Γεώργιος Ιακωβίδης" (διδακτορική διατριβή, 1999), "Δάβης" (2002) και τον κατάλογο του Παραρτήματος του Ναυπλίου. Είχε τη γενική επιμέλεια και συμμετοχή στη συγγραφή του βιβλίου "Συλλογές Ευάγγελου Αβέρωφ - Ταξιδεύοντας στο χρόνο" (2000) και την επιστημονική και εκδοτική επιμέλεια, μεταξύ άλλων, των βιβλίων: "Γιάννης Μόραλης", "Τάσος", "Σχέδια Γιαννούλη Χαλεπά", "Χρίστος Δαγκλής", "Περικλής Βυζάντιος, Ζωγραφική 1930-1940", "Εξπρεσιονιστές - Συλλογή Μπουχάιμ", "Άλεξ Μυλωνά", "Γιώργος Βακιρτζής: Ζωγραφική - Γιγαντοαφίσες", "Πινακοθήκη Αβέρωφ". Έχει δημοσιεύσει άρθρα επάνω σε θέματα ιστορίας της τέχνης και έχει συμμετάσχει σε πολλές ημερίδες και συνέδρια.
Ζωγραφική επιμέλεια: · Νικηφόρος Λύτρας
Νικηφόρος Λύτρας
Ο Νικηφόρος Λύτρας (Πύργος Τήνου 1832 - Αθήνα 1904) σπούδασε στο Σχολείο των Τεχνών (1850-1856) με δασκάλους τους αδελφούς Μαργαρίτη, Ρ. Τσέκολι, Α. Τριανταφύλλου και Λ. Θείρσιο. Συνέχισε τις σπουδές του με υποτροφία στο Μόναχο (1860-1865) με καθηγητή τον περίφημο K. von Pitoly. Το 1866 επέστρεψε στην Ελλάδα και διορίστηκε καθηγητής στην έδρα ζωγραφικής της Καλλιτεχνικής Σχολής του Πολυτεχνείου, θέση που διατήρησε μέχρι το θάνατό του. Πραγματοποίησε ταξίδια στη Μ. Ασία και την Αίγυπτο, γεγονός που επηρέασε το έργου του, στο οποίο υπάρχουν ανατολίτικες επιδράσεις. Η θεματογραφία του παρουσιάζει μεγάλη ποικιλία. Ζωγράφισε ηθογραφικές παραστάσεις, προσωπογραφίες, νεκρές φύσεις, ιστορικές και μυθολογικές σκηνές. Θεωρείται ένας από τους κυριότερους εκπροσώπους της λεγόμενης "Σχολής του Μονάχου" και από τους πρώτους που μεταλαμπαδεύουν τα βασικά χαρακτηριστικά της -ακριβές σχέδιο, σκούρα, συγκρατημένη παλέτα, αρμονική σύνθεση- στην Ελλάδα. Εξέχουσας σημασίας ήταν και η παρουσία του στο Σχολείο των Τεχνών. Υπήρξε δάσκαλος πολλών σημαντικών ζωγράφων και συνέβαλε στην αναβάθμιση της εικαστικής παιδείας στην Ελλάδα.
Γεώργιος Ιακωβίδης
Ο Γεώργιος Ιακωβίδης (Χύδηρα Λέσβου 1853 - Αθήνα 1932) σπούδασε στο Σχολείο των Τεχνών (1870-1877) ζωγραφική και γλυπτική. Συνέχισε με υποτροφία στην Ακαδημία Καλών Τεχνών του Μονάχου κοντά στους L. von Lofftz, W. von Lindensnchmit και G. von Max. Μετά την αποφοίτησή του ανέπτυξε σημαντική καλλιτεχνική δραστηριότητα στη βαυαρική πρωτεύουσα. Το 1900 επέστρεψε στην Ελλάδα, διορίστηκε διευθυντής της Εθνικής Πινακοθήκης (1900-1918) και εξελέγη καθηγητής (1904-1910) και διευθυντής της Σχολής Καλών Τεχνών (1910-1930). Σε όλη τη διάρκεια της καλλιτεχνικής του σταδιοδρομίας παρέμεινε πιστός θιασώτης το ακαδημαϊκού ρεαλισμού, ενώ οι αναζητήσεις γύρω από τον ρόλο του φωτός τον οδήγησαν πολλές φορές σε υπαιθριστικές διατυπώσεις. Θεωρείται ο κατεξοχήν εκπρόπωπος της ακαδημαϊκής ζωγραφικής και της σχολής του ρεαλισμού στη χώρα μας.
Κωνσταντίνος Παρθένης
Έλληνας ζωγράφος του πρώτου μισού του 20ου αιώνα (Αλεξάνδρεια 1878 - Αθήνα 1967). Σπούδασε ζωγραφική στη Βιέννη (1895-1903). Το 1911 ίδρυσε μαζί με άλλους καλλιτέχνες τηςν "Ομάδα Τέχνης" και το 1929 εξελέγη καθηγητής στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών όπου δίδαξε μέχρι το 1947. Ο Παρθένης άσκησε μεγάλη επίδραση στη μεταπολεμική νεοελληνική τέχνη, καθώς μεταξύ των μαθητών του περιλαμβάνονταν οι Διαμαντόπουλος, Τσαρούχης, Εγγονόπουλος, Μόραλης, κ.ά. ζωγράφοι, στους οποίους αποκάλυψε, σύμφωνα με τα λεγόμενά τους, τη φινέτσα του Σεζάν, του Σερά και του Ματίς.
Δημήτριος Κοκότσης
Νικόλαος Οθωναίος
Παύλος Σάμιος
Γεννήθηκε το 1948 στην Αθήνα, και σπούδασε στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών της Αθήνας, με δασκάλους τον Ν. Νικολάου και Ι. Μόραλη. Έχει παρουσιάσει τα έργα του σε 23 ατομικές εκθέσεις (Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Ιωάννινα, Παρίσι, Λονδίνο κ.α.) και έχει επίσης λάβει μέρος σε πολλές και σημαντικές ομαδικές. Έργα του βρίσκονται σε Μουσεία και ιδιωτικές συλλογές στην Ελλάδα και το εξωτερικό.
Γιάννης Μόραλης
Έλληνας ζωγράφος και χαράκτης (1916-2009), ένας αληθινός "ευπατρίδης της ζωγραφικής", μια από τις πιο σημαντικές φυσιογνωμίες της ελληνικής τέχνης του 20ου αιώνα και καθηγητής της Ανωτάτης Σχολής Καλών Τεχνών. Γεννήθηκε στην Άρτα τo 1916, αλλά από το 1922 ως το 1928 έζησε στην Πρέβεζα, όπου υπηρετούσε ως γυμνασιάρχης ο φιλόλογος πατέρας του. Το 1927 εγκαταστάθηκε μόνιμα με την οικογένειά του στην Αθήνα. Από το 1931 ως το 1936 σπούδασε στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών, ζωγραφική με τους Κωνσταντίνο Παρθένη, Ουμβέρτο Αργυρό και Δημήτριο Γερανιώτη και χαρακτική με τον Γιάννη Κεφαλληνό. Το 1937 με υποτροφία της Ακαδημίας Αθηνών πήγε στη Ρώμη -όπου για έξι μήνες παρακολούθησε μαθήματα τοιχογραφίας και μωσαϊκού- και ολοκλήρωσε τις σπουδές του στο Παρίσι με μαθήματα τοιχογραφίας στην Ecole des Arts et Metiers, ζωγραφικής στο εργαστήριο του Γκερέν στη Σχολή Καλών Τεχνών και μωσαϊκού με καθηγητή τον Μαν. Το 1939 με την κήρυξη του Β' Παγκόσμιου Πολέμου, ο Μόραλης επέστρεψε στην Αθήνα και το 1947 εκλέχτηκε τακτικός καθηγητής στην προπαρασκευαστική τάξη της ΑΣΚΤ και το 1953 τακτικός καθηγητής Εργαστηρίου Ζωγραφικής, θέση που διατήρησε ως το 1983. Εξέθεσε έργα του σε διάφορες ομαδικές και ατομικές εκθέσεις -στην Ελλάδα και στο εξωτερικό- και το 1958 αντιπροσώπευσε τη χώρα μαζί με τον Γ. Τσαρούχη και τον Αντ. Σώχο στη Μπιενάλε της Βενετίας. Καλλιτέχνης προικισμένος και προσωπικός δημιουργός, ο Μόραλης προσέφερε πολλά στην καλλιτεχνική δημιουργία του τόπου και της εποχής μας, καθώς δεν περιορίστηκε μόνο στις αναζητήσεις και στις κατακτήσεις του, τον πλούτο της εκφραστικής του γλώσσας και την ποιότητα των διατυπώσεων του αλλά κατόρθωσε να φτάσει σε μια προσωπική και γόνιμη σύνθεση τύπων της αρχαίας ελληνικής τέχνης και χαρακτηριστικών της νεότερης (κλασικής λιτότητας και αφαιρετικών τύπων), όπου συνδυάζεται η έμφαση στις πλαστικές αξίες με τη χρωματική ευγένεια και η μελετημένη απόδοση του χώρου με την περισσότερο ρυθμική οργάνωση του συνόλου. Κάτοχος τόσο των παραδοσιακών όσο και των σύγχρονων τεχνικών, ο Μόραλης, όχι μόνο στη ζωγραφική αλλά και στο κεραμικό, το μωσαϊκό και σε άλλα υλικά, έδωσε έργα που διακρίνονται για τη ρωμαλεότητα και την εσωτερική τους αλήθεια. Εξαίρετος δάσκαλος για περισσότερα από τριάντα χρόνια στην ΑΣΚΤ, έδωσε στους μαθητές του αφετηρίες και ενίσχυσε τις δυνατότητες τους, προετοιμάζοντας έτσι τους δημιουργούς της επόμενης γενιάς. Αφετηρίες της καλλιτεχνικής δημιουργίας του Μόραλη είναι η οπτική πραγματικότητα και καθοριστικό του θέμα η ανθρώπινη μορφή. Σε καμιά όμως περίπτωση δεν περιορίζεται στην εξωτερική ρεαλιστική περιγραφή αλλά, με την έμφαση στο ουσιαστικό και τη σχηματοποίηση, την πληρότητα του σχεδίου και την εσωτερικότητα του χρώματος, αποβλέπει πάντα να φτάσει στον καθοριστικό πυρήνα των θεμάτων του. Σε παλαιότερες προσπάθειές του, όπως στη γνωστή "Αυτοπροσωπογραφία" (1937), την "Αυτοπροσωπογραφία με το ζωγράφο Νικολάου" (1937), το "Ζωγράφο και τη γυναίκα του" (1942) -και τα τρία έργα στην κατοχή του καλλιτέχνη- αλλά και σε άλλες προσωπογραφίες γίνονται σαφή ορισμένα από τα χαρακτηριστικά της μορφοπλαστικής του γλώσσας: ο καλλιτέχνης χωρίς να θυσιάζει την οπτική πραγματικότητα χρησιμοποιεί ρεαλιστικό λεξιλόγιο για να δώσει και κάτι από το εσωτερικό περιεχόμενο των προσώπων που απεικονίζει. Αλλά και στα πρώιμα αυτά έργα διαπιστώνεται εύκολα μια κάποια τάση για σχηματοποίηση όπως και μια χρησιμοποίηση του χρώματος, σαν δυνατότητα υποβολής του χαρακτήρα των προσώπων. Σε μεταγενέστερα έργα του όπως η "Μαρία" (1950, Συλλογή Δ. Πιερίδη) ή η "Μορφή" (1952, στην κατοχή του καλλιτέχνη) γίνεται εντονότερη και σαφέστερη η μεταφορά του κέντρου του βάρους από το εξωτερικό στο εσωτερικό και από τη ρεαλιστική περιγραφή στην επιβολή των καθαρά πλαστικών αξιών. Ακολούθησαν οι σειρές "Συνθέσεις", "Επιτύμβια" και "Αθήνα" (σε διάφορες συλλογές) που έδωσαν τον τόνο σε όλη την περίοδο 1950-60. Στις προσπάθειες αυτές ο καλλιτέχνης προχωρεί σε νέες διατυπώσεις στις οποίες συνδυάζονται οι μορφές με το χώρο, τα βιόμορφα με τα αρχιτεκτονικά θέματα, τα ρεαλιστικά στοιχεία με τη σχηματοποίηση. Από τα έργα αυτής της περιόδου διαπιστώνει κανείς ένα έντονο ερωτικό στοιχείο στη ζωγραφική του Μόραλη, που επιβάλλεται όχι τόσο με τα εξωτερικά στοιχεία όσο με την όλη συμπλοκή των μορφών και την ένταξη τους στο χώρο. Τα επόμενα χρόνια ο Μόραλης προχώρησε μακρύτερα στην κατεύθυνση της επιβολής μιας καθαρά προσωπικής μορφοπλαστικής γλώσσας· στους πιο χαρακτηριστικούς του πίνακες η ανθρώπινη μορφή μεταβάλλεται σε ένα αυστηρό γεωμετρικό σύστημα, το χρώμα διακρίνεται για την καθαρότητα και τη δύναμη υποβολής του, το σύνολο επιβάλλεται με την εσωτερικότητα και την ποιητική πνοή του. Στη σειρά "Επιθαλάμια" (1969-70, στην κατοχή του καλλιτέχνη) καθώς και στους πίνακες "Νέα γυναίκα" (1971-72, Συλλογή Μ. Κιοσέογλου), "Κορίτσι που ζωγραφίζει" (1971, Συλλογή Μ. Κιοσέογλου), Αίγινα (1974, στην κατοχή του καλλιτέχνη) και σε πολλά άλλα, ο Μόραλης φτάνει στις καθοριστικές διατυπώσεις του. Προοδευτικά και βήμα-βήμα τονίζεται όλο και περισσότερο η σχηματοποίηση, ενισχύεται ο ρόλος του χρώματος, ολοκληρώνεται η ένταξη των μορφών στο χώρο. Η ανθρώπινη μορφή και ο φυσικός χώρος χρησιμοποιούνται σαν απλές αφετηρίες για να επιβληθεί το δομικό, να τονιστεί το ουσιαστικό και το εσωτερικό. Στα έργα της περιόδου αυτής, όπως και στα περισσότερα πρόσφατα των χρόνων 1975-85, κυριαρχεί η καθαρά ερωτική φωνή της ζωγραφικής του Μόραλη, μια φωνή που εισάγεται με τα μορφικά χαρακτηριστικά και ολοκληρώνεται με το χρώμα, μια φωνή που όμως δεν επιβάλλεται με τα εξωτερικά περιγραφικά στοιχεία αλλά με τον τρόπο με τον οποίο συνδυάζονται τα ενεργητικά με τα παθητικά θέματα, τα οξυγώνια με τα καμπυλόγραμμα σχήματα, τα θερμά με τα ψυχρά χρώματα, τα βιόμορφα με τα γεωμετρικά χαρακτηριστικά. Έτσι ο Μόραλης φτάνει σε διατυπώσεις που κυριολεκτικά συναιρούν σε μια νέα ενότητα παραδοσιακά στοιχεία και σύγχρονα χαρακτηριστικά, ανθρώπινη μορφή και κονστρουκτιβιστικό λεξιλόγιο, εσωτερικό και εξωτερικό. Ταυτόχρονα, όλο και σαφέστερα η ζωγραφική του διακρίνεται από μια εσωτερική μνημειακότητα των μορφών και μια εκφραστική αλήθεια που παρασύρουν το θεατή. Με τη λιτότητα και τη σαφήνεια της, τη μορφική πληρότητα και την εσωτερικότητα του χρώματος, την ποιότητα των διατυπώσεων και τον εκφραστικό της πλούτο, η ζωγραφική του Μόραλη μας δίνει μια από τις πιο ευτυχισμένες στιγμές της νεοελληνικής τέχνης. Ο Μόραλης ασχολήθηκε επίσης με την εικονογράφηση βιβλίων (Ελύτη, Σεφέρη κ.ά.) και τη σκηνογραφία (έκανε σκηνικά και κοστούμια για 21 παραστάσεις θεάτρου και χορού, για το Ελληνικό Χορόδραμα της Ραλλούς Μάνου, το Εθνικό Θέατρο και το Θέατρο Τέχνης) και σε συνεργασία με αρχιτέκτονες έδωσε έργα μνημειακών διαστάσεων (μπρούτζινα, γλυπτά, τοιχογραφίες, κεραμικά και χαρακτικά) για τη διακόσμηση κτιρίων -ξενοδοχεία, τράπεζες κ.ά.- τόσο στην Αθήνα (χαρακτική μαρμάρινη σύνθεση της Προμάχου Αθηνάς με τα σύμβολα της εξουσίας της, τη γλαύκα, το άρμα και το πλοίο, στους ΒΔ και ΝΑ εξωτερικούς τοίχους του ξενοδοχείου "Χίλτον", 1959-62, χρωματιστές τσιμεντένιες πλάκες στα στέγαστρα των νέων αποβάθρων στην Ακτή Καραϊσκάκη στον Πειραιά, 1962, τουριστικό περίπτερο ΕΟΤ "Διόνυσος" στου Φιλοπάππου) όσο και σε διάφορα επαρχιακά κέντρα (ξενοδοχεία Ρόδου, Φλώρινας, Θεσσαλονίκης, Δελφών κλπ.), έργα που αποδεικνύουν τον πλούτο της μορφοπλαστικής φαντασίας και την ευρύτητα των αναζητήσεων του. Ο Μόραλης, που υπήρξε από τα ιδρυτικά μέλη της ομάδας "Αρμός", έκανε πολλές ατομικές και ομαδικές εκθέσεις τόσο στην Ελλάδα όσο και το εξωτερικό και τιμήθηκε με διάφορες διακρίσεις (το 1965 τού απονέμεται ο Ταξιάρχης του Φοίνικα, το 1979 το Αριστείο Τεχνών της Ακαδημίας Αθηνών, το 1999 το μετάλλιο του Ταξιάρχη της Τιμής, κ.ά.). Το 1988 η Εθνική Πινακοθήκη τιμώντας την πολύχρονη προσφορά του οργάνωσε μεγάλη αναδρομική έκθεση, παρουσιάζοντας το σύνολο του έργου του. Το 2006 πραγματοποίησε τη δέκατη και τελευταία ατομική του έκθεση στην Αθήνα, πάντα στη γκαλερί της Πέγκυς Ζουμπουλάκη, με την οποία είχε αρχίσει να συνεργάζεται το 1972. Έργα του βρίσκονται στην Εθνική Πινακοθήκη, σε άλλες δημόσιες πινακοθήκες και ιδρύματα καθώς και σε ιδιωτικές συλλογές στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Πέθανε στην Αθήνα, την Κυριακή 20 Δεκεμβρίου 2009, "πλήρης ημερών", σε ηλικία 93 ετών και κηδεύτηκε στο Α' Νεκροταφείο Αθηνών, σε στενό οικογενειακό κύκλο, σύμφωνα με την επιθυμία του. (Το βιογραφικό σημείωμα έχει βασιστεί στην πηγή: Χρύσανθος Χρήστου, "Μόραλης Γιάννης", Παγκόσμιο Βιογραφικό Λεξικό, Εκδοτική Αθηνών, 1991)
Γιώργος Γουναρόπουλος
Έλληνας ζωγράφος (Σωζόπολη Βουλγαρίας 1889 - Αθήνα 1977), που κάνει την εμφάνισή του την εποχή του μεσοπολέμου (Παρίσι 1919-1931). Σπούδασε ζωγραφική στο Σχολείο των Τεχνών (1907-1921). Συνέχισε τις σπουδές του στις Ακαδημίες Julian και Grande Chaumiere στο Παρίσι (1919-1925). Επέστρεψε στην Ελλάδα το 1932 και ανέλαβε την τοιχογράφηση της Αίθουσας Συνεδριάσεων του Δημοτικού Συμβουλίου στο Δημαρχείο Αθηνών. Επηρεάστηκε από το κίνημα του σουρεαλισμού και ζωγράφισε κυρίως γυναικείες και ανδρικές μορφές, προσωπογραφίες και τοπία.
Παναγιώτης Τέτσης
Ο Παναγιώτης Τέτσης γεννήθηκε στην Ύδρα το 1925 και το 1940 παίρνει τα πρώτα μαθήματα ζωγραφικής, ενώ την ίδια χρονιά γνωρίζει τους "πραγματικούς του δασκάλους", τον Πικιώνη και τον Χατζηκυριάκο - Γκίκα. Το 1943 σπουδάζει ζωγραφική στο προπαρασκευαστικό τμήμα της "Ανώτατης Σχολής Καλών Τεχνών" στην Αθήνα, κοντά στους Δ. Μπισκίνη και Π. Μαθιόπουλο. Ακολουθεί εισαγωγή του στα εργαστήρια της Σχολής, κοντά στον Κ. Παρθένη, απ' όπου αποφοίτησε το 1949. Μέλος της ομάδας Αρμός Α και αργότερα της ομάδας Αρμός Β, το 1951 διορίστηκε επιμελητής στην έδρα του ελεύθερου σχεδίου με καθηγητή τον Χατζηκυριάκο - Γκίκα στην Ανώτατη Σχολή Αρχιτεκτόνων του ΕΜΠ. Από το 1953 έως το 1956, ο Π. Τέτσης εγκαθίσταται στο Παρίσι, με υποτροφία του ΙΚΥ. Εκεί, στη Σχολή Καλών Τεχνών του Παρισιού διδάσκεται την τέχνη της χαλκογραφίας. Από το 1958 έως το 1976 διδάσκει στο Ελεύθερο Σπουδαστήριο Καλών Τεχνών (γνωστή αργότερα ως "Σχολή Βακαλό"), ενώ παράλληλα (έως το 1962) διδάσκει ελεύθερο σχέδιο στη "Σχολή Σχεδιαστών του Αθηναϊκού Τεχνολογικού Ομίλου". Το 1958 το ελληνικό τμήμα της Διεθνούς Ενωσης Κριτικών Τέχνης τον εκλέγει μεταξύ Ελλήνων υποψηφίων, για το διεθνές βραβείο του Μουσείου Γκουνγκενχάιμ, όπου και εκτίθεται το έργο του. Ακολουθεί (1962) το Βραβείο Κριτικών για το έργο "Το Ναυπηγείο", ενώ το 1970 ορίζεται εκπρόσωπος της Ελλάδας στην Μπιενάλε Βενετίας. Λόγω των ειδικών πολιτικών συνθηκών αρνείται τη συμμετοχή. Το 1976 ο Π. Τέτσης εκλέγεται καθηγητής στην Ανώτατη Σχολή Καλών Τεχνών, στο Γ΄ Εργαστήριο Ζωγραφικής, όπου διδάσκει έως το 1991. Το 1989 η σύγκλητος τον εκλέγει πρύτανη του Ιδρύματος και το 1993 εκλέγεται ακαδημαϊκός. Έχει λάβει μέρος σε διεθνείς εκθέσεις ως εκπρόσωπος της Ελλάδας. Έχει παρουσιάσει έργα του σε 90 ατομικές και σε πάρα πολλές θεματικές - ομαδικές εκθέσεις.
Μιχάλης Βαφειάδης
Πάρις Πρέκας
Ο Πάρις Πρέκας γεννήθηκε στην Αθήνα το 1926. Εισήχθη στην ΑΣΚΤ το 1944, συμμετείχε όμως στα Δεκεμβριανά και λόγω της δράσης του εξορίστηκε στο στρατόπεδο Ελ Ντάμπα της Αιγύπτου. Ύστερα από χρόνια συνέχισε τις σπουδές του στην Α.Σ.Κ.Τ. από το 1948 έως το 1952 κοντά στους Δημήτρη Μπισκίνη, Ουμβέρτο Αργυρό και Ανδρέα Γεωργιάδη. Η εκθεσιακή του δραστηριότητα ξεκινά το 1955 με ατομική έκθεση της ζωγραφικής του δημιουργίας, στην γκαλερί «Ζαχαρίου». Με υποτροφία της γαλλικής κυβέρνησης το 1963 συνέχισε τις σπουδές του στο Παρίσι. Ακολούθησαν πολλές ατομικές εκθέσεις ομαδικές και θεματικές εκθέσεις, σε όλη την Ελλάδα καθώς επίσης σε όλες τις Πανελλήνιες και σε Biennale των Παρισίων, του Σάο Πάολο και της Αλεξανδρείας. Σημαντική ήταν και η συμμετοχή του σε εκθέσεις του εξωτερικού (Γαλλία, Αγγλία, Βουλγαρία, στη Ρουμανία, στη Νέα Υόρκη, στην Ιαπωνία, στην Ελβετία), στην «1η Μπιενάλε Νέων Ζωγράφων» (Παρίσι 1959), στην «8η Μπιενάλε Σάο Πάολο» (1965) και «7η Μπιενάλε Αλεξάνδρειας» (1968). Το 1972 και το 1977 παρουσίασε και τη γλυπτική του δραστηριότητα. Η τελευταία έκθεση έργων του ήταν το 1997 στην «ART Αθήνα 5», στο περίπτερο της γκαλερί «Αργώ». Είχε βραβευθεί με το Βραβείο της Α.Σ.Κ.Τ. (1952), με Α’ Βραβείο Ζωγραφικής στην Αθήνα (1958) και με Β’ στο Παρίσι (1959), καθώς με το «Αργυρό Μετάλλιο της Πόλης των Παρισίων». και με το Αργυρό Μετάλλιο Ζωγραφικής (1962). Έφυγε από την ζωή το 1999 σε ηλικία 73 ετών .
Δημήτρης Μυταράς
Ο Δημήτρης Μυταράς γεννήθηκε το 1934 στη Χαλκίδα. Σπούδασε ζωγραφική στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών Αθηνών και σκηνογραφία στην Ecole des Arts Decoratifs του Παρισιού. Η ζωγραφική του χαρακτηρίζεται από έντονο κινησιακό σχέδιο και χρωματική διαύγεια. Σε όλες τις περιόδους της ζωγραφικής του τα τελευταία τριάντα χρόνια υπάρχει μια διάχυτη εξπρεσιονιστική ατμόσφαιρα με φανερή κοινωνική κριτική διάθεση. Οι πλαστικές του αξίες έχουν κλασική δομή και η επαφή με την ελληνική παράδοση είναι φανερή. Οι σημαντικές περίοδοι της ζωγραφικής του είναι: "Καθρέφτες" (1960-1964) "Δικτατορία" (1966-1970) "Επιτύμβια" (1971-1976) "Πορτραίτα" (1977-1987) "Σκηνές θεάτρου" (1988-1991). Καθηγητής στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών των Αθηνών, ο Δημήτρης Μυταράς έχει εκθέσει σε πολλές πρωτεύουσες του κόσμου και έχει πάρει μέρος σε όλες σχεδόν τις σημαντικές Μπιεννάλε.
Γιώργος Ρόρρης
Νικόλαος Φερεκείδης
Ηλίας Ατζητήρης
Νικόλαος Γύζης
Ο Νικόλαος Γύζης (Σκλαβοχώρι Τήνου 1842 - Μόναχο 1901) ήταν ένας από τους πιο σημαντικούς έλληνες ζωγράφους του 19ου αι. της λεγόμενης "Σχολής του Μονάχου". Μετά τις σπουδές του στο Σχολείο των Τεχνών στην Αθήνα (1854-1864) πήγε στο Μόναχο όπου το 1868 έγινε δεκτός στην τάξη του περίφημου γερμανού ζωγράφου και δασκάλου Karl von Piloty. Κατά τη διάρκεια των σπουδών του συνδέθηκε με ζωγράφους του κύκλου του Wilhelm Leibl καθώς και με τους Franz von Defregger και Franz von Lenbach. Το 1872 επέστρεψε στην Αθήνα, όπου διέμεινε για δύο χρόνια. Το 1873, πραγματοποίησε με τον φίλο του ζωγράφο Νικηφόρο Λύτρα ταξίδι στη Μ. Ασία, το οποίο αποτέλεσε καθοριστικό παράγοντα στη διαμόρφωση τόσο της θερματικής των έργων του όσο και του μορφοπλαστικού του ιδιώματος. Το 1888 ανακηρύχθηκε τακτικός καθηγητής στην Ακαδημία Καλών Τεχνών του Μονάχου. Το 1895 πραγματοποίησε το δεύτερο και τελευταίο ταξίδι του στην Ελλάδα. Τόσο η πολυσχιδής θεματογραφία του έργου του, όσο και η πλατιά τεχνοτροπική του εξέλιξη, που εκτείνεται από τον ακαδημαϊκό ρεαλισμό ως τον συμβολισμό και το Jugendstil, αναδεικνύουν τον Ν. Γύζη σε δεσπόζουσα μορφή τόσο της γερμανικής όσο και της νεοελληνικής τέχνης του 19ου αιώνα.
Νικόλαος Βώκος
Κωνσταντίνος Βολανάκης
Ο Κωνσταντίνος Βολανάκης ή Βολονάκης (Ηράκλειο Κρήτης 1837 - Πειραιάς 1907) ήταν ένας από τους πιο σημαντικούς έλληνες ζωγράφους του 19ου αιώνα. Σπούδασε ζωγραφική στην Ακαδημία του Μονάχου κοντά στον Karl von Piloty. Μετά την αποφοίτησή του εργάστηκε στο Μόναχο, την Βιέννη και την Τεργέστη. Το 1883 επέστρεψε στην Ελλάδα εγκαταστάθηκε στον Πειραιά και μέχρι το 1903 δίδαξε στην Σχολή των Ωραίων Τεχνών (μετέπειτα Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών) της Αθήνας. Μόνιμη πηγή έμπνευσής του αποτέλεσαν η θάλασσα, τα πλοία και τα λιμάνια Μαζί με τον Θεόδωρο Βρυζάκη, τον Νικηφόρο Λύτρα, τον Νικόλαο Γύζη και τον Γεώργιο Ιακωβίδη, θεωρείται ένας από τους κυριότερους εκπροσώπους του ακαδημαϊκού ρεαλισμού, της λεγόμενης "Σχολής του Μονάχου".
Πολυχρόνης Λεμπέσης
Περικλής Πανταζής
Ο Περικλής Πανταζής (1849-1884), περισσότερο γνωστός εκτός Ελλάδος (κυρίως στο Βέλγιο) παρά στην ίδια του την πατρίδα, υπήρξε ένας από τους πρώτους Έλληνες ζωγράφους που ανδρώθηκε καλλιτεχνικά στο περιβάλλον του γαλλικού ιμπρεσιονισμού, και μάλιστα την εποχή που αυτό το κίνημα βρισκόταν στο απόγειό του. Σπούδασε ζωγραφική στο Σχολείο των Τεχνών, με δάσκαλο τον Νικηφόρο Λύτρα. Για ένα χρόνο συνέχισε τις σπουδές του στην Ακαδημία Καλών Τεχνών του Μονάχου, αλλά, απογοητευμένος από τον συντηρητισμό της Ακαδημίας, έφυγε για τη Μασσαλία και το Παρίσι. Στο Παρίσι μυθολογείται ότι μαθήτευσε κοντά στον Γκουστάβ Κουρμπέ και τον Αντουάν Σιντρέιγ, αλλά δεν είναι αλήθεια. Ωστόσο, αυτή η φήμη αντανακλά το αληθές γεγονός ότι γνώρισε από κοντά το έργο των συγχρόνων του Ευγένιου Μπουντέν, του Ολλανδού Γιόχαν Μπάρτχολντ Ζόνκιντ και των ιμπρεσιονιστών Μανέ, Ντεγκά και Πισαρό, και οπωσδήποτε το έργο των Κουρμπέ και Σιντρέιγ. Το 1873, πιθανότατα συστημένος από τον σπουδαίο Μανέ, ο Πανταζής εγκαθίσταται στις Βρυξέλλες. Στη βελγική πρωτεύουσα παρέμεινε ύστερα από πρόσκληση του πλούσιου Έλληνα εμπόρου Ιωάννη Οικονόμου, ο οποίος στη συνέχεια παρήγγειλε πολλά έργα στον ζωγράφο. Στο Βέλγιο, ο Πανταζής έγινε μέλος ενός αντιακαδημαϊκού καλλιτεχνικού ομίλου και συνδέθηκε φιλικά με τον ζωγράφο Γκιγιώμ Φόγκελς και τον γλύπτη Ωγκύστ Φιλιπέτ. Το 1878 εκπροσώπησε με έργα του την Ελλάδα στη Διεθνή Έκθεση του Παρισιού και έλαβε εξαιρετικές κριτικές. Δυστυχώς, αυτός ο άξιος και ανήσυχος καλλιτέχνης υπέφερε για πολλά χρόνια από φυματίωση και απεβίωσε πριν καλά καλά κλείσει τα 35 του χρόνια. Ο Περικλής Πανταζής πρόλαβε, ωστόσο, στη σύντομη ζωή του να δημιουργήσει ένα αξιόλογο έργο που συνδυάζει πειστικά τον ρωμαλέο ρεαλισμό του Κουρμπέ, τη χρωματική τόλμη του Μανέ και την ιμπρεσιονιστική ελευθερία στην απόδοση του φωτός.
Βικέντιος Μποκατσιάμπης
Ο Βικέντιος Μποκατσιάμπης (Ποταμός Κέρκυρας, 1856 - Αθήνα, 1932), σπούδασε ζωγραφική στη Μασσαλία, τη Φλωρεντία και στην Accademia di San Luca της Ρώμης, όπου και παρέμεινε επί δεκαπενταετία. Το 1900 διορίσθηκε καθηγητής της κοσμηματογραφίας στο Σχολείον των Τεχνών διαδεχόμενος τον Βικέντιο Λάντσα και παρέμεινε στη θέση του επί είκοσι οκτώ χρόνια, οπότε αποχώρησε λόγω ηλικίας (το 1928). Η τοπιογραφία με υδατόχρωμα ήταν η κατεξοχήν ειδικότητά του.
Άγγελος Γιαλλινάς
Βασίλειος Χατζής
Γεώργιος Ροϊλός
Ο Γεώργιος Ροϊλός (Στεμνίτσα Γορτυνίας, 1867 - Αθήνα, 1928) ήταν ένας από τους σημαντικότερους έλληνες ζωγράφους του τέλους του 19ου και των αρχών του 20ού αι. Σπούδασε ζωγραφική αρχικά στο Σχολείο των Τεχνών (την μετέπειτα Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών) στην Αθήνα, με δάσκαλο τον Νικηφόρο Λύτρα. Το 1888 πήγε με υποτροφία στο Μόναχο όπου συνέχισε τις σπουδές του κοντά στον Νικόλαο Γύζη. Το 1890 πήγε στο Παρίσι για να ολοκλήρωσει τις σπουδές του. Επέστρεψε στην Αθήνα το 1908 και από το 1910 έως το 1927 κατείχε την Έδρα Ελαιογραφίας στην Σχολή Καλών Τεχνών. Το πρώιμο έργο του εκφράζει κυρίως τον γερμανικό ακαδημαϊσμό της Σχολής του Μονάχου. Ωστόσο το έργο της ώριμης περιόδου του, και κυρίως οι τοπιογραφίες, δείχνουν ότι ο Ροϊλός προσπάθησε να εισάγει τον ιμπρεσιονισμό στην Ελλάδα.
Σπυρίδων Βικάτος
Ο Σπυρίδων Βικάτος (Αργοστόλι 1878 - Αθήνα 1960) σπούδασε ζωγραφική στο Σχολείο των Τεχνών της Αθήνας (1896-1898). Συμπλήρωσε τις σπουδές του στην Ακαδημία ου Μονάχου με δασκάλους τους Ν. Γύζη και L. Von Lofftz. Επέστρεψε στην Ελλάδα το 1907 και το 1909 διορίστηκε καθηγητής στη Σχολή Καλών Τεχνών, όπου δίδαξε έως το 1939. Το 1951 η Ακαδημία του Μονάχου τον εξέλεξε επίτιμο μέλος της. Προσωπογράφος-ψυχογράφος, ιδίως της γεροντικής ηλικίας, ζωγράφισε ακόμη θρησκευτικές συνθέσεις, νεκρές φύσεις και τοπία.
Ουμβέρτος Αργυρός
Αργυρός Ουμβέρτος (Καβάλα 1884-Αθήνα 1963) Σπούδασε στο Σχολείο των Τεχνών (1900-1904) με δασκάλους τους Νικηφόρο Λύτρα και Γεώργιο Ροϊλό και συνέχισε τις σπουδές του στην Ακαδημία του Μονάχου. Το 1929 εκλέχθηκε Καθηγητής στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών όπου δίδαξε ως το 1953. Το 1959 έγινε ακαδημαϊκός. Η θεματολογία του περιλαμβάνει προσωπογραφίες, τοπία, εσωτερικά, ηθογραφικά και πολεμικά θέματα από τον πόλεμο του 1940. Ανήκει στους τελευταίους εκπροσώπους της Σχολής του Μονάχου. Η ζωγραφική του διακρίνεται για ένα νατουραλιστικό ύφος που αργότερα μεταβάλεται σε μια ιμπρεσιονιστικής υφής ζωγραφική εκτέλεση.
κ.ά.
Έκδοση: Δεκέμβριος 2008 από "Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος"
Σελ.:283 (32χ29), Μαλακό εξώφυλλο, ISBN: 960-86146-7-8
Θέμα: "Ζωγραφική - Συλλογές τέχνης " "Ζωγραφική, Ελληνική"
- Περιγραφή
- Άλλοι τίτλοι από Όλγα Μεντζαφού - Πολύζου
Όλγα Μεντζαφού - Πολύζου
Mentzafoú - Polýzou, ÓlgaΗ Όλγα Μεντζαφού - Πολύζου γεννήθηκε στο Βόλο το 1948. Αποφοίτησε από το ιστορικό - αρχαιολογικό τμήμα της φιλοσοφικής σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών και το 1999 αναγορεύθηκε διδάκτωρ της ιστορίας της τέχνης στο τμήμα ιστορίας και αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Από το 1976 εργάζεται ως επιμελήτρια στην Εθνική Πινακοθήκη και από το 1989 είναι επιστημονική σύμβουλος της Πινακοθήκης Ευάγγελου Αβέρωφ στο Μέτσοβο. Από τον Ιανουάριο του 2007 είναι διευθύντρια συλλογών και μουσειολογικού προγραμματισμού της Εθνικής Πινακοθήκης. Έχει ασχοληθεί με τη διοργάνωση εκθέσεων τόσο στην Εθνική Πινακοθήκη και στην Πινακοθήκη Ε. Αβέρωφ, όσο και σε άλλα ιδρύματα και πολιτιστικούς φορείς (Μακεδόνικο Κέντρο Σύγχρονης Τέχνης, Δημοτική Πινακοθήκη Θεσσαλονίκης, Βαφοπούλειο Ίδρυμα, Ίδρυμα Βασίλη και Ελίζας Γουλανδρή, Δημοτική Πινακοθήκη Λάρισας - Μουσείο Γ. Κατσίγρα, Δημοτική Πινακοθήκη Πάτρας, Δημοτική Πινακοθήκη Καρδίτσας, Κουμαντάρειος Πινακοθήκη Σπάρτης, Πνευματικό Κέντρο Δήμου Ιωαννίνων κ.ά.). Το 2000 της ανατέθηκε η οργάνωση της επανέκθεσης των συλλογών της Πινακοθήκης και η επιστημονική και εκδοτική επιμέλεια του τόμου που τη συνόδευε, "Εθνική Πινακοθήκη, 100 χρόνια". Το 2001 συμμετείχε στη διοργάνωση της έκθεσης «Μνήμες από την αρχαία Ελλάδα στη σύγχρονη τέχνη», που έγινε στο Ίδρυμα Ωνάση στη Νέα Υόρκη, και το 2003 ανέλαβε την οργάνωση του Παραρτήματος της Εθνικής Πινακοθήκης στο Ναύπλιο. Στο πλαίσιο της ευρύτερης μουσειολογικής της δραστηριότητας έχει ασχοληθεί με την ηλεκτρονική καταγραφή έργων τέχνης, και σήμερα είναι υπεύθυνη της βιβλιοθήκης και των αρχείων της Εθνικής Πινακοθήκης με κύριο στόχο τον εκσυγχρονισμό τους με ηλεκτρονική καταγραφή και ψηφιοποίηση. Έχει συγγράψει τα βιβλία: "Πινακοθήκη Αβέρωφ - Νέα αποκτήματα" (1994), "Περικλής Πανταζής 1949-1884" (σε συνεργασία, 1994), "Περικλής Πανταζής 1949-1884: Ένας Έλληνας ζωγράφος στο Βέλγιο" (1996), "Γεώργιος Ιακωβίδης" (διδακτορική διατριβή, 1999), "Δάβης" (2002) και τον κατάλογο του Παραρτήματος του Ναυπλίου. Είχε τη γενική επιμέλεια και συμμετοχή στη συγγραφή του βιβλίου "Συλλογές Ευάγγελου Αβέρωφ - Ταξιδεύοντας στο χρόνο" (2000) και την επιστημονική και εκδοτική επιμέλεια, μεταξύ άλλων, των βιβλίων: "Γιάννης Μόραλης", "Τάσος", "Σχέδια Γιαννούλη Χαλεπά", "Χρίστος Δαγκλής", "Περικλής Βυζάντιος, Ζωγραφική 1930-1940", "Εξπρεσιονιστές - Συλλογή Μπουχάιμ", "Άλεξ Μυλωνά", "Γιώργος Βακιρτζής: Ζωγραφική - Γιγαντοαφίσες", "Πινακοθήκη Αβέρωφ". Έχει δημοσιεύσει άρθρα επάνω σε θέματα ιστορίας της τέχνης και έχει συμμετάσχει σε πολλές ημερίδες και συνέδρια.
[...] Οι διοικητές της Εθνικής Τράπεζας, άλλοι λιγότερο και άλλοι περισσότερο, ανάλογα με την παιδεία και την καλαισθησία τους, επέδειξαν ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τις τέχνες, είτε αναθέτοντας δικοσμήσεις σε επώνυμους ζωγράφους, είτε αγοράζοντας έργα για τη συγκρότηση μιας καλλιτεχνικής συλλογής. [...]
Οι πίνακες που παρουσιάζονται στην Εθνική Πινακοθήκη ανταποκρίνονται σε μικρό τμήμα της συλλογής που αριθμεί περίπου 2.500 έργα. Ποιοτικά και ιστορικά ήταν τα κριτήρια της επιλογής. Και πράγματι τα έργα που εκτίθενται καταφέρνουν, με αναπόφευκτα κενά, να εικονογραφήσουν την ιστορία της νεότερης ελληνικής τέχνης. Μερικοί πίνακες με μνημειακές διαστάσεις αποτελούν παλαιότερες παραγγελίες με ιδιαίτερο ρόλο και ιδεολογικό περιεχόμενο. Η επιβλητική προσωπογραφία του Βασιλιά Όθωνα, που απεικονίζεται με την εμβληματική εθνική φορεσιά, σε ώριμη ηλικία, να κρατάει το βασιλικό ιδρυτικό διάταγμα της Εθνικής Τράπεζας, ανήκει σ' αυτή την κατηγορία. Ο πίνακας ζωγραφίστηκε από τον Νικηφόρο Λύτρα στο τέλος της ζωής του (1898 - 1899) αλλά διαθέτει άνεση και φρεσκάδα νεανική. Ανάλογη ιστορική και καλλιτεχνική σημασία και αξία έχει η μνημειακή θαλασσογραφία του Κωνσταντίνου Βολανάκη με θέμα τα Εγκαίνια της Διώρυγας της Κορίνθου (1893). Το τρίπτυχο Λιμήν, Ιστορία, Συγκομιδή του Νικόλαου Οθωναίου παραπέμπει στις αλληγορίες της εποχής του Μεταξά με ιδιεολογικό περιεχόμενο. Ανάλογα θέματα φιλοτέχνησε την ίδια εποχή και ο Παρθένης. Τα περισσότερα εν τούτοις έργα της συλλογής ξεφεύγουν απ' αυτό το πλαίσιο και ανήκουν απλά στο συλλεκτικό ενδιαφέρον των διοικητών και των καλλιτεχνικών συμβούλων τους. [...]
Μαρίνα Λαμπράκη - Πλάκα
Καθηγήτρια Ιστορίας της Τέχνης
Διευθύντρια της Εθνικής Πινακοθήκης
(2012) Πάρις Πρέκας, Ζωγραφική και γλυπτική, Μουσείο Μπενάκη
(2008) Greek Painters from the Collection of the National Bank of Greece, Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος
(2008) Πινακοθήκη Ε. Αβέρωφ, Μέτσοβο, Ίδρυμα Ευαγγέλου Αβέρωφ - Τοσίτσα
(2007) Κλασικές μνήμες στη σύγχρονη ελληνική τέχνη, Εθνική Πινακοθήκη - Μουσείο Αλεξάνδρου Σούτζου
(2007) Ο φόβος στην τέχνη και στη ζωή, Ίδρυμα Ευαγγέλου Αβέρωφ - Τοσίτσα
(2007) Αντιστοιχίες: Λουλούδια από την ελληνική τέχνη, Εθνική Πινακοθήκη - Μουσείο Αλεξάνδρου Σούτζου
(2006) Παρίσι - Αθήνα 1863-1940, Εθνική Πινακοθήκη - Μουσείο Αλεξάνδρου Σούτζου
(2006) Paris - Athènes 1863-1940, Εθνική Πινακοθήκη - Μουσείο Αλεξάνδρου Σούτζου
(2006) Ελληνική ζωγραφική του 20ού αιώνα από τη συλλογή του Κώστα Ιωαννίδη, Δημοτική Πινακοθήκη Χανίων
(2006) Νεοελληνική ζωγραφική από τις συλλογές της Πινακοθήκης Ευάγγελου Αβέρωφ στο Μέτσοβο, Δημοτική Πινακοθήκη Χανίων
(2005) Το αγροτικό τοπίο, Κτήμα Μερκούρη
(2001) Δημήτρης Δάβης, Αδάμ - Πέργαμος
(1999) Ιακωβίδης, Αδάμ - Πέργαμος
(1998) Νικολάου, Αδάμ - Πέργαμος
() Συλλογές Ευάγγελου Αβέρωφ, Ίδρυμα Ευαγγέλου Αβέρωφ - Τοσίτσα