*Αποστολή σε 2-4 εργάσιμες μέρες
Τιμή Λεμόνι: 12,07 €
Αφιέρωμα στον Αλέξανδρο Κοτζιά
Συγγραφή: · Ηλίας Χ. Παπαδημητρακόπουλος
Ηλίας Χ. Παπαδημητρακόπουλος
Ηλίας Χ. Παπαδημητρακόπουλος (1930). Ο Ηλίας Παπαδημητρακόπουλος γεννήθηκε στον Πύργο Ηλείας, γιος γνωστού δικηγόρου της πόλης. Πέρασε τα παιδικά του χρόνια στο οικογενειακό κτήμα στα όρια του Πύργου και τέλειωσε το πρακτικό τμήμα του εκεί Γυμνασίου. Ο θάνατος του πατέρα του κατά τη διάρκεια της γερμανικής κατοχής (1943) προκάλεσε και την οικονομική καταστροφή της οικογένειας. Σπούδασε στη Στρατιωτική Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (1949-1955), με ειδίκευση στην παθολογία και μετεκπαίδευση στην υγιεινολογία. Παραιτήθηκε το 1958, υποχρεώθηκε ωστόσο να επιστρέψει και από το 1959 ως το 1968 έζησε στην Καβάλα. Εκεί συνεργάστηκε με το περιοδικό "Αργώ" και υπήρξε συνιδρυτής του περιοδικού "Σκαπτή Ύλη" και ιδρυτής της κινηματογραφικής λέσχης της πόλης. Στο στράτευμα παρέμεινε ως το 1983, οπότε αποστρατεύτηκε μετά από δική του αίτηση με το βαθμό του ανώτερου γενικού αρχίατρου, έχοντας στο μεταξύ συμβάλει στην προώθηση των στρατιωτικών προγραμμάτων προληπτικής ιατρικής και διατελέσει για έξι χρόνια διευθυντής σύνταξης του περιοδικού "Ιατρική Επιθεώρησις Ενόπλων Δυνάμεων". Στη λογοτεχνία πρωτοεμφανίστηκε το 1962 με τη δημοσίευση του διηγήματος "Οι Φρακασάνες" στο περιοδικό "Αργώ". Συνεργάστηκε επίσης με περιοδικά όπως τα "Ταχυδρόμος" (Καβάλας), "Διάλογος" (Θεσσαλονίκης), "Διάλογος" (Λεχαινών), "Αντί", "Χάρτης", "Χρονικό", "Το Τέταρτο". Ο Ηλίας Παπαδημητρακόπουλος ανήκει στη μεταπολεμική γενιά των ελλήνων πεζογράφων. Χαρακτηριστική του έργου του είναι η κυριαρχία του νοσταλγικού αισθήματος για την εποχή της νεότητάς του και η πικρή διαπίστωση του αδύνατου της επιστροφής της και της σκληρότητας της σύγχρονης πραγματικότητας, μέσω ωστόσο μιας γραφής λιτής, έντονα υπαινικτικής, έμμεσα κριτικής και διακριτικά ειρωνικής. Για περισσότερα βιογραφικά και κριτικά στοιχεία για τον Ηλία Χ. Παπαδημητρακόπουλο βλ. Σπύρος Τσακνιάς, "Ηλίας Χ. Παπαδημητρακόπουλος", στο "Η μεταπολεμική πεζογραφία· από τον πόλεμο του ’40 ως τη δικτατορία του ‘67", τ. Στ΄, Αθήνα, Σοκόλης, 1988, σ.154-168, και Αλέξης Ζήρας, "Παπαδημητρακόπουλος, Ηλίας Χ." στο "Λεξικό νεοελληνικής λογοτεχνίας", Αθήνα, Εκδόσεις Πατάκη, 2007, σ. 1697-1698. (Πηγή: Αρχείο Ελλήνων Λογοτεχνών, Ε.ΚΕ.ΒΙ.).
Αλέξανδρος Αργυρίου
Ο κριτικός και ιστορικός της λογοτεχνίας Αλέξανδρος Αργυρίου (1921-2009) γεννήθηκε στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου. Το πραγματικό του όνομα ήταν Αλέξανδρος Κουμπής. Σπούδασε πολιτικός μηχανικός στο ΕΜΠ. Ταυτόχρονα, φανέρωσε τις λογοτεχνικές του αρετές συνεργαζόμενος ως κριτικός βιβλίου με τα περιοδικά "Ελεύθερα Γράμματα" (Νοέμβριος 1947 έως Ιούνιος 1949) και "Ποιητική Τέχνη" (1947-49). Το 1950 πήρε το απολυτήριο του (Βασιλικού) Ναυτικού "άνευ κυανής λωρίδος". Έκτοτε δούλευε επαγγελματικά σε μελέτες "φερόντων οργανισμών" (1950-1992). Συγχρόνως άρχισε να γράφει κριτικές βιβλίων στις εφημερίδες "Δημοκρατικός Τύπος" (1950), "Δημοκρατική" (1951). "Ημέρα" (1952) και στα περιοδικά "Στόχος" (1951), "Αγγλοελληνική Επιθεώρηση" (1953-54, περίοδος Γ. Π. Σαββίδη), "Καινούρια Εποχή" (1957-58), "Εποχές" (1963), "Ταχυδρόμος" (1965), "Νέα Πορεία" (1959-2009), "Κριτική" (1961) και "Η Συνέχεια" (1973). Έγραψε την "Εισαγωγή στη μεταπολεμική ποίηση" στην "Ανθολογία μεταπολεμικών ποιητών" των Ντίνου Γιωργούδη και Κ. Γεννατά (1957). Δημοσίευσε τακτικά επιφυλλίδες στην εφημερίδα "Το Βήμα" (1971-73 και 1979-85), και αραιά στις εφημερίδες "Μεσημβρινή" (1965) και "Η Καθημερινή" (1976-1980). Υπήρξε υπεύθυνος στο δεκάτομο λεξικό της "Εκδοτικής Αθηνών" για τα λήμματα λογοτεχνών του εικοστού αιώνα. Δίδαξε ιστορία λογοτεχνίας του Μεσοπολέμου, επί εξάμηνο, στο Πανεπιστήμιο Κρήτης, στο Ρέθυμνο (1963-64). Μετείχε στη συντακτική επιτροπή που εξέδωσε τα "Δεκαοχτώ κείμενα" (1970), τα "Νέα κείμενα 1 και 2" (1971) και το περιοδικό "Η Συνέχεια" (1973). Έχουν εκδοθεί τρία αντίτυπα μελετών του "εκτός εμπορίου" (1957-1962), τρία βιβλία με "επιμέλεια" και "εκτενείς εισαγωγές" του σε ανθολογίες-γραμματολογίες (1969-1988) και πέντε τόμοι δοκιμίων-μελετών του (1984-1996). Συγκέντρωσε, επιμελήθηκε και "ανέσυρε" την ύλη των ετών 1929-1939 στον τόμο: "Νικόλας Κάλας: κείμενα ποιητικής και αισθητικής", 1982. Συμμετείχε σε είκοσι επτά "Σύμμεικτους" τόμους, για διάφορα θέματα λογοτεχνίας και ιστορίας της (1961-1997). Καρπός της μεγάλης πείρας του και της συνεχούς μελέτης είναι η οκτάτομη "Ιστορία της Ελληνικής Λογοτεχνίας και της Πρόσληψής της (1918-2000)" που αποτελεί βασικό βοήθημα για τη σπουδή των ελληνικών γραμμάτων. Αντίθετα από ό,τι συμβαίνει με τις άλλες σημαντικές Ιστορίες της Λογοτεχνίας, η δική του δίνει λιγότερη έμφαση στην αφηγηματικότητα και περισσότερη στη βιβλιογραφική πληρότητα. Η πρωτοτυπία της έγκειται στο ότι καθρεφτίζει την εικόνα της ελληνικής λογοτεχνίας στα μάτια των συγχρόνων της μέσα από πλήθος παραθέματα. Μειλίχιος ως άνθρωπος, συναινετικός και καθόλου των άκρων, βοήθησε αναρίθμητους ερευνητές και λογοτέχνες στα πρώτα τους βήματα. Η ευρεία αποδοχή του αποτυπώθηκε στις πολλές τιμητικές διακρίσεις, ανακηρύχθηκε επίτιμος διδάκτωρ της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (1999), έλαβε το Α΄ Βραβείο κριτικής-δοκιμίου για το βιβλίο του "Διαδοχικές αναγνώσεις Ελλήνων υπερρεαλιστών" (1984), το Μέγα Βραβείο του Υπουργείου Πολιτισμού και για την συνολική προσφορά του το Βραβείο Ουράνη της Ακαδημίας Αθηνών (2004). Πέθανε στην Αθήνα από επιπλοκές της υγείας του, στις 22 Μαΐου 2009, σε ηλικία 88 ετών.
Μάρω Δούκα
Η Μάρω Δούκα, από τις σημαντικότερες συγγραφείς της σύγχρονης ελληνικής πεζογραφίας, γεννήθηκε το 1947 στα Χανιά. Το 1966 μετακόμισε στην Αθήνα, όπου έκτοτε ζει. Αποφοίτησε από το Ιστορικό και Αρχαιολογικό Τμήμα της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών. Στη λογοτεχνία εμφανίστηκε το 1974, με τις νουβέλες "Η πηγάδα", "Κάτι άνθρωποι", και μέχρι σήμερα έχει εκδώσει μία ακόμη νουβέλα, μία συλλογή διηγημάτων, οκτώ μυθιστορήματα (πιο πρόσφατο, "Το δίκιο είναι ζόρικο πολύ", 2010) και τη συλλογή κειμένων "Ο πεζογράφος και το πιθάρι του" (1992), ενώ το 2005 εξέδωσε "Τα μαύρα λουστρίνια" στο πλαίσιο της σειράς "Η κουζίνα του συγγραφέα" των εκδόσεων "Πατάκη". Έχει τιμηθεί με το Βραβείο "Νίκος Καζαντζάκης" του Δήμου Ηρακλείου για το μυθιστόρημα "Αρχαία σκουριά" με το Β' Κρατικό Βραβείο Λογοτεχνίας για το μυθιστόρημα "Πλωτή πόλη" και με το Βραβείο Κώστα Ουράνη της Ακαδημίας Αθηνών για το μυθιστόρημα "Αθώοι και φταίχτες", για το οποίο επίσης τιμήθηκε με το Βραβείο Balkanika και το Βραβείο "Καβάφη". Διηγήματα και μυθιστορήματα της έχουν μεταφραστεί σε πολλές ευρωπαϊκές γλώσσες. Σήμερα, τα βιβλία της κυκλοφορούν από τις εκδόσεις "Πατάκη".
Γιάννης Κιουρτσάκης
Ο Γιάννης Κιουρτσάκης γεννήθηκε το 1941 στην Αθήνα και σπούδασε νομικά στο Παρίσι. Ύστερα από μια σειρά μελέτες για τον Σεφέρη, τον Καραγκιόζη, την προφορική παράδοση και τον λαϊκό πολιτισμό, δούλεψε, μεταξύ 1995-2007, μια μυθιστορηματική και δοκιμιακή τριλογία με γενικό τίτλο "Το ίδιο και το άλλο" και με πειραματόζωο τον εαυτό του. Το 1986 τιμήθηκε με το Β΄ Κρατικό Βραβείο Δοκιμίου και το 1996 με το Βραβείο μυθιστορήματος του περιοδικού "Διαβάζω".
Γιάννης Κοντός
Ο Γιάννης Κοντός γεννήθηκε στο Αίγιο το 1943. Σπούδασε οικονομικά και εργάστηκε ως ασφαλιστής. Μεταξύ 1971-1976 διατήρησε, μαζί με τον Θανάση Νιάρχο, το βιβλιοπωλείο "Ηνίοχος", σημείο συνάντησης λογοτεχνών και διανοούμενων κατά τα τελευταία χρόνια της δικτατορίας. Στα γράμματα πρωτοεμφανίστηκε με ποίηση το 1965, και με το πρώτο του βιβλίο, το 1970. Έχει εκδώσει δεκαπέντε ποιητικά βιβλία, δύο βιβλία με πεζά κείμενα ("Τα ευγενή μέταλλα", τ. 1 και 2), και τρία βιβλία για παιδιά. Ποιήματα και κείμενά του έχουν δημοσιευτεί σε περιοδικά και εφημερίδες. Το 1973 πήρε τη χορηγία του Ιδρύματος Ford. Επί σειρά ετών ήταν συνεργάτης του ραδιοφώνου καθώς και των εκδόσεων "Κέδρος". Έχει κατά διαστήματα συνεργαστεί με περιοδικά της Ελλάδας και του εξωτερικού καθώς και με το "Το Βήμα της Κυριακής". Το 1980 κυκλοφόρησε δίσκος με μελοποιημένα ποιήματά του από τον συνθέτη Νίκο Καλλίτση, με τον τίτλο "Απόπειρα". Έχει γράψει κείμενα για σύγχρονους Έλληνες ζωγράφους. Τον Απρίλιο του 1992 εκδόθηκε μια επιλογή ποιημάτων του με τίτλο "Όταν πάνω από την πόλη ακούγεται ένα τύμπανο", σε περιορισμένο αριθμό αντιτύπων, εικονογραφημένη από τον ζωγράφο Δημήτρη Μυταρά. Το ενδέκατο βιβλίο του, "Πρόκες στα σύννεφα", 1999, είναι μια ανθολόγηση όλων των ποιητικών του βιβλίων, που έκανε ο ζωγράφος Γιάννης Ψυχοπαίδης, την οποία συμπλήρωσε με 20 χαρακτικά. Διδάσκει σε σχολή θεάτρου. Το 1998 τιμήθηκε με το Κρατικό Βραβείο Ποίησης για την ποιητική συλλογή "Ο αθλητής του τίποτα". Το 2009 τιμήθηκε με το Βραβείο του Ιδρύματος Ουράνη της Ακαδημίας Αθηνών για το σύνολο του ποιητικού του έργου.
Δημοσθένης Κούρτοβικ
Ο Δημοσθένης Κούρτοβικ γεννήθηκε το 1948 στην Αθήνα. Σπούδασε ανθρωπολογία στην Αθήνα και στη Στουτγάρδη, έκανε το διδακτορικό του στην Πολωνία με θέμα την εξέλιξη της ανθρώπινης σεξουαλικότητας και δίδαξε στο Πανεπιστήμιο Κρήτης το ίδιο αντικείμενο, καθώς και το θέμα της σεξουαλικότητας στην τέχνη. Έχει δοκιμαστεί σε όλα τα είδη του πεζού λόγου (μυθιστόρημα, διήγημα, δοκίμιο, αφορισμοί, λογοτεχνική κριτική κ.λπ.). Μυθιστορήματα και διηγήματά του έχουν μεταφραστεί σε δέκα ξένες γλώσσες. Ο ίδιος έχει μεταφράσει εξήντα τρία βιβλία όλων των κατηγοριών από οκτώ ξένες γλώσσες. Σήμερα εργάζεται ως κριτικός λογοτεχνίας στην εφημερίδα "Τα Νέα".
Χριστόφορος Μηλιώνης
Ο Χριστόφορος Μηλιώνης γεννήθηκε στο Περιστέρι Πωγωνίου, το 1932. Σπούδασε κλασική φιλολογία στη Φιλοσοφική Σχολή του ΑΠΘ και εργάστηκε στη Μέση Εκπαίδευση. Εξέδωσε βιβλία με διηγήματα: "Παραφωνία" (1961),''Το πουκάμισο του Κένταυρου" (1971), "Ακροκεραύνια" (1976), "Τα διηγήματα της δοκιμασίας" (1976), "Καλαμάς κι Αχέροντας" (1985),"Χειριστής ανελκυστήρος" (1993), "Το μικρό είναι όμορφο" (πεζογραφήματα, 1997), "Τα φαντάσματα του Γιορκ" (1999), και τα μυθιστορήματα "Δυτική Συνοικία" (1980), "Ο Σιλβέστρος" (1987), καθώς και βιβλία με φιλολογικά δοκίμια.
Παντελής Σ. Μπουκάλας
Γεννήθηκε το 1957 στο Λεσίνι του Μεσολογγίου. Αποφοίτησε από την Οδοντιατρική Αθηνών. Από το 1989 επιμελείται την ανά Τρίτη σελίδα του βιβλίου στην εφημερίδα "Καθημερινή", όπου επίσης δημοσιεύει καθ' εκάστην επιφυλλίδες κοινωνικού και πολιτικού σχολιασμού. Είναι διορθωτής και επιμελητής εκδόσεων. Από το 1980 έχει δημοσιεύσει στις εκδόσεις "Άγρα" τα βιβλία ποίησης "Αλγόρυθμος", "Η εκδρομή της Ευδοκίας", "Ο μέσα πάνθηρας", "Σήματα λυγρά", "Ο μάντης", "Οπόταν πλάτανος", καθώς ένα τόμο δοκιμίων και βιβλιοκριτικών, υπό τον τίτλο "Ενδεχομένως: Στάσεις στην ελληνική και ξένη τέχνη του λόγου". Έχει μεταφράσει, για τον ίδιο εκδοτικό οίκο, τον ελληνιστικό "Επιτάφιο Αδώνιδος του Βίωνος του Σμυρναίου" και τα ποιήματα του τόμου "Επιτάφιος λόγος: αρχαία ελληνικά επιτύμβια επιγράμματα". Το 2010 βραβεύτηκε με το Κρατικό Βραβείο Ποίησης για την ποιητική του συλλογή "Ρήματα".
Βαγγέλης Ραπτόπουλος
Ο Bαγγέλης Pαπτόπουλος γεννήθηκε το 1959 στην Aθήνα, όπου σπούδασε παιδαγωγικά και δημοσιογραφία. Έζησε για ένα χρόνο στη Σουηδία (1980-81) και ως υπότροφος του International Writing Program για μισό περίπου χρόνο στις HΠA (1984). Πρωτοεμφανίστηκε με τη σταδιακά δημοσιευμένη τριλογία "Kομματάκια" (1979), "Διόδια" (1982), "Tα τζιτζίκια" (1985), που κυκλοφόρησε σ' έναν τόμο το 2003, με το γενικό τίτλο "H γενιά μου". Kαι ακολούθησαν: "H αυτοκρατορική μνήμη του αίματος" (1992), "O εργένης" (1993), "Έμμονες ιδέες" (1995), "Λούλα" (1997), "Tο παιχνίδι" (1998), "Bαθύς και λυπημένος, όπως κι εσύ" (1999), "H απίστευτη ιστορία της Πάπισσας Ιωάννας" (2000), "Mαύρος γάμος" (2001), "Aκούει ο Σημίτης Μητροπάνο;" (2001), "H δική μου Αμερική" (2002), "H επινόηση της πραγματικότητας" (2003), "Xάσαμε τον Μπαμπά" (2005), "Λίγη ιστορία της νεοελληνικής λογοτεχνίας" (2005), "Φίλοι" (2006), "Aρχαία συνταγή: Hρόδοτος, Ηράκλειτος, Λουκιανός" (2006), "H Mεγάλη Άμμος" (2007), "Aπέραντα άδειο σπίτι" (2009), "Ιστορίες της Λίμνης: Το παιχνίδι, Βαθύς και λυπημένος όπως κι εσύ, Απέραντα άδειο σπίτι" (2011), "Η υψηλή τέχνη της αποτυχίας" (υπό έκδοση). Συνολικά έχουν τυπωθεί περισσότερα από 250.000 αντίτυπα των βιβλίων του. "Tα τζιτζίκια" μεταφράστηκαν στα αγγλικά, "H απίστευτη ιστορία της Πάπισσας Ιωάννας" στα ιταλικά, αποσπάσματα από άλλα του βιβλία και μεμονωμένα διηγήματά του στα αγγλικά, γαλλικά, γερμανικά, σουηδικά, τσέχικα, σερβικά. "O εργένης" μεταφέρθηκε στον κινηματογράφο, τα "Διόδια" και διηγήματα από τα "Kομματάκια" και τις "Έμμονες ιδέες" στην τηλεόραση -ορισμένα απ' αυτά σε δικά του σενάρια. Διασκεύασε, επίσης, για το θέατρο μία από τις "Ιστορίες της Λίμνης", ενώ δραματοποιημένες σκηνές από την "Επινόηση της πραγματικότητας" παρουσιάστηκαν σε βιβλιοπωλεία. Έχει ακόμη γράψει το σενάριο της ταινίας "H φανέλα με το εννιά" και της τηλεταινίας "O μικρός ηλεκτρολόγος", και έχει διασκευάσει για το θέατρο το "Παραμύθι χωρίς όνομα". Kατά καιρούς έχει κάνει διάφορες δουλειές, λίγο πολύ σχετικές με τη λογοτεχνία και το γράψιμο: σύμβουλος ελληνικής και ξένης λογοτεχνίας σε εκδοτικούς οίκους ("Kέδρος", "Λιβάνης"), τακτικός συνεργάτης εφημερίδων και περιοδικών ("Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία - Επτά", "Η Καθημερινή της Κυριακής", "Tα Nέα", "Athens Voice", "Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία - Έψιλον", "Kλικ"), σύμβουλος σεναρίων στο Ελληνικό Κέντρο Κινηματογράφου (ΕΚΚ) και σε τηλεοπτικά κανάλια (ET1, ET2), παραγωγός και παρουσιαστής ραδιοφωνικών εκπομπών (στο "Πρώτο", "Δεύτερο", "Tρίτο Πρόγραμμα" της EPA, στον "Eν Λευκώ" και στο "Kανάλι 1"). Δίδαξε επίσης σε σεμινάρια δημιουργικής γραφής (EKEBI), ενώ από το 2005 ως το 2007 υπήρξε μέλος του Δ. Σ. της Eταιρείας Συγγραφέων. Περισσότερες πληροφορίες και χρήσιμοι σύνδεσμοι (links) περιλαμβάνονται στην ιστοσελίδα του συγγραφέα: http://vangelisraptopoulos.wordpress.com/ (φωτογραφία: Δημήτρης Τσουμπλέκας, 2001)
Νίκος Δ. Τριανταφυλλόπουλος
Γεννήθηκε το 1933 στο Διδυμότειχο, όπου υπηρετούσε ο πατέρας του ως φιλόλογος. Μεγάλωσε και μένει στη Χαλκίδα. Σπούδασε φιλολογία στο Παν/μιο Αθηνών, με αρχαιοελληνιστές το Στυλιανό Κορρέ, Αντώνιο Χατζή, Κων/νο Βουρβέρη και Ιωάννη Σταματάκο. Εργάστηκε από το 1959 ως το 1990 στη μέση εκπαίδευση (τα τρία πρώτα χρόνια στην Κύπρο). Έχει εκδώσει τις ποιητικές συλλογές "Το λαγούμι", Δόμος, 1979, και "Για το θαλασσινό αηδόνι", Δόμος, 1984 (έκδοση εκτός εμπορίου), τα πεζά "Τρία θαλασσινά ειδύλλια", Δόμος, 1985, ""Επισείουσα Ανέμου"", Δημόσια Βιβλιοθήκη Χαλκίδας, 1989, "Λιμενάρχης Ευρίπου", Κέδρος, 1993, Νεφέλη, 2002, "Ανύπαρχτο λιμάνι", Διάμετρος, 1998, και το "μικτό είδος" "Το βαθύ πηγάδι ή εκρήξεις συναφών φωτοβολίδων", Στιγμή, 1989. Ασχολείται με την έκδοση και τη μελέτη του έργου του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη και του Αλέξανδρου Μωραϊτίδη.
Αντρέας Φραγκιάς
Ο Αντρέας Φραγκιάς (1921-2002) γεννήθηκε στην Αθήνα. Σπούδασε Οικονομικές Επιστήμες, αλλά διέκοψε τις σπουδές του πριν το πτυχίο, εξαιτίας του πολέμου και της συμμετοχής του στην Αντίσταση. Εργάστηκε ως δημοσιογράφος σε περιοδικά και εφημερίδες. Τα μυθιστορήματά του μεταφράστηκαν στα γερμανικά, ρουμάνικα, ουγγρικά, ρώσικα και γαλλικά. Υπήρξε φίλος και συνεργάτης του Άρη Αλεξάνδρου και του Δημήτρη Χατζή. Τιμήθηκε με το Κρατικό Βραβείο Μυθιστορήματος το 1988 για "Το πλήθος" και το 2000 με το Μεγάλο Κρατικό Βραβείο για το σύνολο του έργου του. Πέθανε στην Αθήνα το 2002.
Κώστας Στεργιόπουλος
Ποιητής, πεζογράφος, κριτικός και ομότιμος καθηγητής πανεπιστημίου της Νέας Ελληνικής Φιλολογίας, ο Κώστας Στεργιόπουλος γεννήθηκε στην Αθήνα το 1926. Σπούδασε φιλολογία στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και εκπόνησε διδακτορική διατριβή στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης. Δίδαξε επί δεκαετία στη ιδιωτική Μέση Εκπαίδευση και στη Σχολή Κινηματογράφου και Θεάτρου του Λ. Σταυράκου. Από το 1966 έως το 1969 εργάστηκε ως λέκτορας στην έδρα Νεοελληνικής Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών και στη συνέχεια ως βοηθός στο Σπουδαστήριο Βυζαντινής και Νεοελληνικής Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών (1969-1972), απ' όπου παύτηκε από τη δικτατορία. Το 1974 έγινε καθηγητής στην ίδια έδρα στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, όπου υπηρέτησε ώς το 1984 που αποχώρησε με εθελουσία έξοδο. Το 1986 αναγορεύτηκε ομότιμος καθηγητής. Πρωτοεμφανίστηκε στα γράμματα -μαθητής ακόμα του Γυμνασίου- από το περιοδικό "Νέα Εστία" το 1943, κι από τότε, κείμενά του δημοσιεύτηκαν σε πολλά περιοδικά και εφημερίδες. Ήταν υπεύθυνος για τη στήλη της κριτικής στο περιοδικό "Ξεκίνημα" (1946-1947), στην εφημερίδα "Νίκη" (1962-1963) και στο περιοδικό "Εποχές" (1963-1967). Έχει εκδώσει δέκα ποιητικές συλλογές, δύο βιβλία με διηγήματα, ένα μυθιστόρημα και εννιά κριτικά και φιλολογικά βιβλία, κι έχει τιμηθεί δυο φορές με Κρατικό Βραβείο Ποιήσεως (με το Β΄ το 1961 και με το Α΄ το 1992), με το Βραβείο Κριτικής Μελέτης της "Ομάδας των 12" (1963), με το Α΄ Κρατικό Βραβείο Μελέτης και Δοκιμίου (1974), με το Βραβείο Δοκιμίου και Μελέτης της Ακαδημίας Αθηνών Ιδρύματος Ουράνη (1997) και με το Μεγάλο Βραβείο Λογοτεχνίας για το σύνολο του έργου του (2004). Ποιήματά του μεταφράστηκαν στα γαλλικά, αγγλικά, ιταλικά, γερμανικά, σουηδικά, ρωσικά, πολωνικά, ρουμανικά, βουλγαρικά, ισπανικά και ουγγρικά και δημοσιεύτηκαν σε περιοδικά κι ανθολογίες του εξωτερικού, ενώ διηγήματα και κριτικά του κείμενα στα γαλλικά, βουλγαρικά, πολωνικά, αγγλικά, ισπανικά και ιταλικά. Το 1994 εκδόθηκε στα γερμανικά μια επιλογή απ' όλο το ως τότε ποιητικό έργο του, με τίτλο "Εδώ που μάχεται το φως με τη βαρύτητα", το 1999 κυκλοφόρησε στα ισπανικά ολόκληρη η συλλογή του "Ο ήλιος του μεσονυκτίου" και τον επόμενο χρόνο μια επιλογή από επτά συλλογές του στα ιταλικά, με τίτλο "Στιλπνότητα της μέρας". Από τα ιδρυτικά μέλη της Εταιρείας Συγγραφέων και τέως πρόεδρός της, ιδρυτικό επίσης μέλος και τώρα επίτιμος πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Γενικής και Συγκριτικής Γραμματολογίας, έχει λάβει μέρος σε πολλά ελληνικά και διεθνή συνέδρια και χρημάτισε πρόεδρος ή μέλος σε διάφορες επιτροπές για θέματα λογοτεχνίας και βιβλίου.
Τίτος Πατρίκιος
Τίτος Πατρίκιος (1928). Ο Τίτος Πατρίκιος γεννήθηκε στην Αθήνα, γιος των ηθοποιών Σπύρου και Λέλας Πατρικίου. Το 1946 ολοκλήρωσε τα γυμνασιακά του μαθήματα στο Βαρβάκειο και γράφτηκε στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών. Εργάστηκε για κάποια χρόνια ως δικηγόρος. Κατά τη διάρκεια της γερμανικής κατοχής πήρε μέρος στην Εθνική Αντίσταση, στρατευμένος αρχικά στην ΕΠΟΝ και στη συνέχεια στον ΕΛΑΣ. Το 1944 καταδικάστηκε σε θάνατο από συνεργάτες των γερμανών και η εκτέλεσή του ματαιώθηκε την τελευταία στιγμή. Κατά τη διάρκεια της στρατιωτικής του θητείας εξορίστηκε στη Μακρόνησο (1951-1952) και κατά τη διετία 1952-1953 στον Άη Στράτη, από όπου επέστρεψε στην Αθήνα με άδεια εξορίστου. Από το 1959 ως το 1964 σπούδασε κοινωνιολογία στην Ecole Pratique des Hautes Etudes του Παρισιού και πήρε μέρος σε έρευνες του Εθνικού Κέντρου Επιστημονικής Έρευνας της Γαλλίας. Επέστρεψε στην Ελλάδα, μετά την επιβολή της δικτατορίας του Παπαδόπουλου όμως, κατέφυγε ξανά στο Παρίσι, όπου πήρε μέρος σε εκδηλώσεις ενάντια στο παράνομο καθεστώς, και εργάστηκε στην έδρα της Unesco στο Παρίσι και στη Fao στη Ρώμη. Στην Ελλάδα επέστρεψε το 1975 και εργάστηκε ως δικηγόρος, κοινωνιολόγος και λογοτεχνικός μεταφραστής. Το 1982 επέστρεψε στη θέση που κατείχε στο Εθνικό Κέντρο Κοινωνικών Ερευνών πριν το 1967. Στην Αθήνα εργάστηκε επίσης στο Κέντρο Μαρξιστικών Μελετών. Η πρώτη του εμφάνιση στο χώρο των γραμμάτων πραγματοποιήθηκε το 1943 με τη δημοσίευση ενός ποιήματός του στο περιοδικό "Ξεκίνημα της Νιότης", ενώ το 1954 εκδόθηκε η πρώτη ποιητική συλλογή του με τίτλο "Χωματόδρομος". Ιδρυτικό μέλος του περιοδικού "Επιθεώρηση Τέχνης" από το 1954 δημοσίευσε πολλά άρθρα και κριτικές στις στήλες του, ενώ πολλά δοκίμιά του συμπεριλήφθηκαν σε συγκεντρωτικές εκδόσεις. Ασχολήθηκε επίσης με τη μετάφραση (κείμενα των Σταντάλ, Αραγκόν, Μαγιακόφσκι, Νερούντα, Γκόγκολ, Γκαρωντύ, Λούκατς και άλλων) και την πεζογραφία, ενώ τα περισσότερα κοινωνιολογικά έργα του είναι γραμμένα στα γαλλικά. Έργα του μεταφράστηκαν στα γαλλικά, τα φλαμανδικά, τα γερμανικά και τα ολλανδικά. Το 1994 τιμήθηκε με ειδικό κρατικό βραβείο για το σύνολο του έργου του. Για περισσότερα βιογραφικά στοιχεία του Τίτου Πατρίκιου βλ. Αλέξανδρος Αργυρίου, "Τίτος Πατρίκιος", στο "Η ελληνική ποίηση · η πρώτη μεταπολεμική γενιά", Αθήνα: Σοκόλης, 1982, Αλέξανδρος Αργυρίου, "Πατρίκιος Τίτος", στο "Παγκόσμιο βιογραφικό λεξικό", τ. 8, Αθήνα, Εκδοτική Αθηνών, 1988 και Δώρα Μέντη, "Πατρίκιος Τίτος", στο "Λεξικό νεοελληνικής λογοτεχνίας", Αθήνα, Πατάκης, 2007. (Πηγή: Αρχείο Ελλήνων Λογοτεχνών, Ε.ΚΕ.ΒΙ.· φωτογραφία: Δημήτρης Τσουμπλέκας)
Αλέξης Πανσέληνος
Ο Αλέξης Πανσέληνος γεννήθηκε στην Αθήνα το 1943. Ο πατέρας και η μητέρα του είναι γνωστοί συγγραφείς της Γενιάς του 30. Σπούδασε νομικά στη Νομική Σχολή Αθηνών και εργάστηκε ως δικηγόρος με ειδίκευση το ναυτιλιακό δίκαιο. Δημοσίευσε σχετικά αργά το πρώτο του βιβλίο, το 1982 ("Ιστορίες με σκύλους", διηγήματα, Κέδρος). Ως σήμερα έχουν εκδοθεί άλλος ένας τόμος με διηγήματα ("Τέσσερις ελληνικοί φόνοι"), τέσσερα μυθιστορήματα, ένας τόμος με δοκίμια και άρθρα και ένας τόμος με προσωπικές σκέψεις σχετικά με το βιβλίο και την ανάγνωση. Έχει αρθρογραφήσει σε μεγάλες εφημερίδες γύρω από θέματα τόσο της τέχνης όσο και της πολιτικής και έχει γράψει λογοτεχνική κριτική για σημαντικά λογοτεχνικά περιοδικά. Το μυθιστόρημά του "Η μεγάλη πομπή" τιμήθηκε με το Β΄ Κρατικό βραβείο μυθιστορήματος το 1986. Το μυθιστόρημά του "Σκοτεινές επιγραφές" τιμήθηκε με το Βραβείο Μυθιστορήματος του περιοδικού "Διαβάζω" 2012. Από τα βιβλία του, "Η μεγάλη πομπή" έχει μεταφραστεί, μέχρι σήμερα, στα γαλλικά (Griot) και τα ιταλικά (Crocetti), και το "Ζαΐδα ή Η καμήλα στα χιόνια" στα γαλλικά (Gallimard), τα ιταλικά (Crocetti) και τα γερμανικά (Berlin Verlag). Παντρεμένος και πατέρας ενός παιδιού, μοιράζει τον χρόνο του, από το 1996 και μετά, μεταξύ Αθήνας και του νησιού της Πάρου, όπου συχνά αποσύρεται για να γράψει. Έχει μεταφράσει βιβλία από τα αγγλικά και τα γερμανικά. Το 1997 ήταν η ελληνική υποψηφιότητα για το Ευρωπαϊκό Αριστείο Λογοτεχνίας. Εκτός από τη λογοτεχνία οι ασχολίες του περιλαμβάνουν και μια ιδιαίτερα μεγάλη συλλογή δίσκων κλασικής μουσικής, με την οποία έχει πολύ ιδιαίτερη σχέση, αφού άλλωστε η αρχική του φιλοδοξία ήταν να γίνει μουσικός. Η μουσική κατέχει σημαντική θέση στα λογοτεχνικά του έργα.
Αλέξης Ζήρας
Ο Αλέξης Ζήρας γεννήθηκε το 1945 στην Αθήνα. Είναι κριτικός λογοτεχνίας, γραμματολόγος και μεταφραστής. Στο παρελθόν εργάστηκε ως στέλεχος εμπορικών επιχειρήσεων (1969-1974), υπεύθυνος εκδοτικού προγράμματος στις εκδόσεις "Πλέθρον" (1978-1988), σύμβουλος ραδιοφωνικών προγραμμάτων στην ΕΡΑ και ΕΤ (1982-1993), αρθρογράφος και λογοτεχνικός κριτικός στις εφημερίδες "Θεσσαλονίκη", "Η Αυγή", "Η Καθημερινή", "Ελευθεροτυπία". Σήμερα είναι επιφυλλιδογράφος στη μηνιαία επιθεώρηση "Διαβάζω". Διετέλεσε υπεύθυνος σύνταξης του "Λεξικού Νεοελληνικής Λογοτεχνίας" των εκδόσεων Πατάκη, συντάκτης του "Βιογραφικού Λεξικού" της Εκδοτικής Αθηνών και της "Εγκυκλοπαίδειας Πάπυρος-Λαρούς-Μπριττάνικα", καθώς επίσης και μέλος της συντακτικής επιτροπής των περιοδικών "Σχεδία", "Γράμματα και Τέχνες", "Τομές", "Ρεύματα", "Σημείο" της Λευκωσίας. Από το 2002 έως το 2011 διηύθυνε, μαζί με τον Κ.Γ. Παπαγεωργίου, την τριμηνιαία επιθεώρηση κριτικής "Κ". Άρθρα, κριτικά κείμενα και μεταφράσεις του έχουν επίσης δημοσιευτεί στα περιοδικά: "Η Λέξη", "Το Δέντρο", "Νέα Εστία", "Νέο Επίπεδο", "Θέματα Λογοτεχνίας", "Μπιλιέτο", "Το Τραμ", "Εντευκτήριο", "Νέα Πορεία", "Πόρφυρας", "Γραφή", "Υπόστεγο", "Ελίτροχος", "Η Ακτή" , "Η Άμαξα", "Νέα Εποχή", "Σημείο", "Μικροφιλολογικά", "Ύλαντρον" Κύπρου. Το 2009 και το 2011 εξελέγη, διαδοχικά, πρόεδρος του ΔΣ της Εταιρείας Συγγραφέων. Έργα του είναι: Ποίηση - "Αναζητώντας..." (ιδιωτ. εκδοση), Χαλκίδα, 1966 - "Ο ύπνος των ερωτιδέων", Τραμ, Θεσσαλονίκη, 1976· Πλέθρον, Αθήνα, 1984 Κριτικές μελέτες, δοκίμια - "Ανατομία εποχής - Πέντε δοκίμια κοινωνικού προβληματισμού", (ιδιωτ. έκδοση), Αθήνα, 1973 - "Θεωρία μορφών (Ζιντ, Κάφκα, Μαλρώ, Χεμινγκουέη, Καμύ, Σάρτρ)", Πλέθρον, 1978· 1992 - "Γενεαλογικά. Για την ποίηση και τους ποιητές του '70", Ρόπτρον, Αθήνα 1989 - "Η πεζογραφία του Περικλή Σφυρίδη: αυτοβιογραφικός λόγος και μυθοπλασία", Μπιλιέτο, Παιανία, 2000 - "Από το προσωπικό στο οντολογικό. Μεταβολές της ποιητικής όρασης του Τάκη Καρβέλη", Γαβριηλίδης, Αθήνα, 2002 - "΄Ενας γραικός στα ξένα: αναγνώσεις άλλων λογοτεχνιών", Γαβριηλίδης, Αθήνα 2003 Ανάτυπα - Προσεγγίσεις στη νεώτερη ποίηση 1965-1980, Γραφή, Αθήνα, 1980 - "Les Metamorphoses de la prose grecque d' apres guerre. Introduction a l' "Arrets sur l' image", Editions Hatier, Paris 1989 - "Ορισμοί και συσχετίσεις στη νεώτερη ποίηση, 1980-1990", Χαλάνδρι, 1992 - "Η κυπριακή ποίηση.Θεματικές, γλωσσικές,υφολογικές διαστρωματώσεις της", Σημείο, Λευκωσία, 1997 - "Από τη γλώσσα της οργής στην τραυματική γλώσσα: ποιητές και ποιητικές μετά το 1970", ΄Ομβρος, Αθήνα 2001 Πεζό - "Η συνάντηση Λέον Τρότσκι-Αντρέ Μαλρώ: ένα χρονικό", Γαβριηλίδης, Αθήνα, 2003 Μεταφράσεις: - Α. Μαλρώ, "Οι κατακτητές", Πλέθρον, Αθήνα 1979· 1999 - Ντ. Χ. Λώρενς, "Ο ήλιος κι άλλα διηγήματα", Νεφέλη, Αθήνα, 1981 - Α. Αρτώ, "Ο καλόγερος", Αιγόκερως, Αθήνα, 1981 - Π. Βερλαίν, "Οι καταραμένοι ποιητές", Αιγόκερως, Αθήνα 1982 - Σ. Μαλλαρμέ, "Ποίηση και μουσική", Πλέθρον, Αθήνα 1983 - Ρ. Μπάρτζιν, "Συνομιλίες με τον Χ. Λ. Μπόρχες", Ηριδανός, Αθήνα, 1985 - Γκυ ντε Μωπασσάν, "8 ερωτικές ιστορίες", Αιγόκερως, Αθήνα 1988 - Α. Μαλρώ, "Σχεδίασμα μιας ψυχολογίας του κινηματογράφου", Ρόπτρον, Αθήνα, 1989 - Λ. Λόβενταλ, "Για μια κριτική θεωρία της λογοτεχνίας", Ρόπτρον, Αθήνα, 1990 - Γκυ ντε Μωπασσάν, "Ο λύκος κι άλλα διηγήματα", Ρόπτρον, 1990 - Μπλαιζ Σαντράρ, "Ο χρυσός", Καστανιώτης, Αθήνα, 1998 - "Η τέχνη της γραφής στον 20ό αιώνα" (συνεντεύξεις ξένων λογοτεχνών), Καστανιώτης, Αθήνα 2000
Νίκος Φωκάς
Ο Νίκος Φωκάς γεννήθηκε στην Κεφαλληνία το 1927. Έζησε τα παιδικά του χρόνια στην Αθήνα. Σπούδασε φιλολογία και ιστορία-αρχαιολογία στο Πανεπιστήμιο της Αθήνας. Άσκησε διάφορα επαγγέλματα. Από το 1962 έως το 1972 υπηρέτησε στην Ελληνική Υπηρεσία του BBC, στο Λονδίνο. Από το 1972 έως το 1974 εργάστηκε στην αγγλική πρωτεύουσα ως ελεύθερος δημοσιογράφος. Επιστρέφοντας στην Ελλάδα το 1974 εργάστηκε στη Μέση Εκπαίδευση και το ραδιόφωνο έως το 1982. Το έτος αυτό ταξίδεψε στις Η.Π.Α. ως προσκεκλημένος του Διεθνούς Προγράμματος Συγγραφέων. Στην επιστροφή του αφιερώθηκε στη συγγραφή και τη μετάφραση λογοτεχνίας, καθώς και τη διδασκαλία δημιουργικής γραφής. Πρωτοεμφανίστηκε στα γράμματα το 1954 με την ποιητική συλλογή "Κυνήγια από σύγχρονα γεγονότα". Ακολούθησαν οι συλλογές: "Δυό φορές τ' όνειρο", 1957, "Μάρτυρας μοναδικός", 1961, "Προβολή πάνω σε γαλάζιο", 1972, "Συλλυπητήρια σε μια μέλισσα", 1976, "Ο μύθος της καθέτου", 1981, "Προβολέας στα μάτια", 1985, "Γκρίζο χρώμα θερμό", 1989, "Ένα σημείο προσήλωσης", 1993, "Κοχυβαδάκια", 1995, "Στον ποταμό Κολύμα", 1997, "Το μέτρο της κραυγής μας", 2000. Εκδόθηκε, επίσης, το έμμετρο αφηγηματικό ποίημα "Παρτούζα ή Ένα κλείσιμο ματιού", 1991, και το πεζό "Το κάλεσμα της αλεπούς (ένα παραμύθι)", 1991. Το 2002 εκδόθηκε ο συγκεντρωτικός τόμος "Ποιητικές συλλογές 1954-2000" (εκδ. "Ύψιλον"). Έχει δημοσιεύσει, επίσης, δοκίμια για τη νεοελληνική λογοτεχνία, και έχει μεταφράσει έργα των: Προσπέρ Μεριμέ, Καίης Τσιτσέλη, Γιάνους Γκλοβάσκι, Τόμας ντε Κουίνσυ, Κάρολου Μποντλέρ, Ιωάννου Μέγεντορφ, Τόμας Χάρντυ, Κώστα Αξελού, Τζόναθαν Καριάρα, Αμαλίας Φλέμινγκ, Ρόμπερτ Φροστ, Σέλμα Λάγκερλεφ, κ.ά.. Έλαβε μέρος σε διάφορα ελληνικά και διεθνή συμπόσια και σεμινάρια για τη λογοτεχνία. Το 2005 τιμήθηκε με το Μεγάλο Κρατικό Βραβείο Λογοτεχνίας για το σύνολο του έργου του. (φωτογραφία: Κώστας Μητρόπουλος)
Μαίρη Μικέ
Η Μαίρη Μικέ γεννήθηκε στην Καβάλα το 1958. Σπούδασε νεοελληνική φιλολογία στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης. Έχει εκδώσει τα βιβλία "Λογοτεχνικά πρόσωπα της Καβάλας", εκδ. Εντευκτηρίου, Θεσσαλονίκη 1990· "Η Βάρδια του Νίκου Καββαδία. Εικονο-γραφήσεις και μεταμορφώσεις", Άγρα, Αθήνα 1994· "Μέλπω Αξιώτη. Κριτικές περιπλανήσεις", Κέδρος, Αθήνα 1996· "Μέλπω Αξιώτη, Ποιήματα" (φιλολ. επιμ.), Κέδρος, Αθήνα 2001· "Μεταμφιέσεις στη νεοελληνική πεζογραφία (19ος-20ός αιώνας)", Κέδρος, Αθήνα 2001 κ.ά. Μελέτες, άρθρα και δοκίμια της έχουν δημοσιευτεί σε επιστημονικά περιοδικά, συλλογικούς τόμους και πρακτικά συνεδρίων. Είναι καθηγήτρια στο Τμήμα Φιλολογίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης.
Μιχάλης Μόσχος
Αικατερίνη Κουμαριανού
H ιστορικός Αικατερίνη Κουμαριανού γεννήθηκε το 1919, με καταγωγή από την Κωνσταντινούπολη, από τη μεριά του πατέρα της, και από τη Χίο, από τη μεριά της μητέρας της. Σπούδασε στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών. Ακολούθησε στο Παρίσι μεταπτυχιακές σπουδές στην Ecole des Hautes Etudes en Sciences Sociales (EHESS, 1969-1974). Oνομάστηκε καθηγήτρια Νεοελληνικής Γλώσσας και Λογοτεχνίας στο Πανεπιστήμιο της Σορβόννης (Universite Paris - Sorbonne, Paris IV) και διευθύντρια του Institut Neoellenique (1978-1983) του ιδίου Πανεπιστημίου. Επισκέπτρια καθηγήτρια στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών στο τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και στο Πανεπιστήμιο Κύπρου στο τμήμα Βυζαντινών και Νεοελληνικών Σπουδών (1999-2008). Oι εργασίες της είχαν ως αντικείμενο την ιστορία της νεοελληνικής γραμματείας και παιδείας σε σχέση με την ευρωπαϊκή ιστορία των ιδεών. Oι ερευνητικές εργασίες και δημοσιεύσεις της πραγματοποιήθηκαν σε τομείς όπως η ελληνική εκδοτική παραγωγή, η ιστορία του ελληνικού Τύπου, ο περιηγητισμός, το κίνημα του νεοελληνικού διαφωτισμού και καθορίζονται χρονικά από τον 17ο έως και τον 19ο αιώνα. Υπήρξε μέλος πολλών επιστημονικών εταιρειών. Διετέλεσε επί μακρόν πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Χαρτογραφίας. Μεταξύ των έργων της περιλαμβάνονται "Η νεωτερική γεωγραφία των Δημητριέων" (εκδ. Ζήτη), "Ιστορία του ελληνικού Τύπου" (εκδ. Ερμής), "Καϊρικά μελετήματα" (Καΐριος Βιβλιοθήκη), "Αθήνα, η πόλη-οι άνθρωποι" (εκδ. Ποταμός), και πολλά άρθρα, ανακοινώσεις και συμμετοχές σε συλλογικά έργα. Έφυγε από τη ζωή "πλήρης ημερών", στην Αθήνα, στις 14 Μαΐου 2012.
Γιώργης Γιατρομανωλάκης
Γεννήθηκε στον Ζαρό Ηρακλείου Κρήτης το 1940. Σπούδασε κλασική φιλολογία στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και στο King's College του Πανεπιστημίου του Λονδίνου (Ph.D.). Είναι καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Έχει γράψει βιβλία και άρθρα για τον Όμηρο, τη λυρική ποίηση, την τραγωδία, τον Αριστοτέλη, το αρχαίο ελληνικό μυθιστόρημα, την αρχαία ελληνική λογοτεχνική κριτική και ασχολείται με τη μετάφραση κλασικών κειμένων. Τα ενδιαφέροντα του στρέφονται επίσης στη μελέτη της σύγχρονης νεοελληνικής λογοτεχνίας και έχει γράψει βιβλία και άρθρα για τον Σολωμό, τον Σεφέρη, τον Σικελιανό, τον Ελύτη, τον Σινόπουλο, τον Εμπειρίκο, τον Ρίτσο, τον Εγγονόπουλο κ.ά. Βραβεία: -1962: Β΄ Βραβείο Πανσπουδαστικής Ποίησης με κριτές τον Ο. Ελύτη, τον Γ. Ρίτσο, και τον Ν. Βρεττάκο -1982: Βραβείο Νίκος Καζαντζάκης -1983: Κρατικό Βραβείο Μυθιστορήματος για το μυθιστόρημα "Ιστορία" - 2005: Βραβείο Ακαδημίας Αθηνών για το μυθιστόρημα "Ο παππούς μου και το κακό" Εργογραφία Α. Πεζογραφία: - "Λειμωνάριο", μυθιστόρημα, Αθήνα, Κάλβος, 1974· Κέδρος, 1994 - "Η αρραβωνιαστικιά", μυθιστορία, Αθήνα, Κέδρος, 1979 - "Ιστορία", μυθιστόρημα, Αθήνα, Κέδρος, 1982· Κρατικό Βραβείο Μυθιστορήματος 1983 - "Ανωφελές διήγημα", μυθιστόρημα, Αθήνα, Κέδρος 1993 - "Ερωτικόν", πεζογραφήματα, Αθήνα, Κέδρος, 1995 - "Στην Κοιλάδα των Αθηνών", μυθιστόρημα, Αθήνα, Κέδρος, 2000 - "Ο παππούς μου και το κακό", μυθιστόρημα, Αθήνα, Κέδρος, 2005· Βραβείο Ακαδημίας Αθηνών - "Το χρονικό του Δαρείου", μυθιστόρημα, Αθήνα, Ελληνικά Γράμματα, 2008 - "Τρία απρόσεκτα διηγήματα", διηγήματα, Άγρα, 2012 Β. Ποίηση: - "Ο ζαχαρένιος εραστής: 11 και ένα ποιήματα", Αθήνα, Στιγμή, 1984 - "Απόλογος: σχεδίασμα μετάφρασης", ποιήματα, Αθήνα, Στιγμή, 1997 - "Ελίνας κλέος: ένα πατριωτικό ποίημα", Αθήνα, Άγρα, 2002 Γ. Αυτοτελείς νεοελληνικές μελέτες: - Γιώργος Σεφέρης, "Μεταγραφές" (φιλολογική επιμέλεια, σχόλια και επίμετρο), 1η έκδοση, Αθήνα, Λέσχη, 1980· 2η έκδοση, Αθήνα, Ίκαρος, 2000 - "Ανδρέας Εμπειρίκος: ο ποιητής του Έρωτα και του Νόστου", Αθήνα, Κέδρος 1983 - Ανδρέας Εμπειρίκος, "Η σήμερον ως αύριον και ως χθες" (φιλολογική επιμέλεια, σχόλια και επίμετρο), Αθήνα, Άγρα, 1984 - "Ο βασιλιάς της Ασίνης: η ανασκαφή ενός ποιήματος", Αθήνα, Στιγμή, 1986 - Ανδρέας Εμπειρίκος, "Ο Μέγας Ανατολικός", τόμοι 8 (φιλολογική επιμέλεια, σχόλια και επίμετρα), Αθήνα, Άγρα, 1990-1992. - Ανδρέας Εμπειρίκος, "Εσ-Εσ-Εσ-Ερ Ρωσία" (φιλολογική επιμέλεια, σχόλια και επίμετρο) Αθήνα, Άγρα, 1995. - Ανδρέας Εμπειρίκος, "Ζεμφύρα ή Το μυστικόν της Πασιφάης" (φιλολογική επιμέλεια, σχόλια και επίμετρο), Αθήνα, Άγρα, 1984 Μεταφράσεις: Στα Αγγλικά: - "The Spiritual Meadow" [tr.by]: Mary Argyraki. Dedalus Ltd, 2000 - "The History of a Vendetta" [tr.by]: Helen Cavanagh. Dedalus Ltd, 1991 - "A Report of a Murder" [tr.by]: Helen Cavanagh. Dedalus Ltd, 1995 - "Eroticon", [tr.by]: David Connolly. Dedalus Ltd, 1999 Στα Γερμανικά: - "Der Schlaf der Rinder" [tr.by]: Norbert Hauser. bruckner & Thunker, 1996. 2η έκδοση, Piper, 1998. - "Bericht von einem vorbestimmten Mord" [tr.by]: Norbert Hauser. Roman DuMont, 1998. Στα Εβραϊκά: - "Ιστορία" [Tr.by]: Amir Zucerman, 1998 (φωτογραφία: Πέπη Λουλακάκη)
Σπύρος Τσακνιάς
Ο ποιητής, μεταφραστής, δοκιμιογράφος και κριτικός λογοτεχνίας Σπύρος Τσακνιάς (1929-1999) γεννήθηκε στη Λαμία. Σπούδασε οικονομικά στην Αθήνα και παρακολούθησε μαθήματα κινηματογράφου. Μετά τον πόλεμο εργάστηκε ως δημοσιογράφος, αλλά στη συνέχεια σταδιοδρόμησε ως στέλεχος επιχείρησης φαρμάκων. Από τη μεταπολίτευση ασχολήθηκε με τη λογοτεχνική κριτική. Στη λογοτεχνία εμφανίστηκε το 1951, με το ποίημα "Γράμμα σ' έναν ποιητή", στην εφημερίδα "Δημοκρατικός Τύπος". Υπήρξε μέλος της συντακτικής επιτροπής του περιοδικού "Γράμματα και Τέχνες", των ανθολογιών μεσοπολεμικής και μεταπολεμικής λογοτεχνίας των εκδόσεων Σοκόλη και διευθυντής της σειράς "Οι ποιητές του κόσμου" των εκδόσεων Εγνατία. Συνεργάστηκε με πολλά λογοτεχνικά περιοδικά ("Το Δέντρο", "Η Λέξη", "Σχεδία", "Τραμ", "Διαβάζω"), καθώς και με εφημερίδες ("Η Αυγή", "Η Καθημερινή", "Η Πρώτη", "Τα Νέα"). Ήταν παντρεμένος με την ποιήτρια και μεταφράστρια Αμαλία Τσακνιά. Απεβίωσε στην Αθήνα το 1999.
Λύντια Στεφάνου
Η ποιήτρια, δοκιμιογράφος και μεταφράστρια Λύντια Στεφάνου (1927-2013) γεννήθηκε στην Αθήνα με πατρικό όνομα Γεωργούλη. Τέλειωσε το πειραματικό γυμνάσιο του Πανεπιστημίου Αθηνών, τη Σχολή Ρυθμικής και Ορχηστικής Τέχνης της Κούλας Πράτσικα, το Γαλλικό Ινστιτούτο Αθηνών (1943-1946), το Ελληνοαμερικανικό Κολέγιο Pierce (1946-1947) και τη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών (νομική και πολιτικές επιστήμες, 1945-1949). Ακολουθώντας τον διπλωμάτη σύζυγό της Αλέξανδρο Στεφάνου, ταξίδεψε μαζί του στην Ιερουσαλήμ, την Άγκυρα, τη Λευκωσία, τη Σόφια, τη Γενεύη, το Λονδίνο και την Καμπέρα της Αυστραλίας, μεταξύ 1953-1979. Ιδρύτρια της γκαλερί Μέρλιν (1963), και ιδρυτικό μέλος των περιοδικών "Παλμός" (1944-1945), "Αιγαίο" (1945) και "Στάχυς" (1950-1951). Στη λογοτεχνία πρωτοεμφανίστηκε το 1944 με δημοσιεύσεις στο περιοδικό "Νεανική Φωνή" και στον "Παλμό". Το 1958 κυκλοφόρησε η πρώτη ποιητική συλλογή της, με τίτλο "Ποιήματα". Ακολούθησαν οι συλλογές "Τοπία από την καταγωγή και την περιπλάνηση του Υκ" (1965), "Έξι επεισόδια από τον κύκλο των τεράτων" (1971), "Τα μεγάφωνα" (1973), "Οι λέξεις και τα πράγματα" (1983) και τα δοκιμιακά κείμενα "Το πρόβλημα της μεθόδου στη μελέτη της ποίησης" (1972), "Γενικά και ειδικά για την ποίηση" (1993). Μετέφρασε στα ελληνικά έργα των Guillaume Apollinaire, C. M. Bowra, Claude Mosse, Jacqueline de Romilly και Dylan Thomas. Συνεργάστηκε με τα περιοδικά "Τομές", "Ζυγός", "Νέα Ποίηση", "Νέα Ελληνικά", "Εποχές", κ.ά. Το 1973 τιμήθηκε με το Β΄ Κρατικό Βραβείο Κριτικής-Δοκιμίου για τη μελέτη της "Το πρόβλημα της μεθόδου στη μελέτη της ποίησης" και το 1994 με το Κρατικό Βραβείο Δοκιμίου για το "Γενικά και ειδικά για την ποίηση". Η Λύντια Στεφάνου τοποθετείται στη μεταπολεμική ελληνική ποίηση. Στην πρώτη της ποιητική συλλογή αντλεί τη θεματική της από τα βιώματα της περιόδου της γερμανικής κατοχής, ενώ στην πορεία του έργου της στράφηκε προς την προσπάθεια απεικόνισης του αδιεξόδου του ανθρώπου μπροστά στις απάνθρωπες συνθήκες ζωής του σύγχρονου κόσμου. Βασικό χαρακτηριστικό της γραφής της είναι ο συνδυασμός του λυρικού στοιχείου με τη θεωρητική σκέψη, η οποία πηγάζει από τη θητεία της στη λογοτεχνική κριτική και τη θεωρία της λογοτεχνίας. Στις αρχές της δεκαετίας του 1980 ήταν ανάμεσα στα ιδρυτικά μέλη του Συμποσίου Ποίησης στην Πάτρα, στο οποίο παρουσίασε το έργο πολλών νέων ποιητών. Επίσης, πρωτοστάτησε στην ίδρυση της Εταιρείας Συγγραφέων το 1981 και έπαιξε σημαντικό ρόλο στη θέσπιση της Παγκόσμιας Ημέρας Ποίησης το 1997, προτείνοντας να καθιερωθεί η 21η Μαρτίου, ημέρα της εαρινής ισημερίας, ως η ημέρα εορτασμού της ποίησης. Πέθανε στην Αθήνα το πρωί της 6ης Φεβρουαρίου 2013, από τα σοβαρά προβλήματα υγείας που αντιμετώπιζε, σε ηλικία 86 ετών. Για περισσότερα βιογραφικά στοιχεία της Λύντιας Στεφάνου βλ. Αλέξανδρος Αργυρίου, "Λύντια Στεφάνου", στο "Η ελληνική ποίηση· Η πρώτη μεταπολεμική γενιά", Αθήνα, Σοκόλης, 1982, Αλέξης Ζήρας, "Στεφάνου Λύντια", στο "Παγκόσμιο Βιογραφικό Λεξικό", τ.9α, Αθήνα, Εκδοτική Αθηνών, 1988, και Αλέξης Ζήρας, "Στεφάνου Λύντια", στο "Λεξικό Νεοελληνικής Λογοτεχνίας", Αθήνα, εκδ. Πατάκη, 2007. (Πηγή: Αρχείο Ελλήνων Λογοτεχνών, ΕΚΕΒΙ).
Βαγγέλης Χατζηβασιλείου
Ο Βαγγέλης Χατζηβασιλείου γεννήθηκε το 1959 στην Αθήνα. Σπούδασε πολιτικές επιστήμες και οικονομικά της περιφέρειας. Τα πρώτα του κριτικά κείμενα στον τύπο δημοσιεύτηκαν στην εφημερίδα "Αυγή". Στη συνέχεια συνεργάστηκε με τις εφημερίδες "Πρώτη" και "Καθημερινή", όπως και με διάφορα λογοτεχνικά περιοδικά. Από το 1991 έως το 2010 εργάστηκε ως κριτικός λογοτεχνίας στην "Ελευθεροτυπία", ενώ από τον Ιούνιο του 1998 μέχρι και τον Φεβρουάριο του 2009 ήταν μέλος της συντακτικής ομάδας του ενθέτου της "Βιβλιοθήκη". Από το 2005 και από τη συχνότητα της ΕΤ1 προβάλλεται σε τακτά διαστήματα η εβδομαδιαία εκπομπή "Βιβλία στο κουτί", που επιμελείται σε συνεργασία με την Κατερίνα Σχινά και τον Μανώλη Πιμπλή. Το 1992 δημοσίευσε τη μονογραφία "Μίλτος Σαχτούρης: Η παράκαμψη του υπερρεαλισμού" (Βιβλιοπωλείον της Εστίας), το 1995 την ανθολογία (μαζί με την Ελισάβετ Κοτζιά) "Σύγχρονοι Έλληνες πεζογράφοι 1974-1990" (Πατάκης), το 1999 τη συλλογή δοκιμίων "Οδόσημα: στοιχεία προσανατολισμού στο τοπίο της νεοελληνικής λογοτεχνίας" (Καστανιώτης), το 2008 τον πρώτο τόμο (1900-1920) και το 2009 τον δεύτερο τόμο (1920-1940) της πενταμερούς ανθολογίας (μαζί με τον Κώστα Γ. Παπαγεωργίου), "Ανθολογία της ελληνικής ποίησης (20ος αιώνας)" (εκδ. Κότινος). Έχει διδάξει κριτική λογοτεχνίας στο Εργαστήρι Βιβλίου του ΕΚΕΒΙ, και έχει διατελέσει μέλος της συντακτικής ομάδας του αγγλόφωνου περιοδικού "Ithaca", που εκδιδόταν από το ΕΚΕΒΙ.
Παναγιώτης Μουλλάς
Ο Παναγιώτης Μουλλάς (1935-2010) γεννήθηκε στο Κιλκίς. Σπούδασε φιλολογία στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης. Υπήρξε επιστημονικός συνεργάτης του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών στην Αθήνα (1961-1966) και έζησε για πολλά χρόνια στο Παρίσι (1966-1977), όπου δίδαξε νεοελληνικά στο Παν/μιο της Nanterre και στο Νεοελληνικό Ινστιτούτο της Σορβόννης. Το 1977 εξελέγη καθηγητής της νεοελληνικής φιλολογίας στη Φιλοσοφική Σχολή του Α.Π.Θ., και έκτοτε έζησε και δίδαξε στη Θεσσαλονίκη. "Έφυγε" από τη ζωή το Σάββατο 11 Σεπτεμβρίου 2010, σε ηλικία 75 ετών, καταλοίποντας πίσω του πλούσιο φιλολογικό έργο. Έργα του, μεταξύ άλλων, είναι: - Λουκιανού, "Εταιρικοί και νεκρικοί διάλογοι" (προλεγόμενα, μετάφραση, σημειώσεις), Γαλαξίας 1967. - Γκ. Φλωμπέρ, "Η αισθηματική αγωγή" (χρονολόγιο, προλεγόμενα, βιβλιογραφία, μετάφραση, σημειώσεις), Γαλαξίας 1971· Οδυσσέας 1981. - "Α. Παπαδιαμάντης αυτοβιογραφούμενος" (εισαγωγή, κείμενα, κρίσεις), Ερμής 1974· 1981. - Γ. Μ. Βιζυηνός, "Νεοελληνικά διηγήματα" (εισαγωγή, κείμενα, κρίσεις), Ερμής 1980· Εστία, 1994. - "Για τη μεταπολεμική μας πεζογραφία: κριτικές καταθέσεις", Στιγμή 1989. - "Ρήξεις και συνέχειες: μελέτες για τον 19ο αιώνα", Σοκόλη-Κουλεδάκη 1994. - "Η δέκατη μούσα: μελέτες για την κριτική", Σοκόλη-Κουλεδάκη 2001. - Γερ. Βώκος, "Ο κύριος πρόεδρος" (εισαγωγή, επιμέλεια), Σοκόλη-Κουλεδάκη 2004. - "Ο χώρος του εφήμερου: στοιχεία για την παραλογοτεχνία του 19ου αιώνα", Σοκόλη-Κουλεδάκη 2007, κ.ά.
Γιώργος Αράγης
Ο Γιώργος Αράγης γεννήθηκε στο Μεγάλο Περιστέρι Ιωαννίνων. Σπούδασε Ιατρική στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και ειδικεύτηκε στη Δερματολογία. Συνεργάζεται ως κριτικός λογοτεχνίας με διάφορα λογοτεχνικά περιοδικά.
Γιάννης Βαρβέρης
Ο Γιάννης Βαρβέρης (1955-2011) γεννήθηκε στην Αθήνα. Σπούδασε νομικά. Εξέδωσε έντεκα ποιητικές συλλογές, με πρώτη την "Εν φαντασία και λόγω" (Κούρος, Αθήνα, 1975), ενώ η τελευταία, δωδέκατη συλλογή του εκδόθηκε λίγο μετά το θάνατό του ("Βαθέος γήρατος", 2011). Επίσης μετέφρασε και εξέδωσε έργα των Αριστοφάνη, Μενάνδρου, Μολιέρου, Μαριβώ, Ουίτμαν, Σαντράρ, Πρεβέρ, Μρόζεκ, Κάριγκτον, Φέρρε, Μπρασένς καθώς και μια ανθολογία για το θάνατο. Από το 1976 έγραφε κριτική θεάτρου (περιοδικά "Τομές" και "Η Λέξη", εφημερίδα "Η Καθημερινή"). Αυτά και άλλα θεωρητικά του κείμενα για το θέατρο εκδόθηκαν σε έξι τόμους ("Η κρίση του θεάτρου" -πέντε τόμοι, "Πλατεία θεάτρου"). Το 1996 του απονεμήθηκε το Κρατικό βραβείο Κριτικής - Δοκιμίου. Ποιήματά του μεταφράστηκαν και περιλήφθηκαν σε ανθολογίες στα αγγλικά, στα γαλλικά, στα γερμανικά, στα ιταλικά, στα ισπανικά και στα ρουμανικά. Μεταφράσεις του αττικής και νέας κωμωδίας παρουσιάστηκαν στην Επίδαυρο και σε άλλα θέατρα. Το 2001 του απονεμήθηκε το Βραβείο Καβάφη για τη συγκεντρωτική έκδοση "Ποιήματα 1975-1996". Το 2002 του απονεμήθηκε το Βραβείο Ποίησης του περιοδικού "Διαβάζω" για την ποιητική συλλογή "Στα ξένα". Το 2010 τιμήθηκε με το Βραβείο του Ιδρύματος Πέτρου Χάρη της Ακαδημίας Αθηνών για το σύνολο του ποιητικού του έργου. Ήταν μέλος της Εταιρίας Συγγραφέων. Έφυγε από τη ζωή στην Αθήνα, ξαφνικά, στις 25 Μαΐου 2011. Εργογραφία Ποίηση - "Εν φαντασία και λόγω", Αθήνα, Κούρος, 1975, Αθήνα, Ύψιλον, 1984 - "Το ράμφος", Θεσσαλονίκη, Τραμ, 1978, Αθήνα, Ύψιλον, 1984, - "Αναπήρων Πολέμου", Αθήνα, Ύψιλον, 1982, - "Ο θάνατος το στρώνει", Αθήνα, Ύψιλον 1986, - "Πιάνο βυθού", Αθήνα, Ύψιλον 1991, - "Ο κύριος Φογκ", Αθήνα, Ύψιλον, 1993, - "Άκυρο θαύμα", Αθήνα, Ύψιλον, 1996, - "Ποιήματα 1975-1996", (συγκεντρωτική έκδοση), Αθήνα, Κέδρος, 2000, - "Στα ξένα", Αθήνα, Κέδρος, 2001, - "Πεταμένα λεφτά", Αθήνα, Κέδρος, 2005, - "Ο άνθρωπος μόνος", Αθήνα, Κέδρος, 2009 - "Βαθέος γήρατος", Αθήνα, Κέδρος, 2011 Κριτική Θεάτρου - "Κρίση του θεάτρου" (1976-1984), Αθήνα, Καστανιώτης, 1985 - "Κρίση του θεάτρου" Β΄ (1984-1989), Αθήνα, Εστία, 1991 - "Πλατεία θεάτρου", δοκίμια, Σοκόλης, 1994. - "Κρίση του θεάτρου Γ΄" (1989-1994), Σόκολης, 1995. - "Κρίση του θεάτρου Δ΄" (1994-2003), Αλεξάνδρεια, 2003. - "Κρίση του θεάτρου Ε΄" (2003-2010), Αλεξάνδρεια, 2010. Δοκίμια - "Σωσίβια λέμβος", λογοτεχνικά δοκίμια, Αθήνα, Καστανιώτης, 1999 Ανθολογία - "Ελληνική ποιητική ανθολογία θανάτου του εικοστού αιώνα" (με τον Κ.Γ. Παπαγεωργίου), Αθήνα, Καστανιώτης, 1996. Μελέτη - "Κρίτων Αθανασούλης: μια παρουσίαση", Αθήνα, Γαβριηλίδης, 2001. Μεταφράσεις - Λ. Φερρέ: "Μια πρώτη παρουσίαση", Αθήνα, Κούρος, 1976 - Ζ. Πρεβέρ: Θέαμα και ιστορίες", ποιήματα, Αθήνα, Νεφέλη, 1982 - Λ. Κάριγκτον, "Η αρχάρια και άλλα διηγήματα", Αθήνα, Ύψιλον 1982. - Ζ. Μπρασένς, "Ο γορίλας και άλλα ποιήματα", Αθήνα, Ύψιλον, 1983 - Σλ. Μρόζεκ, "Δεύτερη υπηρεσία", θέατρο, Αθήνα, Δωδώνη, 1985 - Μ. Σαντράρ, "Πάσχα στη Νέα Υόρκη", ποιήματα, Αθήνα, Υάκινθος - Ρόπτρον, 1987, Αθήνα, Ύψιλον, 1999 - Μολιέρου, "Ζωρζ Νταντέν", θέατρο, 1991 - Ο. Ουίτμαν, "Στη γαλάζια όχθη της Οντάριο", ποίημα, Αθήνα, Ρόπτρον, 1992, Αθήνα, Ύψιλον, 1999. - Μαριβώ, "Η ψευτροϋπηρέτρια", Θέατρο, Αθήνα, Δωδώνη, 1998 - Μενάνδρου, "Σαμία", θέατρο, Αθήνα, Πατάκης, 1997 - Αριστοφάνους, "Όρνιθες", θέατρο, Αθήνα, Πατάκης, 1998 - Μενάνδρου, "Επιτρέποντες", θέατρο, Αθήνα, Πατάκης, 1998 - Αριστοφάνους, "Λυσιστράτη", θέατρο, Αθήνα, Πατάκης, 1998 - Αριστοφάνους, "Ειρήνη", θέατρο, Αθήνα, Πατάκης, 2000 - Μενάνδρου, "Δύσκολος", θέατρο, Αθήνα, Πατάκης, 2001 - Αριστοφάνους, "Πλούτος", θέατρο, Αθήνα, Πατάκης, 2001.
Αναστάσης Βιστωνίτης
Γεννήθηκε στην Κομοτηνή το 1952. Σπούδασε Πολιτικές και Οικονομικές Επιστήμες αλλά από πολύ νέος ασχολήθηκε με τη λογοτεχνία, τη δημοσιογραφία και τις Γραφικές Τέχνες. Από το 1972 ως σήμερα εξέδωσε οχτώ ποιητικές συλλογές, ένα βιβλίο αφηγημάτων, έναν τόμο δοκιμίων και δύο ταξιδιωτικά βιβλία. Έχει δημοσιεύσει πλήθος άρθρα, δοκίμια και κριτικά σημειώματα στον ημερήσιο και περιοδικό Τύπο. Τακτικός συνεργάτης της εφημερίδας Το Βήμα από το 1991. Από το 1983 ως το 1988 διέμενε στις ΗΠΑ, όπου εργάστηκε ως πολιτικός συντάκτης και στη συνέχεια αρχισυντάκτης της καθημερινής ελληνοαμερικανικής εφημερίδας Πρωινή στη Νέα Υόρκη. Το 1996 ήταν επιμελητής (General Editor) του Φακέλου Υποψηφιότητας (Gandidature File) με τον οποίο η Αθήνα κέρδισε τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2004. Έχει συμμετάσχει σε πολλά συνέδρια, συμπόσια, φεστιβάλ και ποιητικές αναγνώσεις στην Ευρώπη και τις ΗΠΑ. Από το 1996 ως τον Μάιο του 2001 υπήρξε μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου της Ομοσπονδίας Ευρωπαίων Συγγραφέων (European Writers' Congress). Ποιήματα και πεζογραφήματά του μεταφράστηκαν σε δεκατρείς γλώσσες.
Επιμέλεια: · Σπύρος Τσακνιάς
Σπύρος Τσακνιάς
Ο ποιητής, μεταφραστής, δοκιμιογράφος και κριτικός λογοτεχνίας Σπύρος Τσακνιάς (1929-1999) γεννήθηκε στη Λαμία. Σπούδασε οικονομικά στην Αθήνα και παρακολούθησε μαθήματα κινηματογράφου. Μετά τον πόλεμο εργάστηκε ως δημοσιογράφος, αλλά στη συνέχεια σταδιοδρόμησε ως στέλεχος επιχείρησης φαρμάκων. Από τη μεταπολίτευση ασχολήθηκε με τη λογοτεχνική κριτική. Στη λογοτεχνία εμφανίστηκε το 1951, με το ποίημα "Γράμμα σ' έναν ποιητή", στην εφημερίδα "Δημοκρατικός Τύπος". Υπήρξε μέλος της συντακτικής επιτροπής του περιοδικού "Γράμματα και Τέχνες", των ανθολογιών μεσοπολεμικής και μεταπολεμικής λογοτεχνίας των εκδόσεων Σοκόλη και διευθυντής της σειράς "Οι ποιητές του κόσμου" των εκδόσεων Εγνατία. Συνεργάστηκε με πολλά λογοτεχνικά περιοδικά ("Το Δέντρο", "Η Λέξη", "Σχεδία", "Τραμ", "Διαβάζω"), καθώς και με εφημερίδες ("Η Αυγή", "Η Καθημερινή", "Η Πρώτη", "Τα Νέα"). Ήταν παντρεμένος με την ποιήτρια και μεταφράστρια Αμαλία Τσακνιά. Απεβίωσε στην Αθήνα το 1999.
Αικατερίνη Μακρυνικόλα
Έκδοση: Νοέμβριος 1994 από "Κέδρος"
Σελ.:310 (24χ17), Μαλακό εξώφυλλο, ISBN: 960-04-0945-5
Θέμα: "Νεοελληνική λογοτεχνία - Ερμηνεία και κριτική" "Νεοελληνική πεζογραφία - Ιστορία και κριτική"
- Περιγραφή
- Άλλοι τίτλοι από Αναστάσης Βιστωνίτης
Αναστάσης Βιστωνίτης
Vistonítis, AnastásisΓεννήθηκε στην Κομοτηνή το 1952. Σπούδασε Πολιτικές και Οικονομικές Επιστήμες αλλά από πολύ νέος ασχολήθηκε με τη λογοτεχνία, τη δημοσιογραφία και τις Γραφικές Τέχνες. Από το 1972 ως σήμερα εξέδωσε οχτώ ποιητικές συλλογές, ένα βιβλίο αφηγημάτων, έναν τόμο δοκιμίων και δύο ταξιδιωτικά βιβλία. Έχει δημοσιεύσει πλήθος άρθρα, δοκίμια και κριτικά σημειώματα στον ημερήσιο και περιοδικό Τύπο. Τακτικός συνεργάτης της εφημερίδας Το Βήμα από το 1991. Από το 1983 ως το 1988 διέμενε στις ΗΠΑ, όπου εργάστηκε ως πολιτικός συντάκτης και στη συνέχεια αρχισυντάκτης της καθημερινής ελληνοαμερικανικής εφημερίδας Πρωινή στη Νέα Υόρκη. Το 1996 ήταν επιμελητής (General Editor) του Φακέλου Υποψηφιότητας (Gandidature File) με τον οποίο η Αθήνα κέρδισε τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2004. Έχει συμμετάσχει σε πολλά συνέδρια, συμπόσια, φεστιβάλ και ποιητικές αναγνώσεις στην Ευρώπη και τις ΗΠΑ. Από το 1996 ως τον Μάιο του 2001 υπήρξε μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου της Ομοσπονδίας Ευρωπαίων Συγγραφέων (European Writers' Congress). Ποιήματα και πεζογραφήματά του μεταφράστηκαν σε δεκατρείς γλώσσες.
Έχουν περάσει δύο χρόνια από τότε που ο Αλέξανδρος Κοτζιάς έφυγε από κοντά μας, και το κενό που άνοιξε ο παράλογος χαμός του γίνεται όλο και βαθύτερο. Το συναισθανόμαστε με οδύνη, εμείς που είχαμε την τιμή να εκδώσουμε το σύνολο του πεζογραφικού του έργου και είδαμε πάντα στο πρόσωπό του όχι μόνον έναν από τους σημαντικότερους συγγραφείς του τόπου, αλλά κι έναν ανεκτίμητο φίλο, ο οποίος δεν έπαφε να μας εμψυχώνει με τη σεμνή ανθρώπινη παρουσία του.
Να γιατί, ύστερα από τη μεταθανάτια έκδοση της νουβέλας "Το σοκάκι", με την οποία ολοκληρώθηκε -αλίμονο, οριστικά- αυτό το έργο, νιώσαμε την ανάγκη να ετοιμάσουμε ένα τιμητικό αφιέρωμα για τον άνθρωπο και το έργο του -ελάχιστη ανταπόδοση σε όλα όσα μας πρόσφερε τόσο γενναιόδωρα ο ίδιος, στα τριάντα ένα χρόνια μιας αδιάκοπης και γόνιμης συνεργασίας με τον "Κέδρο". Η ιδέα μας συναντήθηκε με την πρωτοβουλία του Σπύρου Τσακνιά να συγκεντρώσει σε έναν τόμο μελετήματα, δοκίμια και μαρτυρίες που θα φώτιζαν από διάφορες πλευρές την προσωπικότητα και το έργο του Κοτζιά.
Έτσι γεννήθηκε η παρούσα έκδοση που ελπίζουμε ότι θα προωθήσει ένα βήμα παραπέρα τη μελέτη αυτού του πυκνού και απαιτητικού έργου και θα αποτελέσει το έναυσμα για μελλοντικές εργασίες, αφού πεποίθηση μας είναι ότι η ανθρώπινη κωμωδία του δημιουργού της "Πολιορκίας" και της "Αντιποιήσεως Αρχής" δεν έχει ακόμα εξερευνηθεί στο βαθμό που της αξίζει. [...]
Ευχαριστούμε θερμά και από τη θέση αυτή τον Σπύρο Τσακνιά για τη συγκέντρωση και κατάταξη του υλικού, την Αικατερίνη Μακρυνικόλα για τη φροντίδα του τόμου και τους συνεργάτες που με τόση προθυμία ανταποκρίθηκαν στην πρόσκλησή μας, καθώς και όσους βοήθησαν στην πραγματοποίηση αυτού του τόμου.
Κάτια Λεμπέση
Περιλαμβάνονται τα κείμενα:
Σημείωμα του εκδότη
Η. Χ. Παπαδημητρακόπουλος, "Επίλογος"
Το πρόσωπο και το έργο
- Αλέξανδρος Αργυρίου, "Αλέξανδρος Κοτζιάς"
- Μάρω Δούκα, "Ο κορυφαίος Αλέξανδρος Κοτζιάς"
- Γιάννης Κιουρτσάκης, "Αποχαιρετισμός"
- Γιάννης Κοντός, "Αλέξανδρος Κοτζιάς ('Το αλωνάκι της πεζογραφίας')"
- Δημοσθένης Κούρτοβικ, "Αλέξανδρος Κοτζιάς (1926-1992)"
- Χριστόφορος Μηλιώνης, "Ο αυτοψίες του Αλέξανδρου"
- Παντελής Μπουκάλας, "Η λογοτεχνία των αρνητικών ηρώων"
- Βαγγέλης Ραπτόπουλος, "Ο μυθιστοριογράφος"
- Ν. Δ. Τριανταφυλλόπουλος, "Αλέξανδρος περί Αλεξάνδρου"
- Αντρέας Φραγκιάς, "Κοντά στο όριο"
Ο πεζογράφος
- Κώστας Στεργιόπουλος, "Ο Αλέξανδρος Κοτζιάς και η 'Πολιορκία'"
- Τίτος Πατρίκιος, "Το μήνυμα της φρίκης και οι κίνδυνοι του αγγελιοφόρου. Αλέξανδρου Κοτζιά: 'Πολιορκία'"
- Αλέξης Πανσέληνος, "Αλέξανδρος Κοτζιάς: ο μυθιστοριογράφος και η ιδεολογία"
- Αλέξης Ζήρας, "Ρεαλισμός και εξπρεσιονισμός: η δαιμονική βίωση της ιστορίας στο έργο του Αλέξανδρου Κοτζιά"
- Νίκος Φωκάς, "Αλέξανδρος Κοτζιάς: η υπέρβαση του ρεαλισμού"
- Μαίρη Μικέ, "Ιστορία και μυθοπλασία: Η 'Αντιποίησις Αρχής' (1979) του Α. Κοτζιά και 'Ο Κατσαντώνης' (1862) του Κ. Ράμφου"
- Μιχάλης Μόσχος, "Εγκλήματα της φαντασίας, τιμωρίες της πραγματικότητας"
- Αικατερίνη Κουμαριανού, "Κάτι πιο αληθινό από την ιστορική αλήθεια -ένα μυθιστόρημα"
- Γιώργης Γιατρομανωλάκης, "Αλέξανδρος Κοτζιάς: ένας συγγραφέας ηθικός"
- Σπύρος Τσακνιάς, "Η εξέλιξη της αφηγηματικής τεχνικής. 'Η απόπειρα' και 'Ο γενναίος Τηλέμαχος' σταθμοί στην πορεία προς την 'Αντιποίησι Αρχής'"
- Λύντια Στεφάνου, "'Το σοκάκι'"
- Βαγγέλης Χατζηβασιλείου, "21 Μαΐου 1958"
Οι άλλες όψεις
- Παναγιώτης Μουλλάς, "Το μάτι του κριτικού"
- Γιώργος Αράγης, "Η κατάληξη της κριτικής σκέψης του Αλέξανδρου Κοτζιά στο κριτήριο του χρόνου"
- Γιάννης Βαρβέρης, "Επίπλωση ενοίκου σε θεατρικό δωμάτιο"
- Αναστάσης Βιστωνίτης, "Παρατηρήσεις πάνω στο μεταφραστικό έργο του Αλέξανδρου Κοτζιά"
(2023) Το παρασκήνιο της μνήμης, Εκδόσεις Καστανιώτη
(2022) Φλεγόμενες γλώσσες, Εκδόσεις Βακχικόν
(2021) Το ρόδο του χρόνου, Εκδόσεις Καστανιώτη
(2018) Ποιήματα (1971-2008), Εκδόσεις Καστανιώτη
(2017) Κάτω από την ίδια στέγη, Κίχλη
(2013) Οι μηχανές της ιστορίας, Ολκός
(2013) 1ο Διεθνές Φεστιβάλ Ποίησης Αθηνών, Κύκλος Ποιητών
(2012) Ποιητικές συνομιλίες, Οδός Πανός
(2010) Τα ποιήματα του 2009, Κοινωνία των (δε)κάτων
(2009) Τα ποιήματα του 2008, Κοινωνία των (δε)κάτων
(2009) "Χαμηλές φωνές" στη λογοτεχνία, Σχολή Μωραΐτη. Εταιρεία Σπουδών Νεοελληνικού Πολιτισμού και Γενικής Παιδείας
(2008) Τα ρόδα της Αχερουσίας, Ροές
(2008) Τα ποιήματα του 2007, Κοινωνία των (δε)κάτων
(2007) Λογοτεχνική γεωγραφία, Μεταίχμιο
(2006) Ex Libris, Τυπωθήτω
(2005) Η εσωτερική εξορία, Ροές
(2005) Πεκίνο, Μεταίχμιο
(2004) Το τρένο της λογοτεχνίας, Κέδρος
(2004) Ο ήλιος στην τάφρο, Νεφέλη
(2003) Οι σημαίες του αναχρονισμού και άλλα δοκίμια, Τυπωθήτω
(2002) Ο δαίμονας στον καθρέφτη, Νεφέλη
(1998) Santé, Ύψιλον
(1994) Φάσματα φθοράς, Εκδόσεις Καστανιώτη
(1988) Πολυφωνία για τον Δ. Π. Παπαδίτσα, Ευθύνη
(1986) Η κρίση και η καταστολή, Νεφέλη
(1984) Καταγωγή, Βιβλιοπωλείον της Εστίας