Ο Χορχέ Σεμπρούν (1923-2011) γεννήθηκε στη Μαδρίτη. Η οικογένειά του κατέφυγε στο εξωτερικό το 1937, κατά τη διάρκεια του ισπανικού εμφυλίου πολέμου, και από το 1939 έζησε στο Παρίσι, όπου έγινε μέλος του Κομμουνιστικού Κόμματος και πήρε μέρος στην Αντίσταση κατά των ναζί. Το 1943 συνελήφθη από την Γκεστάπο και κρατήθηκε επί δύο χρόνια στο στρατόπεδο συγκέντρωσης του Μπούχενβαλντ, σε συνθήκες που επηρέασαν βαθύτατα το μετέπειτα συγγραφικό του έργο. Μετά την απελευθέρωσή του, την άνοιξη του 1945, γίνεται υπεύθυνος της παράνομης δουλειάς του Κομμουνιστικού Κόμματος Ισπανίας και γρήγορα μέλος της Κεντρικής Επιτροπής. Τον Απρίλιο του 1964 διαγράφεται μαζί με τον Φερνάντο Κλαουδίν από τον Σαντιάγο Καρίγιο και την Πασιονάρια. Από τότε αφιερώνεται στη λογοτεχνία, αλλά και στον κινηματογράφο. Η συνεργασία του με γνωστούς σκηνοθέτες του επιτρέπει να συνδυάσει τη μαχητική πολιτική σκέψη με τη λογοτεχνική δραστηριότητα. Γράφει το σενάριο για την ταινία "Ο πόλεμος τελείωσε" του Αλέν Ρενέ, με το οποίο κλείνει τους λογαριασμούς με το δικό του παρελθόν, και συνεργάζεται με τον Κώστα Γαβρά στη συγγραφή των σεναρίων για τις ταινίες του "Ομολογία", "Ζ" και "Κατάσταση πολιορκίας". Το 1969 του απονέμεται το βραβείο Femina για τον "Δεύτερο θάνατο του Ραμόν Μερκαντέρ" (ελλ. εκδ. Θεμέλιο, 1983), ένα θρίλερ που διαδραματίζεται στα χρόνια του ισπανικού εμφυλίου πολέμου. Μετά το θάνατο του Φράνκο το 1975, δημοσιεύει το 1977 στην Ισπανία το βιβλίο "Η αυτοβιογραφία του Φεδερίκο Σάντσεθ" (ήταν ένα από τα ψευδώνυμα του ιδίου κατά τον καιρό της παράνομης κομμουνιστικής δράσης του), όπου ανακαλεί την διαδρομή του στο Κομμουνιστικό Κόμμα. Την περίοδο 1988-1991 διετέλεσε υπουργός Πολιτισμού με την κυβέρνηση του Φελίπε Γκονθάλεθ. Το 1996 εκλέxτηκε μέλος της Ακαδημίας Γκονκούρ -ο πρώτος μη Γάλλος που εκλέχτηκε στην επιτροπή του βραβείου. Το 2004 τιμήθηκε με το βραβείο Prix Ulysse για το σύνολο του έργου του και το 2007 έγινε επίτιμος διδάκτορας του Πανεπιστημίου της Ρεν. Στα ελληνικά κυκλοφορούν από τις εκδόσεις Εξάντας τα βιβλία του: "Το μεγάλο ταξίδι" (1974· 2001), "Το λευκό όρος" (1987· 2001), "Η αυτοβιογραφία του Φεδερίκο Σάντσεθ" (1987), "Τι ωραία Κυριακή!" (1989), "Η επιστροφή του Νετσάγιεφ" (1992), "Χαιρετίσματα από τον Φεδερίκο Σάντσεθ" (1995), "Γραφή η ζωή" (1996), "Αντίο, φως της νιότης" (2001), "Τα σανδάλια" (2003), "Ο νεκρός που μας χρειάζεται" (2003), "Είκοσι χρόνια και μια μέρα" (2005), κ.ά. Συμμετείχε επίσης στο συλλογικό έργο της Παγκόσμιας Ακαδημίας Πολιτισμών "Η μισαλλοδοξία" (Εξάντας 1999). Πέθανε στο Παρίσι την Τρίτη 7 Ιουνίου 2011, σε ηλικία 87 ετών.

ΑΡΗΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ (1922-1978). Ο Άρης Αλεξάνδρου (λογοτεχνικό ψευδώνυμο του Αριστοτέλη Βασιλειάδη) γεννήθηκε στο Λένινγκραντ, γιος του Βασίλη Βασιλειάδη που καταγόταν από την Τραπεζούντα και της εσθονικής καταγωγής ρωσίδας Πολίνα Άντοβνα Βίλγκεμσον. Η οικογενειακή του γλώσσα ήταν τα ρωσικά. Μετά από δύο χρόνια παραμονής στη Θεσσαλονίκη (1928-1930) εγκαταστάθηκε με την οικογένειά του στην Αθήνα και έμεινε σε μια προσφυγική πολυκατοικία. Στην Αθήνα έμαθε ελληνικά στο δημοτικό σχολείο και το 1933 γράφτηκε στο Βαρβάκειο Γυμνάσιο, όπου συνδέθηκε φιλικά με τον Αντρέα Φραγκιά. Οι δυο φίλοι μαζί με τους Γεράσιμο Σταύρου, Χρίστο Θεοδωρόπουλο και Λεωνίδα Τζεφρώνη δημιούργησαν μια μυστική ομάδα μαρξιστικού προσανατολισμού κατά τη διάρκεια της δικτατορίας του Μεταξά, στα πλαίσια της οποίας συνέχισαν να δρουν και κατά τη διάρκεια της γερμανικής κατοχής. Το 1940 ο Άρης έδωσε εξετάσεις στο Πολυτεχνείο και στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών χωρίς επιτυχία, πέτυχε όμως στις εξετάσεις της ΑΣΟΕΕ, στις οποίες πήρε μέρος λίγο αργότερα. Το 1941 προσχώρησε μαζί με τους συντρόφους του σε κομμουνιστική οργάνωση από μέλη της πρώην ΟΚΝΕ, από την οποία αποχώρησε ένα χρόνο αργότερα. Μετά την επανέναρξη των μαθημάτων στις πανεπιστημιακές σχολές επέστρεψε στην Ανωτάτη Εμπορική, εγκατέλειψε όμως τις σπουδές του λίγους μήνες αργότερα και ξεκίνησε τη μακροχρόνια μεταφραστική του εργασία στον εκδοτικό οίκο Γκοβόστη, στα πλαίσια της οποίας πρωτοχρησιμοποίησε το όνομα Άρης Αλεξάνδρου. Παράλληλα πήρε μέρος σε αντιφασιστικές εκδηλώσεις παραμένοντας εκτός οργανώσεων. Το 1944 τον συνέλαβαν τα αγγλικά στρατεύματα κατά τα Δεκεμβριανά και στάλθηκε στο στρατόπεδο Ελ Ντάμπα στη Βόρειο Αφρική, από όπου επέστρεψε το 1945. Κατά τη διάρκεια του εμφυλίου εξορίστηκε στο Μούδρο (1948-1949), τη Μακρόνησο (1949), τον Άγιο Ευστράτιο (1950-1951). Ως το 1958 έζησε στις φυλακές Αβέρωφ, Αίγινας και Γυάρου μετά από καταδίκη του Στρατοδικείου Αθηνών για ανυποταξία. Το 1959 παντρεύτηκε την Καίτη Δρόσου. Αμέσως μετά την επιβολή της δικτατορίας του Παπαδόπουλου έφυγε για το Παρίσι, όπου έκανε διάφορες χειρονακτικές δουλειές ενώ εργάστηκε επίσης ως συντάκτης στο λεξικό Robert ως το 1974, οπότε ξανάρχισαν οι αναθέσεις μεταφράσεων από έλληνες εκδότες. Ο Άρης Αλεξάνδρου πέθανε στις 2 Ιουλίου του 1978 από αλλεπάλληλα καρδιακά εμφράγματα σε ηλικία 56 χρόνων. Ως μεταφραστής συνεργάστηκε και με άλλους έλληνες εκδότες, καθώς επίσης με τα περιοδικά Ελεύθερα Γράμματα (1946) και Εποχές (1963) · κείμενά του δημοσίευσε στα περιοδικά Καλλιτεχνικά Νέα, Καινούρια Εποχή , Επιθεώρηση Τέχνης, Εποχές, Η συνέχεια. Το 1946 εκδόθηκε η πρώτη ποιητική συλλογή του με τίτλο Ακόμα τούτη η Άνοιξη. Ακολούθησαν οι συλλογές Άγονος γραμμή (1952) και Ευθύτης οδών (1959). Τιμήθηκε με το βραβείο ειρήνης στο φεστιβάλ της Μόσχας του 1962. Το έργο του Άρη Αλεξάνδρου τοποθετείται στο χώρο της μεταπολεμικής ελληνικής λογοτεχνίας. Με το ποιητικό του έργο διέγραψε την πορεία από τον στρατευμένο υπέρ του κομμουνισμού λόγο στην έκφραση της απογοήτευσης για το μάταιο των αγώνων και στην ειρωνεία. Ως σταθμός ωστόσο στην ιστορία της νεώτερης λογοτεχνίας μας θεωρήθηκε το μυθιστόρημά του Το Κιβώτιο, που ολοκληρώθηκε το 1972 μετά από εφτά χρόνια συγγραφής και εκδόθηκε από τον Κέδρο το 1975. Για περισσότερα βιογραφικά στοιχεία του Άρη Αλεξάνδρου βλ. Αργυρίου Αλεξ., «Άρης Αλεξάνδρου», Η ελληνική ποίηση· Η πρώτη μεταπολεμική γενιά, σ.328-330. Αθήνα, Σοκόλης, 1982, Αργυρίου Αλεξ., «Αλεξάνδρου Άρης», Παγκόσμιο Βιογραφικό Λεξικό 1. Αθήνα, Εκδοτική Αθηνών, 1983, Αργυρίου Αλεξ., «Άρης Αλεξάνδρου», Η μεταπολεμική πεζογραφία· Από τον πόλεμο του ’40 ως τη δικτατορία του ‘67 Β’, σ.136-160. Αθήνα, Σοκόλης, 1988 και Αργυρίου Αλεξ., «Χρονολόγιο Άρη Αλεξάνδρου», Διαβάζω 212, 29/3/1989, σ.20 - 24. (Πηγή: Αρχείο Ελλήνων Λογοτεχνών, Ε.ΚΕ.ΒΙ.).